De langste hittegolf beleefde ons land in 1975. Op 29 juli begon een aaneengesloten reeks van achttien zomerse dagen, waarvan er zes tropisch waren. In de zomer van 1976 kwam een hittegolf voor van 17 dagen, waarvan er 10 tropisch waren.
Op 25 juli 2019 werd het in Nederland voor het eerst meer dan 40 graden. De dagen ervoor werden al temperatuurrecords gebroken op veel plekken in Spanje en Frankrijk. We waren dus voorbereid. Toch waren velen (inclusief ikzelf en veel collega's op het KNMI) behoorlijk verrast dat de 40 graden echt bereikt werd.
Het aantal landelijke hittegolven wordt door het KNMI sinds 1901 bijgehouden. In de laatste 20 jaar zijn er negen landelijke hittegolven geweest. In de periode 2007-2012 en in 2014, 2016, 2017, 2021, 2023en 2024 kwam het in De Bilt niet tot een hittegolf.
De hoogste temperatuur in ons land werd gemeten in 2019. Toen werd het in de zomer 40,7 graden. Voor de laagste temperatuur moeten we veel verder terug in de tijd. In 1942 werd het -27,4 graden in Winterswijk.
Het zat eraan te komen, maar nu is het zeker: het aardoppervlak was nooit eerder sinds metingen zijn begonnen zo warm als in 2024. Volgens de Europese klimaatdienst Copernicus was het zelfs 1,6˚C warmer dan eind 19de eeuw.
Met een gemiddelde temperatuur van 17,7 °C tegen 17,5 °C was de zomer net iets warmer dan het langjarig gemiddelde. De zomer kende twee gezichten: de eerste helft was het vaak koel en nat, de tweede helft vaak warm en droog.
De huidige officiële hoogste geregistreerde luchttemperatuur op aarde is 56,7 °C (134,1 °F) , gemeten op 10 juli 1913 op Furnace Creek Ranch, in Death Valley in de Verenigde Staten.
Record hoogste temperatuur
De hoogste temperatuur in Nederland sinds het begin van de metingen is 40.7°C op 25 juli 2019 in het Noord-Brabantse Gilze-Rijen. In de zomer van 2019 kwam voor het eerst in Nederland de temperatuur boven de 40°C.
De laagste temperatuur in Nederland werd gemeten in Winterswijk op 27 januari 1942, toen de temperatuur daalde tot -27,4 °C (-17,3 °F).
Warmterecords. 2020 was samen met 2014 het warmste jaar in de meetreeks. De gemiddelde temperatuur was 11,7 °C. 2018 staat met 11,3 graden op de tweede plaats.
Op 26 januari 1942 kwam het kwik in De Bilt niet hoger dan min 11,2 graden en de nacht die volgde koelde het af tot min 24,8 graden, de laagste standen ooit op het hoofdstation van het KNMI gemeten. Op 27 januari 1942 registreerde Winterswijk min 27,4 graden, de laagste temperatuur van de eeuw in ons land.
Death Valley ligt 86 meter onder zeeniveau en is daarmee de heetste en droogste plek van de Verenigde Staten. Nergens wordt het zó warm als hier. Het park is al jaren recordhouder van de hoogste temperatuur die ooit op onze aardbol is gemeten: 56,7 graden.
Hittestress is de algemene term voor gezondheidsklachten die ontstaan als mensen door hoge temperaturen en luchtvochtigheid niet meer in staat zijn de lichaamstemperatuur goed te reguleren.
In het warmste scenario komt er 1,6 graden bij tot 2050. Waardoor Nederland dan al 4 graden is opgewarmd.
Noord-Amerika: 56,7°C op 10 juli 1913 in Furnace Creek, Death Valley, Verenigde Staten. Afrika: 55,0°C op 7 juli 1931 in Kébili, Tunesië Azië: 55°C, in Al Majmaah, Saoedi-Arabië, op 8 juni 2019. Oceanië: 50,7°C in Oodnadatta, Australië
Warmste dag in augustus
Op 13 augustus beleefden we de warmste dag van het jaar met 34,9 graden in Nieuw Beerta. In De Bilt was 12 augustus de warmste dag met 30,9 graden. Vergeleken met andere jaren zijn dit geen hele hoge maxima. De laatste jaren zien we steeds vaker temperaturen boven 35 graden voorkomen.
'Drenthe is de koudste plek van Nederland' ASSEN - De temperatuur in Drenthe is vanochtend gedaald tot -9,5 graden. En daarmee is onze provincie het koudste plekje van Nederland, volgens RTV Drenthe-weerman Roland van der Zwaag. Door de lage temperaturen kan gladheid ontstaan.
Een groot deel van het land ligt onder zeeniveau en wordt doorkruist door een netwerk van rivieren, meren en kanalen . Dit alles betekent dat de lucht het hele jaar door relatief vochtig is. U zult vaak mist en nevel ervaren, vooral in de late herfst en vroege lente.
De winter van 1963 kondigde zich al in november aan. Op 16 november ging West-Europa gebukt onder sneeuwstormen en ook bij ons viel sneeuw. De temperatuur zakte die maand tot -8 graden en op 5 december vroor het in Zeeland 12 graden.
Met een gemiddelde temperatuur van 17,8 graden gemeten over alle dagen en nachten van juni, juli en augustus in De Bilt was de zomer van 2024 iets warmer dan gebruikelijk. Gemiddeld over de klimaatperiode 1994-2023 lag de zomertemperatuur namelijk op 17,6 graden. Lees ook: Dit weer is normaal in de zomer.
Amerikaanse wetenschappers hebben het warmste object ter wereld gemaakt. Tijdens een proef verwarmden ze een stukje aluminium tot een temperatuur van 2 miljoen graden. De proef vond plaats in Californië met een laserapparaat van 2 kilometer lang, schrijft het wetenschappelijke vakblad Nature.
De maximale lichaamstemperatuur van een mens
Onderzoek van onder andere Columbia University (VS) voorspelt dat een natteboltemperatuur van 35 graden de limiet is van ons koelingssysteem. Deze temperatuur zou aanvoelen als zeventig graden. Welke buitentemperatuur dat is, hangt dus af van de luchtvochtigheid.
De twee belangrijkste theorieën om de recordbrekende warmte te verklaren zijn een vermindering van kleine deeltjes in de atmosfeer, aerosolen genaamd, vanwege regelgeving voor scheepsbrandstof die de uitstoot van zwaveloxide (SOx) verminderde, of een afnemende bewolking . Voordat we het over die twee waarschijnlijke boosdoeners hebben, laten we het over albedo hebben.
De hittegolf van juli 1936. Juli 1936, onderdeel van de "Dust Bowl", zorgde voor een van de warmste zomers ooit gemeten in het hele land, met name in de Plains, Upper Midwest en Great Lakes-regio's. Landelijk stierven ongeveer 5.000 mensen door de hitte.
2024 was, net als 2023, het warmste jaar ooit gemeten sinds er in 1901 met metingen werd begonnen.