De operatie duurt ongeveer 30-90 minuten. Nadat u onder narcose bent, start de chirurg met het opheffen van de colostoma. Als dat mogelijk is, zal de operatie laparoscopisch plaatsvinden en hoeft de buik niet geopend te worden. Soms is het nodig dat de buik geopend moet worden.
Stoma opheffen
In overleg met u heeft de chirurg besloten om uw stoma, indien mogelijk, binnenkort op te heffen. Hiervoor verblijft u enkele dagen in het ziekenhuis.
Complicaties bij een stoma
Een breuk rond de stoma (parastomale hernia). Een uitstulping van de stoma (prolaps). Het zwart worden van de stoma door een verminderde doorbloeding (necrose). Stuwing van de stoma.
De operatie
Bij het opheffen van een ileostoma wordt de darm via de 'stoma-opening' in de buik teruggelegd, nadat de twee darmdelen weer aan elkaar vast gemaakt zijn. De chirurg herstelt zo weer de darm. De plaats waar de stoma heeft gezeten wordt in de bovenste huidlaag opengelaten.
De stoma heeft geen zenuwuiteinden, hierdoor is deze gevoelloos. In de stoma bevinden zich veel kleine bloedvaatjes waardoor de stoma iets kan bloeden bij aanraking. Omdat de stoma geen sluitspier heeft, kan er op elk moment ontlasting, urine of gasvorming komen.
Veel mensen ontwikkelen een soort zesde zintuig voor de verzorging van het stoma. U kunt midden in de nacht wakker worden en voeen dat uw zakje moet worden verwisseld of geleegd. Ondersteun uw lichaam met kussens en probeer eens een kussen tussen uw benen of onder uw rug.
In de beginfase is het stoma gevoelig en kwetsbaar. Het stoma bloed snel en kan relatief makkelijk infecteren. Omdat er nog geen goede barrière is, kunnen de bacteriën makkelijk het lichaam binnendringen en een infectie veroorzaken. Uw huid rondom het stoma kleurt dan rood, de stomp wordt warm, dik en pijnlijk.
Na de operatie mag u alles eten en drinken. Luister goed naar uw eigen lichaam. Wanneer u bijvoorbeeld misselijk wordt van bepaalde voedingsmiddelen, wacht dan even een paar dagen met het eten van deze producten. Eet iedere maaltijd eiwithoudende producten.
De ontlasting verlaat het lichaam dan via een opening in de buik en wordt opgevangen in speciaal opvangmateriaal. Omdat de stoma geen kringspier heeft, kunt u geen ontlasting en winden tegenhouden.
Aantal mensen met een stoma
Ongeveer 38.000 mensen in Nederland hebben een colo-, ileo of urostoma. Elk jaar stijgt het aantal mensen dat een stoma krijgt. Geschat wordt dat er in Nederland circa 7.000 nieuwe stomadragers per jaar bijkomen.
De gemiddelde leeftijd van de stomadragers is 62 jaar (resultaten niet in tabel); 55% van de stomadragers is jonger dan 65 jaar.
U kunt nog steeds aan uw 2 ons groenten en 2 stuks fruit komen. Bepaalde soorten groenten en fruit hebben wel een stevige schil (vooral aardappels en appels), dus die kunt u beter van tevoren schillen om problemen zoals verstopping te voorkomen.
Stoma opvangsystemen
De huidplak blijft 2 tot 3 dagen zitten. Het zakje kan, afhankelijk van de soort stoma, verwisselt worden.
De operatie
Hoe lang zo'n operatie duurt zal afhangen van de omstandigheden, maar meestal duurt dit langer dan 2 uur. Nadat het aangedane darmdeel is verwijderd, zal men altijd proberen de resterende darm-delen weer met elkaar te verbinden.
Wanneer je niet meer kunt genezen, kan het aanleggen van een stoma veel klachten voorkomen of doen verdwijnen. Dit kan de kwaliteit van leven verbeteren. Een stoma kan blijvend of tijdelijk zijn. Dit is met name afhankelijk van de reden waarom je een stoma krijgt.
De chirurg maakt in totaal 3 tot 6 kleine sneetjes. Hierdoor worden dunne buisjes ingebracht. Door deze buisjes worden de chirurgische instrumenten geleid. Eerst wordt het stuk darm of de hele dikke darm los gemaakt en vervolgens wordt er een snee gemaakt, waardoor de darm verwijderd kan worden.
U kunt douchen met of zonder het opvangsysteem van uw stoma. Als u zonder opvangsysteem doucht, moet u er rekening mee houden dat er wat ontlasting uit de stoma kan komen. U kunt het best 's ochtends douchen en uw stoma verzorgen. Dan komt er meestal vrij weinig ontlasting uit de stoma.
Tot wel bijna 50 procent van de mensen die een stoma hebben, ervaart achteruitgang in kwaliteit van leven. Bij mensen die al langer dan 11 jaar een stoma hebben, is het aantal mensen dat hierdoor een mindere kwaliteit van leven ervaart gedaald tot 20 procent.
In principe mag u alles doen met uw stoma. Bij tillen moet u er alleen wel op letten dat u niet te zwaar tilt; we adviseren een gewicht van gemiddeld 5 tot maximaal 15 kilo. Hoeveel u mag tillen is onder ander afhankelijk van uw conditie en eventuele andere gezondheidsproblemen.
Welke risico's en complicaties kunnen voorkomen? Elke ingreep brengt de kans op complicaties met zich mee. Zo zijn er ook bij het aanleggen van een stoma de normale risico's op complicaties van een operatie, zoals trombose, longontsteking, nabloeding en wondontsteking.
Er zijn ongeveer 38.000 mensen met een stoma in Nederland. Jaarlijks komen daar ongeveer 7.000 bij. Verrweg de meeste mensen hebben een colostoma, daarna komt de ileostoma het meest voor.
Naast bevuilde kleding of beddengoed, kan de stomaproductie op de huid huidirritatie veroorzaken. Er is al sprake van lekkage als er ontlasting of urine tussen de huidplaat en de huid komt. Dit kan een jeukend tot branderig gevoel geven.
Verzorging stoma
Een stoma met een eendelig opvangsysteem dient één keer per dag helemaal vervangen te worden. Bij een stoma met een tweedelig opvangsysteem moet de huidplak 2 à 3 keer per week vervangen worden. Ook dient het zakje dan vervangen te worden.
Bij het maken van een darmstoma (colostoma of ileostoma) haalt de chirurg het uiteinde van de darm voor het weggenomen stuk door de buikwand naar buiten. Hier hecht hij de darm vast in de buikwand, waar de stoma in vastgroeit. Een stoma kan eindstandig of dubbelloops worden aangelegd.