Groepsdynamica gaat over de processen die zich in een groep kunnen afspelen en hoe je die processen kunt beïnvloeden. Belangrijk zijn de context van de groep en de wederzijdse beïnvloeding.
Groepsontwikkeling volgens Tuckman
Dit model veronderstelt dat groepen achtereenvolgens vijf fasen doorlopen: forming, storming, norming, performing en 'adjourning'.
Belangrijk voor het opbouwen van een nieuwe groepsdynamiek is een positieve relatie tussen jou en je leerlingen. Zorg dat je op de hoogte bent van de thuissituatie. Welke impact heeft de coronacrisis gehad op leerlingen en hun omgeving? Geef ook complimenten, liefst klassikaal om de eenheid te bevorderen.
Groepsdynamiek betekent dat de individuele groepsleden op een bepaalde manier op elkaar én de leider van de groep reageren. De groepsleden ontwikkelen interactiepatronen die al dan niet productief zijn en er ontstaan ongeschreven regels waaraan de groepsleden zich moeten conformeren.
Het kan daarbij bijvoorbeeld gaan om een afwisseling tussen individuele opdrachten, groepswerk, of klassikale lessen en uitwisseling met bijvoorbeeld leerlingen van andere scholen. Het betreft ook de keuzes hoe homogeen of heterogeen het groepswerk is georganiseerd.
Een groep is een verzameling van twee of meer personen die met elkaar omgaan. Dit kan zijn omdat zij zich met elkaar identificeren of omdat zij een gezamenlijk doel hebben.
Kenmerken van een positieve groep zijn: -De groepsleden zijn eensgezind en gemotiveerd om groepsdoelen te halen. -Groepsleden voelen zich medeverantwoordelijk voor de eigen groep en uiten dit ook. -De groepsleden tonen respect voor de mening en het karakter van een ander groepslid.
Werk regelmatig met klassenbouwers of energizers. Een goede manier om de sfeer positief te beïnvloeden en zelfs op meta-niveau gesprekken te hebben met elkaar (wat zie ik hier nu gebeuren). Stel duidelijke grenzen en communiceer hier duidelijk over. Dit kan streng over komen, maar dat mag als leerkracht!
Hij onderscheidt vijf fasen: forming, storming, norming, performing en adjourning. Iedere fase kenmerkt zich door de processen die zich in een groep afspelen.
Een team is geen statisch geheel maar een proces waarin communicatie, pro activiteit en eigen verantwoordelijk centraal staan. Door naar alle stappen in het teamproces te kijken, en deze te verbeteren waar nodig, ontstaat een sterk team wat wel een stootje kan hebben.
De onderlinge verhoudingen (sympathie en antipathie) tussen de teamleden; Het vertrouwen (of wantrouwen) in elkaars functioneren; Mogelijkheden tot communicatie en de communicatiepatronen; Het imago van het team in de omgeving.
Wanneer jij een groep deelnemers aan het trainen bent is het noodzakelijk dat je niet alleen oog hebt voor jezelf, maar dat je ogen juist gericht zijn naar hen. Wanneer jij meerdere deelnemers bij elkaar hebt, ontstaat er automatisch een groepsdynamiek die alle kanten op kan gaan.
Een aangenaam klimaat in de groep heeft positieve invloed op het leer- en leefklimaat in de klas. Een positief groepsklimaat voorziet in de basisbehoeften van kinderen, het draagt bij aan de behoefte van en de behoefte aan sociale acceptatie en waardering van en naar andere.
Een groep functioneert goed bij de volgende zaken: -Er is een duidelijke structuur waarbij iedereen zich prettig voelt. -Iedereen is op de hoogte van de doelstellingen van de groep en staat erachter. -Groepsleden zijn het eens met de formele en informele regels voor gedrag.
Kiest de groepsleider ervoor om heel dicht bij de groep te zijn, er midden in te zitten, dan kan zij de sfeer goed voelen. Neemt de groepsleider meer afstand, dan kan zij de groep als geheel zien. En ertussenin geeft zicht op de interacties tussen de deelnemers. De groepsleider moet durven variëren in afstand.