Mensen met een laag inkomen leven in Nederland gemiddeld 10 jaar korter dan rijke mensen. Dat is 8 jaar voor vrouwen, 12 jaar voor mannen. Dat komt vooral omdat ze vaker en op jongere leeftijd chronisch ziek worden. En dat ligt voor het grootste deel aan sociaal-economische factoren en de leefomgeving.
Ten eerste werd een hoger inkomen geassocieerd met een langere levensduur in de gehele inkomensverdeling. Het verschil in levensverwachting tussen de rijkste 1% en de armste 1% van de individuen was 14,6 jaar (95% CI, 14,4 tot 14,8 jaar) voor mannen en 10,1 jaar (95% CI, 9,9 tot 10,3 jaar) voor vrouwen.
Daarbij hebben de rijkste mannen gemiddeld vrijwel twee keer zoveel jaren in goede gezondheid voor de boeg dan de armste: bijna 16 jaar tegenover 8 jaar. Bij vrouwen is het verschil iets minder groot: ruim 16 jaar tegen ruim 9 jaar.
De meest welvarenden leven niet alleen langer, ze brengen ook een groter deel van hun leven door in goede gezondheid. De levensverwachting in goede gezondheid bij geboorte was 49 jaar voor mannen in de laagste welvaartsgroep, tegenover 74 jaar voor de meest welvarende mannen.
Dat is op een na het laagste van dertien Westerse landen. De armoede onder ouderen in Nederland steeg tussen 2007 en 2020 met 4,9 procent. Onder 76-plussers in Nederland steeg de armoede tussen 2007 en 2020 zelfs met 8 procent.
Mensen met een laag inkomen leven in Nederland gemiddeld 10 jaar korter dan rijke mensen. Dat is 8 jaar voor vrouwen, 12 jaar voor mannen. Dat komt vooral omdat ze vaker en op jongere leeftijd chronisch ziek worden.
In 2022 leefde bijna één op de tien mensen van 65 jaar en ouder ( 10,2% of 5,9 miljoen) onder de armoedegrens. 1 Dit armoedepercentage verschilt statistisch gezien niet van het armoedepercentage in 2021 (10,3%).
De gemiddelde levensverwachting voor mannen in Nederland in de periode 2019-2022 is 79,9 jaar.Voor vrouwen is het gemiddelde 83,1 jaar in de periode 2019-2022.
Het mediterrane deel van Frankrijk en Italië
Gebieden in Frankrijk en Italië die aan de Middellandse Zee in elkaar overlopen, hebben de hoogste levensverwachting van Europa. Wat het aandeel honderdjarigen en superhonderdjarigen (ouder dan 110) betreft, moeten ze alleen Japan boven zich dulden.
Maar in de Blue Zones, of regio's in de wereld waar mensen uitzonderlijk lang leven, is de kans tien keer groter dat mensen 100 jaar oud worden. Deze plekken, met name de regio Barbagia op Sardinië (Italië), Okinawa (Japan), het schiereiland Nicoya (Costa Rica) en Ikaria (Griekenland), zitten vol met honderdjarigen .
Naar schatting leven 356 miljoen kinderen in extreme armoede. Wereldwijd zijn er ongeveer 1 miljard kinderen die basisbehoeften als voeding of schoon water missen. Wereldwijd gaan 244 miljoen kinderen en jongeren tussen de 6 en 18 jaar niet naar school. (Cijfers uit 2021).
Belangrijkste punten. Er is een sociale gradiënt in gezondheid: iedereen onder de allerhoogste welvaartsniveaus heeft een slechtere gezondheid dan degenen erboven . Sociaaleconomische ongelijkheden in gezondheid ontstaan door sociaaleconomische ongelijkheden in de maatschappij, inclusief de omstandigheden waarin mensen worden geboren, opgroeien, leven, werken en ouder worden.
Levensverwachting voor mannen 80,3 en voor vrouwen 83,3
(Het gemiddeld aantal nog te verwachten levensjaren op een bepaalde leeftijd. ) bij geboorte 80,3 jaar voor mannen en 83,3 jaar voor vrouwen. De resterende levensverwachting op 65-jarige leeftijd was 19,2 jaar voor mannen en 21,3 voor vrouwen.
Ook de kans op sociale uitsluiting als volwassene is aanmerkelijk groter. Op basis van onderzoek in de Veenkoloniën concludeert de Rijksuniversiteit Groningen dat de kans groot is dat armoede van generatie op generatie wordt doorgegeven.
In Bergen (Limburg) ligt de levensverwachting het laagst, met 72,3 jaar. Ook een andere Limburgse gemeente komt in de top-vijf van laagste levensverwachting voor, namelijk Kerkrade.
Dit komt vaak door een onzeker arbeidscontract, slecht betaalde baan, of het risico op onveilige en ongezonde arbeidsomstandigheden. Andersom is het ook zo. Armoede heeft invloed op de mogelijkheid om werk te vinden. Als je bijvoorbeeld in de bijstand zit, is je sociale netwerk vaak kleiner of minder relevant.
Spanje (83,5 jaar) en Italië (83,4 jaar) kennen binnen de EU-28 de hoogste levensverwachting. Inwoners van Bulgarije, Letland en Litouwen zitten met 74,9 jaar zes jaar onder het EU-gemiddelde. In Nederland was de levensverwachting bij geboorte 81,7 jaar.
Gezondheidsranglijst van Europese landen in 2023, op basis van de gezondheidsindexscore. In 2023 stond Noorwegen op de eerste plaats met een gezondheidsindexscore van 83, gevolgd door IJsland en Zweden.
Voor het eerst is een op de tien Japanners boven de tachtig. Bijna 30 procent is 65 jaar of ouder. Japan heeft daarmee de oudste bevolking van de wereld.
Meestal sterven mensen rustig. In gemiddeld twee tot drie dagen nemen hun krachten af, worden ze suffer en slapen ze meer, tot de slaap overgaat in de dood. Maar helaas gaat het niet altijd zo. Patiënten met kanker bijvoorbeeld hebben vaak pijn.
Ongeveer 5% van de Amerikanen sterft voordat ze 50 jaar oud zijn. Tenzij je een komiek of comédienne bent, is het percentage sterfgevallen op het podium ongeveer 60%!
Grotere kans om 80 te worden
Dankzij de lagere sterfterisico's in 2010 bedroeg deze kans voor mannen dat jaar 63 procent. Tien jaar eerder was dat maar 52 procent. Bij vrouwen was de toename minder sterk, maar hun kans om 80 te worden is nog beduidend groter dan die van mannen.
Demografie van ouderen in één oogopslag
Maine, Florida, West Virginia en Vermont hadden in 2022 het hoogste percentage inwoners van 65 jaar en ouder. In 2022 waren er 88.988 mensen van 100 jaar en ouder, meer dan het dubbele van het aantal in 1980 (32.194).
- Ruim 8% van de mensen boven de 65 jaar heeft dementie. - Ruim 25% van de mensen boven de 80 jaar heeft dementie.
Volwassenen met een bijstandsuitkering leven vaker met een lager inkomen dan werkenden en hebben het meeste risico op armoede. Zelfstandigen hebben een groter armoederisico dan mensen in loondienst. Daarnaast hebben niet-westerse migranten en statushouders vaker een laag inkomen en risico op armoede.