De meerderheid van de mensen die in de Sahara wonen zijn nomaden. Dit betekent dat deze mensen continue in beweging zijn in deze regio op zoek naar betere levensomstandigheden. Men gelooft dat de eerste nomadische volkeren naar deze regio kwamen nadat de huisdieren werden ingevoerd; zo'n 7.000 jaar geleden.
Toch wonen er mensen in de woestijn: nomaden. Deze nomaden trekken over de zandvlaktes, op zoek naar water en gras. Als ze een goede plek vinden zetten ze daar hun tenten op en laten hun vee grazen. En als het water of het gras op is trekken ze weer verder.
De Sahara is zeer droog en de gemiddelde neerslag bedraagt minder dan 100 millimeter per jaar. De dagen zijn zeer warm en de nachten relatief koud (dit fenomeen komt voor in de meeste woestijnen). Wanneer het daarentegen wel regent kan dit vrij onverwacht gebeuren en in hevige plensbuien.
De Sahara is vermoedelijk zeven miljoen jaar oud. De Sahara is vermoedelijk zeven miljoen jaar oud, en ontstond als gevolg van het krimpen van de Tethysoceaan. Die oceaan bevond zich tussen 230 en 38 miljoen jaar geleden tussen Afrika en het Arabische Schiereiland aan de ene kant, en Europa en Azië aan de andere kant.
Het Saharastof in onze atmosfeer is niet gevaarlijk, omdat het over het algemeen hoog in de lucht hangt. Maar het kan wel hinderlijk zijn. Zeker als het ook gaat regenen: met de regendruppels komt een deel van het stof naar beneden en dat levert flink wat vlekken op, bijvoorbeeld op auto's en tuinmeubels.
Daar is het gemiddeld zo'n drie graden Celsius. In de zomer fluctueert de temperatuur tussen de 25 en de 38 graden, in de winter wordt het tussen de -15 en -30.
In het noorden van Afrika ligt de Sahara, de grootste woestijn ter wereld. Het is er is droog en dor. Toch leven er dieren, planten en zelfs mensen. Het zijn nomaden.
Onder het zand in de Sahara bevinden zich verschillende soorten gesteente. Daarnaast zijn er met behulp van satellieten met speciale sensoren veel drooggevallen rivieren en meren ontdekt onder het woestijnzand. Daaruit blijkt dat de Sahara een paar duizend jaar geleden een vruchtbaar gebied was.
In de woestijn is de lucht zo droog dat er geen wolken zijn. De zon kan in de woestijn overdag ongehinderd op de aarde branden en er is 's nachts geen wolkendeken om de warmte, die de aarde afgeeft, tegen te houden. Daarom is het daar overdag heet en 's nachts koud.
Onbetwist de heetste plek op onze aardbol is de Dasht-e Lut woestijn in Iran. Hier werd ooit een record temperatuur gemeten van 70,7°C. Leven is er niet, zelfs bacteriën houden het hier voor gezien op deze een na droogste plek op aarde (alleen delen van de Atacama-woestijn in Chili zijn droger).
Furnace Creek in Death Valley in de Amerikaanse staat Californië is de heetste plek op aarde. Op 10 juli 1913 werd het daar 56,7 graden en dat is officieel de hoogste temperatuur ooit gemeten. Death Valley is een droog woestijngebied waar maximaal 50 millimeter regen per jaar valt.
In hete woestijnen leiden hoge temperaturen tot zweten waardoor men snel veel vocht verliest. In combinatie met het gebrek aan waterbronnen kan dit leiden tot uitdroging en, binnen een paar dagen, de dood. Er komen ook zandstormen voor die uren tot zelfs dagen kunnen duren.
Maar wat kun je nu eigenlijk eten? Aan bomen en planten zitten eetbare delen (vruchten en zaden) en ook woestijngras is te eten. Aan cactussen groeien vaak vruchten die je kunt eten. Cactussen zijn ook heel handig voor het vocht: je kunt een deel eraf snijden en het vocht van de plant opdrinken.
Overleven in de woestijn
Je zou denken dat er nauwelijks iets kan overleven in woestijnen. Toch leven er veel dieren en planten in woestijngebieden en wonen er rond de 650 miljoen mensen (ongeveer een tiende deel van de wereldbevolking). Het valt niet mee om in leven te blijven in de woestijn.
Reacties. Woestijnen bevinden zich aan weerszijden van de keerkringen (zie voor informatie over keerkringen Tijd en Seizoenen). In die streken is het zo vreselijk droog, daar de wind er meestal van af waait. Er komt met de wind dan dus weinig of geen vochtige lucht mee die tot regen kan leiden.
Zo'n 10.000 jaar geleden was de Sahara groen. In Tassili n'Ajjer in de woestijn van Algerije zijn zo'n 15.000 grottekeningen te vinden van antilopen, krokodillen en andere kuddes. In het geval de baan een ellips is, gaat de aarde dicht bij de zon sneller en ver weg van de zon langzamer.
Een internationale groep onderzoekers heeft uitgewezen dat de Sahara vroeger geen woestijn, maar een weidelandschap was. Eerder werden diverse grottekeningen gevonden die suggereerden dat de vroegere bewoners van het gebied veehouders waren.
Het woestijnklimaat kent een groot temperatuurverschil tussen dag en nacht. Overdag is het tussen de 25 en 45 °C en 's nachts kunnen de temperaturen in enkele gebieden onder het vriespunt dalen.
Veel woestijnplanten zijn winterhard en zullen dus de Nederlandse winters overleven. Enkele populaire woestijnplanten zijn de Agave, Cactus, Dasylirion, Yucca en Xanthorrhoea. Veel woestijnplanten kunt u zowel in huis als in de tuin plaatsen.
In het noorden zijn oktober en november warme maanden als gevolg van de zomerregens (het zogenaamde Zuid-Afrikaanse 'regenseizoen'). In het hoger gelegen binnenland vriest het regelmatig, in het bergachtige zuidoosten zelfs meer dan 100 nachten per jaar.
De bergduivel komt voor in de woestijnen van Australië en staat bekend om zijn bizarre uiterlijk. De huid van het dier is volledig bedekt met gekromde stekels. Het is al langer bekend dat het dier geen water kan drinken met zijn bek.
Regenwater kan allerlei stoffen bevatten, soms zelfs zand uit de woestijn. Bij stof- en zandstormen in het woestijngebied kan stof kilometers hoog in de atmosfeer komen. Wanneer luchtstroming over een enorme afstand van zuid naar noord is gericht, kan Saharazand boven ons land of nog noordelijker komen.
Als je aan de Sahara denkt, zien de meeste mensen enorme zandvlaktes en grote zandduinen voor zich. In praktijk is echter maar 20% van deze woestijn zand. De rest is rots, steenpuin en grind.