Ervaar je weinig tot geen gevoelens en/of emoties, dan is er in de meeste gevallen sprake van onderdrukking ervan. Dat kan al vanaf heel jong zijn, en is doorgaans totaal onbewust. Vrouwen hebben vaker een probleem met het toelaten van boosheid, mannen met het toelaten van verdriet.
Bij je gevoel komen doe je door los te laten
Jouw pogingen om jezelf te begrijpen of te verklaren wat er met je gebeurt. Je neiging om de controle te houden. De schaamte voor wat er is. Jouw eigen oordelen en meningen over dat wat je voelt.
Wanneer gevoelens niet worden geuit, ontstaat er spanning.
Als je aan deze emoties vast blijft houden zonder ze te uiten, kun je gevoelig zijn voor psychosomatische ziekten aan de aderen, hoofdpijn of maagproblemen. Het is een onbetwistbaar feit dat je emoties je lichamelijke gezondheid beïnvloeden.
Alexithymie (uitgesproken als: /ˌalɛksiti'mi/, uit het Griekse ἀ-, λέξις en θυμός, letterlijk zonder woorden voor emoties) is een persoonlijkheidstrek gekenmerkt door moeilijkheden in het beschrijven en onderscheiden van gevoelens, een beperkt fantasieleven en een denken dat voornamelijk gericht is op de buitenwereld ...
Verschillende reacties op leegte
Wat ik in de praktijk tegenkom is dat het vaak samenhangt met het niet durven voelen. Teveel in het hoofd leven en de verbinding met jezelf kwijt zijn, waardoor je onbewust bent van je gevoel en behoefte. Hierdoor ontstaat een soort afgescheidenheid die kunt ervaren als leegte.
Met vervlakking van de emoties, van het affect wordt bedoeld dat men het gevoel heeft niets belangrijks, niets van betekenis te ervaren. Ook al gebeuren er belangrijke dingen in je leven, het lijkt net of ze zomaar aan je voorbijgaan en je niet beroeren.
Hevige emoties
En wat bleek: vernedering leidt inderdaad vaak tot heviger emoties dan boosheid of blijdschap. Sterker nog: het is een van de sterkste emoties die een mens kan voelen.
Vaak komt een gesloten houding voort uit een gevoel van onveiligheid. De persoon in kwestie heeft op een bepaald punt in zijn of haar leven een link gelegd tussen kwetsbaar zijn en gekwetst worden. Die link is vaak, bewust of onbewust, zwaar beladen met angst en kan daardoor niet zo makkelijk worden uitgewist.
Niks meer voelen betekent vaak dat je waarschijnlijk denkt dat je leven geen zin meer heeft. Als je dat denkt, is het goed mogelijk dat je ook gaat denken aan zelfdoding. Een afgevlakt gevoel of emotioneel verdoofd zijn, ontnemen iemand doorgaans ook de lust om te leven.
Naast gevoelens van somberheid kunnen ook gevoelens en gedachten van leegte, onmacht en minderwaardigheid een signaal zijn. U voelt zich bijvoorbeeld onzekerder dan voorheen en er is een toename van twijfels en besluiteloosheid. Emotionele onevenwichtigheid wordt ook wel gezien als een voorteken.
Vrijwel elke emotie veroorzaakt meer activiteit in de borst: een blijk een versnelde hartslag en ademhaling. Dat mensen het hoofd ook vaak rood inkleuren duidt op activiteit van de gezichtspieren, maar ook op veranderingen in gedachten en gevoelens.
Neurotransmitters en depressie
Bij het ontstaan van een depressie zijn vooral serotonine, noradrenaline en dopamine van belang. In bepaalde delen van de hersenen zou er bij depressie een tekort optreden van deze neurotransmitters.
Beweeg regelmatig: wandelen, sporten en bewegen lijkt misschien geen aantrekkelijk idee als je somber bent, maar het is bewezen dat sporten helpt wanneer je depressief bent. Blijf leuke dingen doen: leuke dingen blijven doen met vrienden of familie is erg belangrijk als je depressief bent.
Zo zouden groenten, fruit, vis, kip, magere kaas en volkoren granen het risico op een depressie verlagen en bovendien zouden bestaande symptomen erdoor verminderen. Foliumzuur schijnt ook te helpen volgens de Finnen, en dan met name bij mannen.
Bij fysieke oorzaken kun je denken aan te weinig slaap, een ongezond voedingspatroon, of misschien een gezondheidsprobleem. Mentale en emotionele problemen als onrust thuis, moeite op werk, veel piekeren of sub-assertiviteit kunnen ook erg veel energie kosten die jou op termijn lusteloos maken.
Rouw uit zich vaak fysiek, doorgaans in de vorm van intense moeheid of pijn. Hongaars onderzoek vergeleek de klachten van bijna tweehonderd rouwenden met zo'n vierduizend niet-rouwenden. Hoofdpijn, borstpijn, duizeligheid en obstipatie bleken allemaal meer voor te komen onder de rouwenden.
Je gevoelens kunnen te maken hebben met de situatie waarin je zit. Misschien is er iemand overleden. Of heb je problemen op school, thuis of in je relaties met anderen. Het helpt om hierover te praten.
Mensen met narcisme zijn vaak veel energie kwijt aan hun gevoel van minderwaardigheid en hebben weinig oog voor anderen en hun eigen gevoelens. Toch voelen ze zich ook speciaal en uniek, waarbij ze vanuit hun minderwaardigheid kunnen denken dat ze bepaalde dingen niet hoeven doen, gewoon omdat ze er recht op hebben.
Het belang van het uiten van gevoelens
Het probleem met het niet uiten van emoties – het zogeheten binnenvetten – is dat ze daar sterker van worden. Mensen die hun gevoelens onderdrukken zijn dan ook vatbaarder voor depressie en angst en bovendien kunnen ze er allerlei vervelende andere gevoelens bij krijgen.
Wanneer je jezelf ongelukkig voelt, vertelt dat iets. Het wijst je misschien naar een onvervulde behoefte. Het geeft aan dat de situatie waarin je zit onbevredigend is. Dat wil zeggen: jouw aanwezige behoefte blijft onbevredigd, blijft onvervuld.