Het hormoon wordt aangemaakt in de bijnieren als reactie op een angst- of stressprikkel. Het is een manier van je lichaam om snel te handelen in stressvolle situaties: cortisol kan namelijk een boost aan je energieniveau geven zodat je kunt vechten of vluchten.
Te veel cafeïne (in koffie, cola en energiedranken) en andere stimulerende stoffen als theïne (in zwarte en groene thee) stimuleren de aanmaak van cortisol in de bijnieren.
Een tekort aan cortisol kan een gevolg zijn van aandoeningen van de bijnier (aangeboren aandoeningen, infecties, tumoren, bloedingen), stoornissen van de hypofyse (infecties, tumoren, trauma, bloedingen,…), en ten slotte langdurige (hoge) dosissen cortisone.
Cortisol is een katabool hormoon, dat wordt aangemaakt in de bijnierschors, uit cholesterol; het behoort daarmee tot de groep van de corticosteroïden, hormonen die het lichaam aanmaakt met cholesterol als basis.
Slaap voldoende.
Voldoende slaap is belangrijk, want tijdens het slapen neemt je cortisolwaarde af. Daarnaast kun je beter met (stress)prikkels omgaan als je uitgerust bent.
Cortisol, het antistresshormoon, wordt geassocieerd met het vet op de buik. Als dit hormoon in hoge mate aanwezig in het lichaam, worden alle vetreserves verbrand voor die rond de buik wordt aangesproken. Dit hormoon kan ook beïnvloed worden door bepaalde voeding of veranderingen in levensstijl.
Het vraagt aanpassingen in je levensstijl en dat je bijnieren de tijd krijgen om zich te herstellen. Gezonde voeding, de juiste supplementen, beweging, aanpakken van de stressbronnen en veel rust zijn de belangrijkste peilers voor je herstel. Het herstel kan minimaal een half tot heel jaar in beslag nemen.
Deze uitval kan bijvoorbeeld ontstaan als gevolg van een auto-immuun reactie tegen de bijnierschors. Klachten die hierbij horen zijn: een bruine verkleuring van uw gezicht, handlijnen en tandvlees, algehele moeheid en zwakte, gewichtsverlies, lage bloeddruk en chronische diarree.
Vitamine B5 zorgt voor een goede werking van je bijnieren en is aanwezig in alle groenten, aardappelen en peulvruchten. Vitamine B12 vind je enkel in dierlijke voedingsmiddelen. B1: zonnebloempitten, hennepzaad, sesamzaad, cacao en pijnboompitten. B5: shiitake (paddenstoelen), linzen, eieren, boekweit, avocado.
Een van de betere tips bij verhoogde cortisolwaarden is om regelmatig een kop oolong thee te drinken. In oolong thee – het beste van zwarte en groene thee gecombineerd – zitten namelijk polyfenolen: een stof die helpt om cortisol te verlagen.
Chronische stress
Denk aan een ongezond eetpatroon, een veeleisende baan, relatieproblemen, overmatig trainen, ruzie met een vriendin… Telkens als jij stress ervaart, maken je bijnieren cortisol aan. Door een overdosis cortisol voel je je opgejaagd en kun je niet meer goed slapen.
Vitamine C De productie van Cortisol en de andere bijnierhormonen zijn afhankelijk van een voldoende aanvoer van vitamine C. Hiermee is het de belangrijkste vitamine voor de bijnieren. Mensen met een bijnieruitputting zouden tussen de 2000 en 4000 mg per dag moeten gebruiken.
Voeding deficiënties. Een tekort in nutriënten, zeker vitamine C en vitamine B5 zorgt ervoor dat de bijnier niet kan herstellen. Te kort aan Gelukshormonen; chronische stress put de bijnier uit.
Heb je het idee dat je cortisolwaarde (te) hoog ligt? Neem dan contact op met je huisarts, die kan je verder helpen bij het onderzoeken van je cortisolwaarde. Er bestaan ook thuistests, waarmee je zelf de waarde van je cortisol kunt meten.
Check of je één of meer van onderstaande symptomen hebt om te weten of jouw cortisolgehalte te hoog is: Je voelt je gestresseerd en opgejaagd. Doordat je veel stresshormoon aanmaakt, heb je last van een nerveus gevoel. Je slaapt slechter.
Koffie stimuleert de productie van cortisol; daarom krijg je er energie van! Maar het betekent dus ook een extra belasting voor je lichaam. Pas hiermee op, vooral als je een autoimmuunziekte hebt. Je bijnieren en cortisol hebben namelijk invloed op je immuunsysteem, dat bij een autoimmuunziekte al uit balans is.
Het versterkt energie-mobiliserende mechanismen en remt bij acute stress de minder belangrijke orgaanfuncties. Daarom wordt cortisol ook wel 'stresshormoon' genoemd. Er wordt dan ook aangenomen dat cortisol als een “rem op het immuunsysteem” het lichaam beschermt tegen een buitensporig reactie van het immuunsysteem.
De klachten die aan bijnieruitputting worden toegeschreven zijn zeer divers. Moeheid, slaapproblemen, diffuse pijn, darmklachten of nervositeit worden gepropageerd als typisch.
Vermijd kunstmatige voeding. Eet geen producten met kunstmatige zoetstoffen, en liefst met zo weinig mogelijk E-nummers en andere toevoegingen. Eet en drink zo weinig mogelijk koffie, zwarte thee, cake, koekjes, chocola, frisdrank, witmeelproducten en suiker.
Bijnieruitputting op zich bestaat dus eigenlijk niet, maar de term kan in de volksmond wel gebruikt worden als verzamelnaam voor allerlei klachten die kunnen ontstaan bij langdurige blootstelling aan mentale of lichamelijke stress.
Aldosteron is een mineralocorticoïd hormoon. Aldosteron regelt de zout- en waterhuishouding in het lichaam en houdt zo de bloeddruk op peil. Tijdens de vorming van urine door de nieren zorgt aldosteron voor de uitwisseling van het natrium- en kaliumzout.
Moeheid komt meestal door slaapproblemen. Maar ook psychische of lichamelijke oorzaken zijn mogelijk. Psychische oorzaken hebben te maken met hoe u zich voelt en waar u aan denkt. Lichamelijke oorzaken hebben te maken met wat u aan uw lijf voelt (jeuk, pijn) en met allerlei ziekten.
Je buik wordt dikker omdat je veel koolhydraten en bewerkte voedingsmiddelen eet. Je lichaam kan deze niet goed verwerken waardoor het zich gaat opslaan rond de buik. Dit kan erg vervelend zijn. Ik raad je aan om koolhydraten te vermijden en zo natuurlijk mogelijk te eten.