Lage inflatieNa een recordhoogte van 11,6% in 2022, is de inflatie in 2023 gedaald naar 4,1%. We verwachten dat deze in 2024 verder daalt naar 2,9%, en in 2025 met 2,2% dichterbij de beoogde 2% komt. De lagere energieprijzen en de renteverhogingen van de centrale banken zijn hier de belangrijkste oorzaken van.
Macro-economisch gezien loopt de Nederlandse economie nog altijd dicht tegen de capaciteitsgrens aan, ondanks drie kwartalen van krimp. Wij verwachten dat het nog tot in 2025 duurt voordat de inflatie duurzaam op 2% uitkomt. Dit jaar komt de inflatie uit op 4,1%, in 2024 op 3,1% en in 2025 op 2,6%.
We verwachten dat deze desinflatie zal aanhouden tot in 2024, waardoor de algehele inflatie lager zou moeten blijven. Alles bij elkaar verwachten we dat de CPI-inflatie daalt tot 2,3% in december 2024 en dat de PCE-inflatie daalt tot 2,1% - waarmee we in feite terugkeren naar de Fed-doelstelling van 2%.
De verwachting is dat de inflatie de komende jaren gaat dalen, maar in een lager tempo dan de afgelopen tijd. Door de afnemende kostendruk en het effect van het monetair beleid van de ECB zal de totale inflatie naar verwachting dalen van 5,4% in 2023 naar 2,7% in 2024, 2,1% in 2025 en 1,9% in 2026.
Bij een stijging van het algemeen prijspeil spreek je van inflatie. Een daling van het algemeen prijspeil wordt deflatie genoemd. Inflatie en deflatie kunnen vele oorzaken hebben, en de gevolgen kunnen groot zijn.
Een normale (lage) inflatie (kleiner dan 2 procent) wordt gezien als gunstig voor de economie: het spoort de consument aan goederen te kopen want uitstel betekent dat men meer moet betalen voor hetzelfde product. Het maakt ook lenen interessant want inflatie knabbelt aan de rente die je op de lening moet betalen.
Het effect van inflatie is dat mensen armer worden
De meeste mensen worden armer van geldontwaarding. Het geld op je spaarrekening wordt ieder jaar minder waard door inflatie. Ook werknemers die geen jaarlijkse loonsverhoging krijgen, worden steeds armer.
De corona-uitbraak leidt tot een lager bbp-niveau in 2025 dan in de verkenning van maart. Het bbp- volume in 2025 is in de basisverkenning 4% neerwaarts herzien ten opzichte van die in maart; in het dieperdalscenario is dat zelfs 9%.
Luxemburg heeft binnen de Europese Unie het hoogste bbp per hoofd van de bevolking. Dit komt door het relatief grote aantal financiële instellingen in het land, en doordat veel mensen in Luxemburg werken maar er niet wonen. De tweede plek wordt ingenomen door Ierland, gevolgd door Denemarken en Nederland.
De prijs van een product dat 10 jaar geleden €100 kostte is de afgelopen 10 jaar gemiddeld met 1.66% per jaar gestegen.
Inflatie wordt vaak gezien als een slecht ding, omdat alles duurder wordt. Een lage inflatie is echter goed voor de economie. Wanneer je geld steeds iets minder waard wordt, zal je sneller producten gaan kopen. Als je namelijk langer wacht, kun je minder kopen voor hetzelfde geld.
Vanaf 1 juni 2023 geldt er voor specifieke artikelgroepen een inflatiecorrectie van 10%.
Hoge inflatie kan leiden tot almaar stijgende prijzen.Hierdoor daalt uw koopkracht en kunt u met uw geld minder kopen. Als veel van de producten die u koopt duurder worden, dan gaat dit ten koste van uw koopkracht. Dat wil zeggen dat u met uw geld – uw inkomsten en uw spaargeld – minder kunt kopen dan vroeger.
De verwachting is dat de inflatie in 2023 zal dalen.
De gemeten jaar-op-jaar-inflatie blijft in 2022 hoog. Zelfs als alle prijzen niet meer stijgen vanaf mei 2022, komt de gemeten inflatie op basis van de geharmoniseerde index van consumentenprijzen (hicp) voor 2022 gemiddeld uit op 8,7%.
'We verwachten de komende maanden een tijdelijke toename van de inflatie, omdat de basiseffecten van de scherpe stijging van de energie- en voedselprijzen in het najaar van 2022 zullen wegvallen', verklaarde De Guindos.
Tijdens een recessie verschuiven centrale banken hoogstwaarschijnlijk de rentetarieven om de economie nieuw leven in te blazen, wat van invloed is op de valutakoersen. Als een land de rentetarieven verlaagt, daalt de waarde van de betreffende valuta meestal ook.
Eind 2021 bedroeg het gemiddelde vermogen per hoofd van de bevolking in Nederland 176.510 euro. Dat is ruim 4,5 keer zoveel als in Portugal, het land dat het laagst scoort. En bijna dubbel zoveel als middenmoter Duitsland.
De Russische economie bedroeg vorig jaar zo'n 1033 miljard euro. Dat is eigenlijk maar iets groter dan Nederland (850 miljard euro), maar kleiner dan bijvoorbeeld Spanje (1200 miljard) en meer dan drie keer kleiner dan Duitsland (3500 miljard).
Het allerrijkste zijn ze in het oliestaatje Qatar. Het bbp per hoofd ligt daar op ruim 109.000 euro. Dat komt volgens econoom Hans Stegeman vooral doordat er in kleine landen relatief weinig mensen wonen.
De Nederlandse economie is sterk gericht op handel met het buitenland: de omvang van invoer en uitvoer met bestemming/herkomst Nederland bedraagt afgelopen decennia tussen de 40 en 60% bbp. Door toenemende doorvoer naar andere EU-landen loopt het totale handelsaandeel de afgelopen decennia op naar 90%.
De Verenigde Staten zijn de grootste economie ter wereld; qua bbp per hoofd van de bevolking neemt het de achtste plek wereldwijd in. Na de crisis in 2008 herstelde de VS sneller dan Nederland. Zowel in de VS als in Nederland domineert de dienstensector. Binnen de dienstensector zijn er wel structuurverschillen.
Volgens het CPB profiteerde Nederland van de uitbreiding van de EU en het groeiende economische belang van China. Nederland is dus minder afhankelijk geworden van Duitsland voor de uitvoer. In 1980 was Duitsland goed voor 30 procent van de Nederlandse export, in 2021 was dat nog maar 23 procent.
Inflatie kan gunstig zijn voor je hypotheek: zo hard krimpen je woonlasten in 10 jaar…. als loonstijgingen van 4,5% normaal worden. Vanwege hoge inflatie neemt de druk om lonen te verhogen ook flink toe. Een neveneffect hiervan is dat hypotheekschulden makkelijker te dragen zijn, als de rente voor lange tijd vastligt.
De verhoogde rentetarieven zorgen ervoor dat het duurder wordt voor bedrijven om te lenen, wat resulteert in hogere kosten voor het lenen van geld. Dit betekent dat banken meer rente zullen vragen aan huizenbezitters om de leningen te dekken. Daarom zal de hypotheekrente stijgen als gevolg van langdurige hoge inflatie.
Iedereen zag het aan zijn energierekening en bij de pomp: de hoge prijzen voor energie, en dan met name voor gas, waren belangrijke en de meest zichtbare oorzaken van de hoge inflatie vorig jaar.