Het is de eenjarige plant uit de kruisbloemenfamilie waar de mosterdzaadjes van afkomstig zijn. Die mosterdplanten groeien in Europa, Noord-Afrika en Azië. In het voorjaar wordt er in het gematigde klimaat gezaaid. Daar vindt na de bloei de oogst plaats.
De zwarte mosterdplant is een éénjarige plant, met een vertakte stengel die een meter hoog wordt. De onderste bladeren zijn geveerd, de bovenste bladeren smal en spits. De gele (of witte) mosterd is een éénjarige, rechtopstaande plant die 30 cm hoog wordt. Deze plant heeft geveerde bladeren.
De hoeveelheid zaaizaad bedraagt 15 tot 25 kg per ha, afhankelijk van zaaitijdstip en duizendkorrelgewicht (5 tot 10 gram). De rijenafstand is 10 tot 25 cm en de zaaidiepte 2 tot 3 cm. Dichter zaaien geeft een snellere grondbedekking. Gele mosterd is niet geschikt als zomergewas op braakpercelen.
Bij Natural Spices kun je geel mosterdzaad online kopen. Dit is pittig, maar de mildste van de drie varianten. Je kunt het zaad in een verpakking van 700 gram of 2, 8 of 25 kilo online kopen en krijgt het geleverd in een handige bewaarbak.
Eén zakje is voor circa 100m2, en de plantafstand bedraagt 30x5 cm.
Je kunt de zaden vanaf ongeveer maart buiten zaaien en je oogst de jonge blaadjes van de jonge planten. Die blaadjes zijn pittig van smaak (een beetje vergelijkbaar met radijs), en het blad is heel zacht behaard. Je kunt de blaadjes rauw eten of stoven.
Er zitten heel wat vitaminen in mosterdzaad die gezond zijn;
Vitamine E zorgt voor gezond bloed, is belangrijk voor de bloedstolling, sterkt de ogen, voorkomt ontstekingen en atherosclerose, vertraagt het verouderingsproces en is een natuurlijk conserveringsmiddel.
Maak een gezonde mosterd met hele zaden, door gewoon 1 eetlepel gele en 1 eetlepel bruine mosterdzaadjes een nacht te weken in 3 eetlepels (45 ml) water of appelazijn. Doe dan 2 eetlepels (30 ml) water bij de geweekte zaadjes en een snufje zout en meng dat in een keukenmachine tot de gewenste dikte.
De schaarste is volgens producenten vooral te wijten aan grote droogte in Canada, waardoor de oogst het afgelopen jaar tegenviel. Het hielp niet dat ook de oogst in de Franse Bourgogne – waar de beroemde mosterd oorspronkelijk vandaan komt – mislukte na een natte winter en een koud voorjaar.
Enig speurwerk op internet leert mij dat koolzaad, raapzaak en mosterdzaad familie van elkaar zijn en dus ook nogal op elkaar lijken. Er is een verschil in bloeitijd, in de wijze waarop de knoppen t.o.v. de bloemen zitten en ook het gebruik verschilt (koolzaad wordt bijvoorbeeld veel door boeren gebruikt).
Denk bijvoorbeeld aan de bekende Dijon-mosterd (afkomstig uit Dijon in Frankrijk en gemaakt met alleen fijngemalen bruin en zwart mosterdzaad) en Zaanse mosterd (afkomstig uit de Zaanstreek, grof van structuur en gemaakt van gele en bruine mosterdzaden).
Een fijne mosterd wordt het meest gewaardeerd, maar volgens de echte fijnproevers zijn grove mosterdsoorten de enige soorten die men mosterd mag noemen. Het is maar net waar jouw voorkeur naar uitgaat. Door meer of juist minder mosterdzaden te gebruiken kun je de pittigheid en mildheid van mosterd bepalen.
Mosterdzaad bloeit in de zomer. Van juni tot en met september is de bloeiperiode van de mosterdzaad plant. Deze gele bloemen in de tuin zijn echt mooi.
Mosterd is zo'n kruisbloemige groenbemester die je het best in augustus of september zaait. Het handige is dat je (moes)tuin dan (bijna) helemaal leeg is. Door hun massale bladmassa zijn ze zeer geschikt om onkruid te onderdrukken.
Je kunt de blaadjes rauw eten (pittig accent in salades maar ook lekker op een broodje gezond bijvoorbeeld, een beetje zoals rucola maar dan net anders). Je kunt de blaadjes ook stoven, het lijkt dan wel wat op andijvie zonder het karakteristieke bittertje.
Mosterdzaadjes zijn kleine balletjes van ongeveer 1 millimeter groot. In Europa wordt het veel gebruikt om mosterd van te maken, in het Oosten wordt het veel als specerij in gerechten verwerkt. De smaak van mosterd komt pas vrij als je het kneust of als het wordt vermengd met water.
Het heeft een scherpe smaak en wordt vaak gegeten bij vette etenswaren zoals een bitterbal, rookworst en kazen, met als doel de spijsvertering te bevorderen. Maar doordat mosterd zo scherp is, kan het een slokdarm die al is aangetast door maagzuur verder irriteren en dat voel je meteen.
Afvallen met mosterd
Mosterd is eveneens een bron van tryptofaan, een essentieel aminozuur, en bevat omega 3-vetten. Dit is een gezonde vetsoort die je niet laat aankomen. Sterker nog, van mosterdzaad val je juist af, omdat het de vetverbranding in je lichaam omhoog brengt.
Deze wrange vloeistof gaf de Dijonmosterd zijn karakteristieke smaak en maakte hem onderscheidend van de rest. Dijonmosterd is lichtgeel van kleur, in tegenstelling tot Amerikaanse mosterd die heldergeel, iets intenser en prikkelender is. De mosterd uit Dijon heeft een pittige, scherpe smaak en is sterk en kruidig.
Voor het eerste teeltdoel zijn Japanse haver en gele mosterd de aangewezen groenbemesters. Engels- en Italiaans raaigras kunnen ook als groenbemester worden toegepast voor het vastleggen van organische stof. Houd bij deze grassen wel rekening met de volgvrucht.
Zaaien. De inzaaiperiode van rogge loopt van augustus tot oktober. De benodigde hoeveelheid zaaizaad is 120-180 kg per ha en de zaaidiepte bedraagt 2-3 cm. De rijenafstand varieert tussen 12,5 en 25 cm.
Soorten groenbemesters
Rode klaver, phacelia, gele mosterd, lupinen en wikken zijn soorten die het meest toegepast worden in de moetuin. Graansoorten als rogge, ook wel winterrogge genoemd of haver kunnen ook gebruikt worden maar zijn niet handig in de groententuin omdat ze meestal machinaal ingewerkt moeten worden.