Wie zelfverzekerd is, heeft vertrouwen in zijn eigen kunnen en gaat doelgericht te werk. Je weet waar je goed in bent, toont lef om op je doelen af te gaan en hebt helder wat jouw behoeften en belangen zijn.
We voelen ons onzeker omdat we bang zijn. Bang om bijvoorbeeld te falen, niet te worden gezien, afgewezen te worden, dingen fout te doen, enzovoorts. Een voorbeeld: Je loopt over straat en totdat je aan iets denkt is er nog niks aan de hand.
Een zelfbeeld ontstaat in de loop van je leven door de ervaringen die je meemaakt, de omgeving waarin je opgroeit en de mensen waar je mee opgroeit. Als deze ervaringen negatief zijn geweest, omdat je bijvoorbeeld bent gepest of vaak bent buitengesloten, ontwikkel je hiermee vaak een negatief of laag zelfbeeld.
Als je jaloers bent, wil je iets hebben wat een ander heeft. Het kan daarbij gaan om materiele zaken of eigenschappen. Maar ook om relaties die iemand heeft met anderen. Een andere vorm van jaloezie is een ander iets niet gunnen.
Iedereen is weleens jaloers en bang dat zijn/haar partner vreemdgaat, ook als achteraf blijkt dat er niks aan de hand was. Jaloezie wordt echter ziekelijk als je voortdurend jaloers bent terwijl daar geen aanleiding voor is. Ziekelijke jaloezie heeft ingrijpende gevolgen voor je relatie en je zelfbeeld.
Gezonde jaloezie houdt in dat je erkent en herkent dat je deze gevoelens hebt, en ze ook uitspreekt naar je partner. Niet op een beschuldigende manier, maar open en eerlijk. Zo kan het zelfs een compliment voor je partner zijn, wanneer je een steek voelde toen hij of zij onschuldig met iemand anders stond te praten.
De meest gebruikte therapie bij onzekerheid en een negatief zelfbeeld is cognitieve gedragstherapie. Cognitieve gedragstherapie richt zich op het veranderen van (onrealistische) negatieve denk- en gedragspatronen die je onzekerheid en lage zelfbeeld in stand houden.
Mensen die depressief zijn, zijn langdurige tijd somber en hebben vrijwel nergens zin in. Ze verliezen vaak interesse in de dingen om zich heen en kunnen niet echt meer genieten. Men spreekt van een depressie als de gevoelens van neerslachtigheid minstens twee weken duren. Hierbij hoort ook een gebrek aan motivatie.
Als je bijvoorbeeld erg beschermd bent opgevoed, kan het zijn dat het zelfvertrouwen zich niet genoeg ontwikkelt. Ook als je veel kritiek gekregen hebt op je gedrag of prestaties, of als je gepest bent, kan je zelfvertrouwen afnemen of zich niet genoeg ontwikkelen.
Iemand die onzeker is twijfelt heel erg, heeft een negatief zelfbeeld en heeft weinig zelfvertrouwen. Onzeker zijn kan over van alles en is daarom een breed begrip. Onzekerheid heeft veel invloed op je leven, dusdanig dat je er overspannen van kunt raken en het je dagelijks veel energie kost.
Een zelfbeeld ontstaat door wat je hebt meegemaakt en wat anderen over je zeggen. Positieve en negatieve ervaringen vormen een zelfbeeld. Als je vroeger nooit werd uitgenodigd voor feestjes, denk je misschien dat je saai of onbelangrijk bent.
Een te lage eigenwaarde of zelfrespect is gevaarlijk. Je luistert dan waarschijnlijk te weinig naar wat jij wilt, naar jouw behoeften. Hierdoor heb je de kans dat je je leven inricht op wat andere mensen willen of verwacht. Het wordt dan lastig om je eigen grenzen te bewaken.
Een laatste tip om je eigenwaarde te vergroten, is om je grenzen goed af te bakenen. Als je vaak mensen over je grenzen laat gaan, geef je daarmee keer op keer een signaal naar jezelf toe af dat je het niet waard bent om voor je grenzen te staan. Dat is natuurlijk niet al te best voor je mate van eigenwaarde.
Ouders, en later leeftijdgenoten, spelen een grote rol bij de vorming van het zelfbeeld. Geven zij aandacht en liefde en word je met respect behandeld, dan ontstaat een positief zelfbeeld. Suzanne (27) komt bijvoorbeeld uit een warm nest. 'Ik heb van mijn ouders heel duidelijk meegekregen dat ik goed ben zoals ik ben.
Met een beetje jaloezie houd je het spannend. Je komt minder makkelijk in een sleur terecht, omdat je altijd nog een beetje met verleiden bezig bent. Natuurlijk vertrouw je elkaar, maar je blijft wel je best doen voor elkaar. Daardoor blijft het leuk tussen jullie en verras je elkaar ook sneller.
Focus je niet alleen op jullie relatie, maar ook op je eigen leven. Ga bijvoorbeeld dingen ondernemen met vrienden of ga sporten. Zorg ook dat je afleiding hebt op de momenten dat je onzekerheid (extra) opspeelt. Bijvoorbeeld op het moment dat je partner zonder jou op stap is.
Pathologische of ziekelijke jaloezie zou kunnen ontstaan door een slechte hechting aan de ouders tijdens de kindertijd. Ook trauma's uit het verleden kunnen bijdragen aan wantrouwen naar de partner. Daarnaast spelen gevoelens als onzekerheid ook een bijdrage tot ontwikkeling van ziekelijke jaloezie in de relatie.