Mensen kunnen besmetting met toxoplasmose oplopen door: rechtstreeks in contact te komen met besmette katten en/of hun uitwerpselen. met de handen in de tuin of potgrond te werken. ongewassen of rauwe groenten te eten.
Toxoplasmose is zeer risicovol bij zwangere vrouwen. Wanneer een vrouw tijdens haar zwangerschap voor het eerst besmet wordt met T. gondii, is er een kans van ongeveer 20 tot 50 procent dat het ongeboren kind ook besmet raakt. De parasiet kan dan via de placenta bij het kind komen.
Hoe vaak komt het voor? Toxoplasmose is de meest voorkomende infectie met een parasiet bij de mens. Hoe vaak het voorkomt, hangt af van regio tot regio. Dit heeft te maken met andere landbouwmethoden, aantal katten, voedselhygiëne en -bewaking en culturele factoren.
Gelukkig is een toxoplasmose-infectie goed te behandelen met een combinatie van medicijnen. Naast antibiotica schrijft de oogarts ontstekingsremmende middelen (corticosteroïden) voor. Zo wordt de parasiet bestreden en de ontstekingsreactie van het lichaam geremd.
Eenmaal u toxoplasmose hebt gehad, bent u de rest van uw leven immuun voor de ziekte. Deze ziekte kan ook niet worden overgedragen van mens op mens.
Een Toxoplasma-infectie bij de mens, door opname van oöcysten of besmet vlees, wordt vaak niet opgemerkt, aangezien de infectie zelden tot ziekteverschijnselen leidt. Eventuele tekenen van infectie zijn weinig specifiek: moeheid, lusteloosheid, soms wat koorts.
Fruit kan aan de oppervlakte bevuild zijn door aarde waarin microscopische organismen voorkomen. Deze parasieten kunnen toxoplasmose veroorzaken. Vooral fruit dat in of dicht tegen de aarde groeit (aardbeien, frambozen, bessen) verdient extra aandacht. Was fruit altijd grondig en droog af met een propere handdoek.
Als je al toxoplasmose hebt gehad, ben je er daarna immuun voor en kan een besmetting geen kwaad. Maar als je tijdens de zwangerschap voor de eerste keer besmet raakt, kan dat grote gevolgen hebben. De parasiet kan immers overgedragen worden op de foetus en kan ernstige afwijkingen veroorzaken.
De ziekte kan enkele weken of maanden duren. Iemand met een verminderde weerstand kan ergere klachten krijgen bij een besmetting met Toxoplasma gondii, zoals een oogafwijking, aantasting van het zenuwstelsel, de hartspier of de hersenen. Bij zwangere vrouwen kan het erg gevaarlijk zijn voor het ongeboren kind.
Toxoplasmose bij de kat
Toxoplasmose komt, net als alle andere infecties met coccidia, vooral voor bij jonge dieren (in dit geval de kat). Ongeveer 60% van de eenjarige katten in Nederland heeft Toxoplasmose gehad. De meeste katten zijn na een eenmalige besmetting levenslang immuun.
Toxoplasmose voorkomen
Dit kan je doen om toxoplasmose te voorkomen en blootstelling aan de T gondii parasiet te vermijden, zeker als je een kat hebt: Vermijd het verschonen van de kattenbak (of gebruik handschoenen)
Draag dus altijd handschoenen en was achteraf goed je handen. Laat iemand anders dagelijks de kattenbak verschonen: Het was toch al een rotklusje, maar om contact met kattenpoep te voorkomen kun je beter niet zelf de kattenbak verschonen.
Carpaccio is gemaakt van rauw rundvlees. Tijdens de zwangerschap kun je beter geen rauw vlees eten, vanwege het risico op een toxoplasmose infectie. De toxoplasmose bacteria kan mogelijk schadelijk zijn voor je ongeboren baby, waarom je carpaccio en andere gerechten met rauw vlees beter kunt laten staan.
In het geval van Toxoplasma scheiden katachtigen de infectieuze eieren van de parasiet uit via hun feces, zij zijn de eindgastheer. Mensen (maar ook veel andere dieren zoals schapen, honden en vogels) zijn tussengastheren. Ongeveer 70% van de volwassen katten draagt Toxoplasma bij zich.
De helft van de zwangere vrouwen heeft al toxoplasmose gehad voor ze zwanger werd. Zij hebben antistoffen en zijn voor de rest van hun leven beschermd. Ze kunnen geen toxoplasmose meer oplopen of doorgeven aan hun baby. 50% van de zwangere vrouwen kan de ziekte nog oplopen tijdens de zwangerschap.
Thee, kruidenthee en koffie zonder suiker staan in de Schijf van Vijf. Deze dranken zijn gezond om te drinken, ook als je zwanger bent of borstvoeding geeft. Het advies is om voor de zekerheid niet meer dan 2 kopjes koffie te nemen. Dat advies geldt ook voor cafeïnevrije koffie.
Gifstoffen in kruiden
Als je te veel van deze gifstoffen binnen krijgt, kun je ziek worden. En je baby ook. Omdat je baby nog in ontwikkeling is, kan hij een minder grote hoeveelheid gifstoffen verdragen. Daarom is het verstandig om je kruiden inname te beperken tijdens je zwangerschap.
Banaan eten als je zwanger bent
Je kunt banaan prima eten tijdens de zwangerschap. Dit stuk fruit zit boordevol kalium, foliumzuur, vitamine C, calcium, vezels, eiwitten en ijzer. Al die voedingsstoffen zijn van belang voor een gezonde zwangerschap en een goede groei van je baby.
Industrieel bereide yoghurt die je koopt in de supermarkt is veilig. Deze yoghurt moet namelijk voldoen aan bepaalde eisen vooraleer ze verkocht wordt. Zachte kazen worden vaak gemaakt van rauwe melk en zijn daarom af te raden tijdens de (beginnende) zwangerschap.
Honing is veilig voor iedereen ouder dan 1 jaar. Ook zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven, kunnen honing eten.
Kattenbak en tuinieren
Toxoplasmose kan schadelijk zijn voor het ongeboren kind. Bij het verschonen van de kattenbak en het werken in de tuin is het belangrijk handschoenen te dragen. Beter nog: laat liever iemand anders de kattenbak verschonen. Ook een zandbak kan een bron zijn van toxoplasmose.
Alcohol, sigaretten en drugs tijdens de zwangerschap
Om met de dooddoeners te beginnen; alcohol, sigaretten en drugs zijn écht uit den boze als je zwanger bent. Ook voor alcohol geldt dat zelfs kleine hoeveelheden zeer schadelijk kunnen zijn voor je baby. Gewoon echt niet doen dus!
Toxoplasmose komt door middel van een bloedtest aan het licht. Bij een acute infectie is de toxoplasmose na een week zichtbaar, anders is dat tussen 2 en 8 weken. De bloedtest kun je bij de huisarts of gynaecoloog laten afnemen. Je kunt binnen ongeveer 24 uur de uitslag van de test verwachten.