In de Arbowet staan geen expliciete voorschriften voor staand werk. Maar elke werkgever moet de werkplek wel zo inrichten dat deze voldoet aan de ergonomische beginselen, waarbij er een afweging gemaakt dient te zijn tussen welke activiteiten staand dan wel zittend uitgevoerd worden.
Werknemers moeten zich volgens de FNV houden aan de volgende vakbondsnorm: Zittend werk – niet meer dan 2 uur achter elkaar zitten en maximaal 5 uur per dag zittend werken. Staand werk – niet meer dan 1 uur achter elkaar staan en maximaal 4 uur per dag staand werken.
Een gezonde sta-werkplek
Je hart pompt bij staand werken 10 x zoveel bloed rond in je lichaam. Een effectieve bloedcirculatie houdt je scherper. Je lichaam is niet ontworpen om veel te zitten, hierdoor kun je klachten krijgen. Wissel je je houding af met staan, dan reduceer je de kans op rug- schouder- en nekklachten.
Werknemers die hun werkzaamheden voornamelijk staand verrichten en daarbij weinig lopen, kunnen op den duur gezondheidsklachten krijgen, zoals problemen met de doorbloeding, rugklachten of klachten aan de heupen, knieën en/of voeten.
De mogelijke gevolgen van langdurig staan op het werk zijn niet te verwaarlozen en gaan van lage rugklachten en pijnlijke gewrichten tot pijn aan de heupen, knieën en voeten. Ook gezwollen enkels, vermoeide benen, spataders en nachtelijke beenkrampen komen voor.
Elke dag twee uur staan in plaats van zitten zou de bloedsuikerspiegel met 2% verbeteren, het cholesterolgehalte met 6% en de triglycerides met 11% doen zakken. Voor vrijwel alle uitkomsten waren de effecten nog beter wanneer de mensen in plaats van zitten of staan twee uur bewegen.
Staan is veel vermoeiender dan lopen. Loop regelmatig een stukje. Dat stimuleert de bloedsomloop en zorgt ervoor dat je benen en rug minder snel vermoeid raken. Draag eventueel steunkousen om vermoeide benen te voorkomen.
"... werknemers moeten ernaar streven om geleidelijk aan twee uur per dag te staan tijdens het werk, en dit uit te breiden naar vier uur per dag (bij 8 werkuren). Zittend werk moet regelmatig worden afgewisseld met staand werken.
Als we langere tijd op één plek staan, stroomt er minder bloed en daardoor ook minder zuurstof door de spieren. Dit kan leiden tot pijnlijke spanningen, krampen en zelfs spierpijn. Niet alleen de spieren maar ook de gewrichtskapsels worden door de verminderde stroming van de gewrichtsvloeistof stugger en kwetsbaarder.
Maximaal 30 minuten continu zitten
Het is wel zo dat de staande pauzes de pijn verlichten, deze is niet volledig weg. Verder zijn er ook grote individuele verschillen, er kan dus niet één optimaal zit/sta schema's weerhouden worden op basis van dit onderzoek. Na een half uur zitten tien minuten staan, is wel effectief.
Niet langer dan een uur staan, zo'n 4 tot 6 keer per dag afwisselen en een wekker gebruiken. Allerlei tips om goed te wennen aan uw zit-sta bureau en het gebruik ervan tot een gewoonte te maken.
Bij staand werk is het de statische belasting van de spieren, de samendrukking van de zachte weefsels en de hydrostatische druk in de benen, die vermoeidheid kan veroorzaken. Daarbij bepalen de positie van de armen en van de rug in grote mate of er zich een risico voordoet.
Iemand van 65 kilo die elke dag 6 uur staat in plaats van te zitten, verbrandt daarmee zo'n 54 kilocalorieën extra per dag – vergelijkbaar met het aantal calorieën in een cappuccino zonder suiker. Met staan in plaats van zitten kun je in totaal zo'n 2,5 kilo per jaar verliezen, schrijven de onderzoekers.
Lang volhouden doe je vooral door te oefenen. Het is namelijk grotendeels de mate van training van de juiste spiergroepen die bepaalt hoe lang je kunt staan, en hoe lang je met instrument kunt lopen. Daarnaast leer je door te oefenen je eigen lichaam beter kennen.
Staand werken en rugklachten
Zowel langdurig zitten als langdurig staan zijn grote veroorzakers van rugklachten. Het werken aan een zit-sta bureau vermindert lichamelijk klachten, zoals pijn in de rug, nek, billen of bovenbenen juist. De afwisseling tussen zitten en staan zorgt voor meer dynamiek en een betere houding.
Bij het zitten leg je ook druk op je ledematen, vooral dan de spieren in je onderlichaam. Die druk snijdt je zenuwen en (slag)aders af waardoor het bloed niet voldoende circuleert. De spieren missen dus bloedtoevoer, voelen verdoofd en kunnen zelfs opzwellen. Als we onze spieren niet gebruiken, worden ze ook zwakker.
Langdurig zitten is slecht voor je gezondheid met als gevolg een verhoogde kans op ziekteverzuim en daardoor minder productiviteit. Even zitten kan heel fijn zijn. Het vermindert stress en helpt je lichaam te herstellen van bijvoorbeeld een sportieve inspanning.
Er is nog geen norm vastgesteld hoeveel je maximaal mag zitten per dag. Onderzoek heeft wel uitgewezen dat mensen die dagelijks 8 tot 11 uur zitten een grotere kans hebben op vroegtijdig overlijden dan mensen die minder dan 4 uur per dag zitten.
Zitten op zich is niet per definitie slecht. Zitten wordt pas slecht als we teveel zitten. Sedentair gedrag (= teveel zitten) gaat gepaard met een verhoogde kans op het ontstaan van o.a. diabetes, kanker en hartfalen. Door niet de hele dag te zitten, maar geregeld te staan verbrand je meer calorieën.
Als richtlijn kunt u aanhouden dat u niet meer dan één uur achter elkaar staand werkt. Daarnaast is het belangrijk om ervoor te zorgen dat u gedurende de hele werkdag niet meer dan de helft van de tijd staat.
Staand werken zorgt voor hogere productiviteit
Een zit-sta bureau zorgt voor een betere lichamelijke gezondheid. Het afwisselen tussen zitten en staan vermindert lichamelijke klachten. Het vermindert rugpijn, concentratieverlies en nek-en schouderklachten.
Zorg voor voldoende beweging
Denk hierbij aan wandelen en fietsen, maar ook sporten zoals zwemmen, tennissen of hardlopen. Door regelmatig te bewegen worden de spieren versterkt, wat de druk op de gewrichten verlaagt. Hierdoor zullen de stijve spieren in de ochtend geleidelijk afnemen.
Erg belangrijk is ook om voldoende te bewegen. Zorg ervoor dat u minstens 30 minuten per dag actief beweegt, bijvoorbeeld door te fietsen, zwemmen of wandelen. Als u last heeft van vermoeide benen, is het eveneens aan te raden om uw benen regelmatig omhoog te leggen en geen strakke, beknellende kleding te dragen.
De benen voelen naast de pijn vaak zwaar en vermoeid aan. Hierdoor heb je minder zin in de dagelijkse dingen. Zo kan het al snel je kwaliteit van leven behoorlijk in de weg staan.