Wat is decompressieziekte? Kort gezegd: als je te snel van een grote diepte naar de oppervlakte gaat heb je kans op decompressieziekte. Dit komt door de samenstelling van de lucht in het water: ons lichaam is gewend dat de lucht die we dagelijks inademen voor 80% uit stikstof en voor 20% uit zuurstof bestaat.
Bij 16 van deze duikongevallen ging het om een decompressie-ongeval. Ook bij getrainde duikers kan decompressieziekte voorkomen; het risico per duik is ongeveer 0,010-0,019% voor recreatieve duikers, 0,030% voor duikers van de marine en 0,095% voor beroepsduikers.
Caissonziekte, decompressieziekte of duikersziekte is een ziektebeeld dat zich kan voordoen bij mensen die, na onder verhoogde druk te hebben gewerkt, weer in een omgeving met een lagere druk terugkomen, zoals duikers of mensen in een vliegtuig na een snelle decompressie.
Decompressieziekte of caissonziekte is een ziektebeeld dat voorkomt bij duikers die te snel naar de oppervlakte komen. Ze gaan van grote diepte waar de waterdruk heel hoog is en zwemmen naar het oppervlak waar de druk veel lager is. Door het drukverschil kunnen ze allerlei lichamelijke klachten krijgen.
Wanneer de duiker onder water gaat, begeeft die zich naar een omgeving met een grotere hydrostatische druk. De apparatuur die het ademen onder water mogelijk maakt, de ademautomaat, zorgt ervoor dat de druk van de lucht die wordt ingeademd (ademlucht of een ander gasmengsel) exact gelijk is aan die omgevingsdruk.
Decompressieziekte. Decompressieziekte, of caissonziekte, is een ziekte die zich voordoet als duikers na enige tijd onder hoge druk te zijn geweest, weer in een gebied met lagere druk komen. Vanwege het risico op de ziekte, kan een duiker die perslucht ademt slechts 20 minuten op 30 meter diepte blijven.
Wanneer je decompressieziekte bij een duiker vermoedt, dan moet diegene zo snel mogelijk noodzuurstof toegediend krijgen. Je leert in minder dan een dag hoe je noodzuurstof kunt toedienen, en het brevet telt mee voor de kwalificatie PADI® Master Scuba Diver™.
Drink daarnaast genoeg water voor de duik, wees in goede conditie en drink geen alcohol voor of direct na het duiken. Zorg dat je altijd genoeg lucht over hebt in je tank voor een veiligheidsstop en blijf dan ook ongeveer op dezelfde hoogte.
Het lichaam moet de opgenomen stikstof zelf uitwassen via de longen en dat kost tijd. Om decompressieziekte te voorkomen mag je dus min. 18 uur na de laatste duik niet vliegen. Nog beter is het om na een intensieve duikvakantie de eerst 24 uur niet te vliegen.
Duiken is een populaire vrijetijdsbesteding, het wordt in toenemende mate beoefend. Er zijn echter wel enkele risico's aan verbonden. Barotrauma, decompressieziekte en verdrinking door het bewustzijnsverlies onder water zijn de belangrijkste ongevallen die kunnen gebeuren. Water is veel zwaarder dan lucht.
Voor recreatieve duikers geldt dat een diepe duik een duik is die gemaakt wordt op een diepte tussen de 18 meter en maximaal 40 meter diep. Overigens wordt door veel duikbonden zoals PADI geadviseerd niet dieper te duiken dan 30 meter en wordt 40 meter diep als de uiterste limiet beschouwd.
Dat is om caissonziekte te voorkomen. Door het duiken op grote diepte komt er erg veel druk op je lichaam te staan, waardoor zich stikstofgas vormt in je bloed. Wanneer je nu te snel weer naar boven komt, gaat door de verminderde druk die stikstof belletjes vormen in je bloed, wat bijvoorbeeld embolie kan veroorzaken.
Het ademen onder water kost meer energie dan op de kant en tijdens de inspanning en stress van het duiken kan aderverkalking losschieten en een hartinfarct veroorzaken. Hart en longen krijgen het voor hun kiezen tijdens het duiken. Bij duikers met een verminderde reserve kan het dan misgaan.
Er kunnen echter ook minder duidelijke symptomen optreden die ook door de duiker niet altijd herkend worden. Vermoeidheid of een algeheel gevoel van malaise kan al duiden op een cerebrale vorm van decompressieziekte. Binnenoorsymptomen zijn duizeligheid, gehoorverlies, tinnitus, misselijkheid, braken en ataxie.
Je gaat eerst rillen, krijgt kippenvel en krijgt een snellere hartslag. Daarna wordt je juist suffer, je hartslag daalt en je ademhaling gaat langzamer. Raak je onderkoeld, breek dan altijd je duik (of snorkelavontuur) voortijdig af! Het duiken met een droogpak vergt overigens ook bepaalde vaardigheden.
Het advies is na drie tot vier duikdagen een dag niet te duiken om het lichaam weer even te laten bijkomen. In de regel doen heel weinig mensen dat. Mijn advies is om het aantal duiken te beperken tot drie, hooguit vier per dag. Dat is al een serieuze belasting voor het lichaam.
ALCOHOL BLIJFT VIJANDNUMMER 1
Alcoholconsumptie moet matig zijn, alleen 's avonds en 8 uur voor elke duik onderbroken.
Na het duiken dien je minimaal 12 uur rust in acht te nemen voor wat betreft hoogteverschillen, je mag dan niet vliegen. Dit is nodig om er redelijk zeker van te zijn dat je geen last krijgt van decompressieziekte tijdens de vlucht met een verkeersvliegtuig.
Er zijn tal van duikopleidingen, waarvan PADI de meest bekende is. De kosten van de opleiding zijn afhankelijk van de duikschool. Reken op een bedrag tussen 375 en 450 euro. Voordat je begint met het nemen van duiklessen kun je ook een proefduik of een introductieduik maken.
Daarom mag je niet te snel omhoog. Net als het afdalen moet je dit dus goed sturen met je trimvest! Je mag per minuut 10 meter stijgen. Dus als je op 20 meter diepte bent, doe je er twee minuten over om boven te komen.
Je PADI duikbrevet blijft levenslang geldig. Je hoeft geen jaarlijkse bijdrage betalen, of lid zijn van een club. Ook hoef je geen minimum aantal duiken per jaar gedaan hebben om je brevet geldig te houden. Wel raden we je aan om wanneer je een tijdje niet meer gedoken hebt om een opfrissing te doen.
De functie van de veiliheidsstop bij duiken
Door een stop van 3 minuten te maken op een diepte van 5 meter, wast jouw lichaam veel stikstof uit. Hierdoor kan jij nu veiliger naar de oppervlakte. Ook minimaliseer je de kans op decompressieziekte.
Duiken is niet moeilijk. Duiken is ook geen prestatie sport. Door het domweg te oefenen kan iedereen het duiken onder de knie krijgen. Het is wel zo dat de ene persoon meer moet oefenen dan de andere persoon maar uiteindelijk lukt het altijd.
Astma patiënten hebben een verhoogde gevoeligheid van het slijmvlies van de lucht- wegen voor aspecifieke prikkels zoals koude en inspanning bij duiken. Dit kan tijdens een duik leiden tot dyspnoe. Hierdoor zouden paniek, een snelle ongecontroleerde opstij- ging en uiteindelijk verdrinking kunnen optreden.
Stikstofnarcose is de naam voor een toestand van bedwelming die zich voordoet bij een duiker wanneer stikstofgas in het ademgas met een hoge partiële druk wordt ingeademd.