Rozemarijn: knip je nooit helemaal kort.Je haalt beter af en toe een takje weg, om de struik in een mooie vorm te houden.Knip weg tot ongeveer 5 centimeter van de grond, dat stimuleert nieuwe groei. Munt: knip je tot net boven de grond af.
Snoeien rozemarijn
Een rozemarijn kun je snoeien na de bloei en na de winter in maart. In de zomer kun je de lange bloemtakken halveren, maar dit is niet noodzakelijk. Als je regelmatig takjes afknipt voor gebruik in de keuken snoei je de rozemarijn uiteraard ook al.
Oogst bij voorkeur in het eerste jaar nog niet veel blaadjes, laat de plant voor ze haar eerste winter in gaat eerst voldoende wortels en blad maken. Als takjes erg lang en hoog worden kun je een topje eraf plukken om de vorming van zijtakken te stimuleren.
Kruiden plukken
Knip de kruiden liever per takje circa twee centimeter boven de grond af. Zo krijgt de plant de kans om opnieuw te groeien. Na het plukken kun je de kruiden grof of fijn hakken met een koksmes, fijnstampen in een vijzel of met een kruidenschaar in kleine stukjes knippen.
Je kan zowel de blaadjes als de takjes van munt oogsten. De blaadjes kun je prima met de hand eraf halen, maar de takjes kun je beter knippen met behulp van een kruidenschaartje. Munt groeit snel, dus wees niet bang om wat takjes van het plantje af te knippen.
Het is een echte overlever: als er niet genoeg vocht is, gaat de plant dood, maar blijven de wortels stand-by staan tot de omstandigheden beter zijn. Is de grond weer vochtig genoeg, dan loopt de plant weer uit.
Munt is behoorlijk sterk en kan tegen een stootje. Maar als 'ie lang te droog staat, wordt de plant gelig en worden de blaadjes minder lekker. Zorg in potten dat teveel aan (regen)water goed weg kan.
Munt: knip je tot net boven de grond af. De plant vormt wortelscheuten die altijd opnieuw uit de grond ontstaan. Tijm: knip je niet helemaal kaal. Haal hier en daar wat scheuten weg, zo vormt de plant snel nieuwe scheuten.
Dé truc zit 'm in het laag genoeg afknippen van de steeltjes. Haal dus niet roekeloos de blaadjes los, maar knip de steeltjes altijd ongeveer een centimeter boven de aarde af. Zo gaat er geen energie naar de rest van het steeltje, maar naar de wortels en krijgt de plant de kans nieuwe blaadjes te groeien.
Rozemarijn (Rosmarinus officinalis) is een houtachtig en aromatisch kruid dat 15-20 jaar oud kan worden. Het is een groenblijvende struik met een gemiddelde hoogte van 1,2 m. Rozemarijn heeft witte, paarse of blauwe bloemen en geurige, leerachtige bladeren, die op dennennaalden lijken.
Veel water heeft deze rozemarijn niet nodig. De plant heeft liefst staat liefst op een droogje. Lekker verwaarlozen dus. Als je tuiniert in potten moet je je rozemarijn wat beter in de gaten houden.
Zowel de bladeren als de bloemen van de plant zijn eetbaar. De smalle naaldachtige bladeren zijn aan de bovenkant donkergroen en aan de onderkant wit. Het wordt als kruid toegevoegd aan zoete gerechten, maar is ook lekker bij vis en vlees.
Gebruik alleen de naaldjes van het plantje. Voeg rozemarijn snel toe aan een gerecht zodat je de rozemarijn zo lang mogelijk mee kan laten koken of bakken zodat het zoveel mogelijk smaak afgeeft. Rozemarijn smaakt heerlijk in gerechten met aardappel, champignons of vlees.
Gezondheidsvoordelen: Goed voor geheugen
In traditionele Chinese geneeskunde, rozemarijn thee voor maagstoornissen en voor het kalmeren van de zenuwen. Met zijn anti-inflammatoire eigenschappen, wordt dit helende kruid ook gebruikt tegen verteringsproblemen, menstruatie stoornissen en verlies aan eetlust.
Gebruik en toepassing van rozemarijn
Het smaakt lekker in vleesgerechten (zoals varkens- en lamsvlees), groenten, soepen en salades. Het kruid is ook zeer geschikt bij schelp- en schaaldieren. Het kan goed meegebakken of -gebraden worden zonder dat de smaak verloren gaat. Je komt het ook tegen in stoofschotels.
Het is echt wel nodig om de planten mooi in vorm te houden. Niet gesnoeide lavendel zal snel verwilderen en de groei zal zich verplaatsen van de binnenzijde van de plant naar de buitenzijde. De plant groeit dan enkel nog aan de toppen terwijl de rest van de twijgen sterk gaat verhouten en kaal wordt.
Het is wel belangrijk om de Lavendel ieder voorjaar kort te snoeien (ca. 15 cm boven de grond) zodat er vanuit het hart steeds weer jonge scheuten groeien. Wordt de plant niet kort geknipt dan zal de Lavendel snel verhouten en uit elkaar vallen.
Is je lavendel helemaal uit model of zie je veel kaal hout? Dan kun je proberen om de lavendel helemaal terug te snoeien. Het liefst zo klein mogelijk. Bij deze snoeibeurt knip je dus wel in het kale hout.
Hoewel rozemarijn winterhard is, is hij wel vorstgevoelig, waardoor de combinatie van kou en overmatige regenval funest kan zijn voor jonge planten. Als je kleigrond in de tuin hebt, moet je voor het planten de drainage verbeteren door bijvoorbeeld grind, schors en bladaarde door de grond te mengen.
Deze plant is zeer geschikt voor 'de tuin op het zuiden'. Verlangt een zonnige, warme plek op niet te arme grond en buiten de schaduwzone van bomen en heesters. U kunt haar ook gebruiken in de rotstuin en de stapelmuur.
Op koele plekken blijft munt in een pot ongeveer 6 weken goed. Let hierbij goed op of de blaadjes er nog groen, stevig en fris uitzien. Munt in de tuin of op je balkon kan een aantal jaren meegaan zo lang je de plant goed verzorgt.
Munt bestaat grofweg uit twee soorten: pepermunt (Mentha piperita) en groene munt (Mentha spicata). Alle munt is eetbaar. Groene munt is favoriet om thee van te zetten.
Munt als plant
De plant sterft elke winter af en loopt in het voorjaar weer uit. Eenmaal geplant komen je muntplantjes elk voorjaar weer op. Bij een goede verzorging kan een muntplant dus jaren meegaan. Omdat het een makkelijke, snelgroeiende plant is, is hij erg geschikt voor een beginnende tuinier.
Zaai rozemarijn vanaf maart tot en met april onder glas. Als je rozemarijn direct in de tuin wilt zaaien wacht dan tot halverwege april als het buiten warm genoeg is. Houd voor het zaaibed rekening met een plantafstand van 30 centimeter en een rijafstand van 30 cm zodat de plant voldoende ruimte heeft om te groeien.