Gedrag en houdingen: veranderingen in gedrag en houdingen die een paard met pijn aan kan nemen zijn: minder bewegen, rusteloos, het hoofd laten hangen, onrustig, proberen te vluchten, rollen, met een hoef over de grond schrapen of een stijve houding aannemen.
Zieke paarden verliezen die interesse, staren veel en laten hun hoofd hangen. Ze zijn lusteloos: ze hebben geen zin om iets te ondernemen. Hoe is zijn eetlust en drinkt hij genoeg? Een ziek paard eet en drinkt minder en loost minder en moeilijker zijn mest en urine.
Stampen = irritatie
Stampen is het optillen van het been en deze met een krachtige beweging op de grond stampen. Stampen is een manier om irritatie aan te geven. Vaak is het een kleine irritatie zoals een vlieg. Maar in sommige gevallen zie en hoor je paarden meerdere keren per uur stampen.
In een krappe stal is het voor een paard lastiger om op te staan. Heeft hij daar een slechte ervaring mee, dan zal hij angst krijgen om te gaan liggen. Dat kan ertoe leiden dat hij zo moe wordt, dat hij staand slapend omvalt, met alle nare gevolgen van dien.
Waarom rusten paarden staand uit? In het wild moeten paarden altijd alert zijn op roofdieren. Als ze dan gaan liggen om te slapen, komen ze nooit op tijd weg als er een roofdier aan komt gesprint. Daarom hebben paarden een mechanisme dat zorgt dat ze ook staand kunnen rusten.
Paarden bijten om zoveel verschillende redenen: om te spelen, om te domineren of te beschermen, bij spanning, pijn of angst, bij het allogroomen of het liefdesspel, omdat ze koekjes willen, omdat ze je niet leuk vinden, ze iets moeilijk vinden of je te dicht staat, enz.
Gedrag en houdingen: veranderingen in gedrag en houdingen die een paard met pijn aan kan nemen zijn: minder bewegen, rusteloos, het hoofd laten hangen, onrustig, proberen te vluchten, rollen, met een hoef over de grond schrapen of een stijve houding aannemen.
Het paard likt en bijt zachtjes in je handen
Misschien wil het paard gewoon een snoepje van je. Maar het kan soms ook duiden op iets wat speelt bij jou, bijvoorbeeld als je vingers gevouwen zijn en het paard iets harder gaat bijten in je vingers.
Weven, luchtzuigen en kribbebijten zijn zeer duidelijke signalen van langdurige stress bij een paard. Het uitvoeren van stalondeugden zorgt voor productie van het hormoon endorfine, wat een rustgevend en verdovend effect heeft. Paarden met langdurige stress hebben meer kans op maagzweren.
Regelmatig nemen mensen contact met me op omdat hun paard vanuit het niets bijt. Een vervelend probleem om te hebben, want ook al zijn paardentanden niet scherp, paarden hebben wel veel kracht in hun kaken. Ze kunnen je dus flink pijn doen en zelfs (ernstig) verwonden.
Een 'joepie' staart betekent dat het paard in hogere staat van opwinding verkeert. Deze staart zien we vaak als een paard zgn. teveel energie heeft en ondertussen speels bokkend aan de longe loopt.
Paarden (wilde of gedomesticeerde) zullen alleen maar gaan liggen als ze zich veilig genoeg voelen, ook in hun groep. Als ze neerliggen en er komt een paard of een ander dier waar ze zich niet veilig bij voelen of vertrouwd mee zijn, dan zullen ze opstaan.
Wanneer een paard stopt met eten of minder gaat eten is het belangrijk direct een dierenarts in te schakelen. Controleer de omgeving van het paard op mogelijke stressfactoren en verdeel de dagelijkse hoeveelheid voer over meerdere kleine porties verdeeld over de hele dag.
De normale lichaamstemperatuur van het paard in rust is 37.5°C – 38.2°C. Een lichaamstemperatuur tussen 38.2°C en 38.5°C noemen we verhoging, boven de 38.5°C spreken we van koorts. Bij inspanning kan de lichaamstemperatuur oplopen tot rond de 42°C. De temperatuur neem je met een thermometer rectaal op.
Koliek is een verzamelnaam voor pijn in de borst of buikholte van het paard. Paarden zijn zeer gevoelig voor koliek. Verschijnselen die u kan waarnemen zijn o.a. krabben, rollen, liggen, gestrekt staan, winden laten, diarree, flemen, zich om laten vallen, sloomheid, niet eten, omkijken naar de buik en kreunen.
Een paard gaapt vaak om spanning los te laten. Wanneer je bijvoorbeeld het Recuptex deken gebruikt, kan het paard gaan gapen omdat de spieren in zijn lichaam worden ontlast. Andere signalen dat je paard zijn spieren ontlast zijn: kauwen, zuchten, of een ontspannen lichaamshouding. Je paard kan ook gapen door stress.
Een paard spiegelt niet alleen emoties, maar ook ons gedrag en onze bewegingen. Dit spiegelen zie je vooral aan het gedrag van het paard. Een paard loopt bijvoorbeeld van je vandaan, komt juist naar je toe of doet precies wat jij ook doet.
Vaak probeert het paard echter iets duidelijk te maken, zoals pijn, ongemak of angst. Net als bij communicatie in de kudde zal een paard nooit zomaar bijten. Het paard zal altijd eerst met subtiele signalen proberen te waarschuwen.
Voor paardeneigenaren vaak een bekend geluid: het schrapen van het voorbeen op de vloer of tegen de staldeur. Dit kan gedrag zijn dat het paard laat zien als hij de voerkar hoort aankomen, maar onderzoekers zeggen nu dat het ook een teken van ongemak kan zijn.
De reden van het hoofdschudden is veelal dat er iets in het hoofd van het paard in de knel zit. Meestal is dit de Trigeminus zenuw. Deze zenuw loopt door de oogkas en door het kaakgewricht, over het voorhoofd en vertakt zich naar het gebit. Ook problemen aan het gebit kunnen zo hoofdschudden veroorzaken.
De kreupelheid is over het algemeen beter zichtbaar op een zachte bodem. Op een kleine cirkel neemt het kreupelen toe als het pijnlijke been zich aan de buitenkant van de cirkel begeeft omdat het been dan een grotere beweging moet maken en dus meer pijn zal doen.
Een paard slaapt niet uren achter elkaar, omdat het van nature een prooidier is en het zich daarom niet kan 'veroorloven' om lang plat te liggen. Een typische nacht van een paard bestaat uit grazen, staand slapen en korte periodes van diepe slaap terwijl het plat ligt (de REM-slaap).
De diepe slaapfase van paarden is vergelijkbaar met de REM-slaap (Rapid Eye Movements) bij mensen waarin wordt gedroomd. Het is volgens wetenschappers waarschijnlijk dat paarden ook dromen, maar gedragsspecialisten denken dat de dieren er geen besef van hebben.
Dat paarden staand kunnen slapen is dus iets wat vanuit hun natuur zelf zo geregeld is. Paarden zijn vluchtdieren, wat betekent dat als ze in gevaar zijn, ze vluchten. Dit is heel anders dan bij mensen, die veelal liggend slapen. Vroeger leefden paarden op de open vlakte en werden ze gezien als prooidieren.