In de meeste gevallen gaat het om een gebrek aan slaap of een gebrek aan rust net voordat we willen gaan slapen. Door goed naar ons lichaam te luisteren kunnen we er eenvoudig voor zorgen dat we minder moeite met opstaan hebben. Tip: probeer met name in het weekend eens op tijd naar bed te gaan.
Waarom vroeg opstaan gezond is
Finse wetenschappers ontdekten dat ochtendmensen gezonder eten, waardoor hun afvalpogingen sneller vruchten afwerpen. Mensen die laat opstaan, eten daarentegen vaak meer suiker, minder eiwitten en hebben bovendien een grotere kans op hart- en vaatziekten.
Probeer dan een routine te creëren door op dezelfde tijd naar bed te gaan en op hetzelfde tijdstip uit bed te komen. Op die manier raakt je lichaam gewend aan dit ritme en zal het makkelijker voor je zijn om uit bed te komen. Voor sommige mensen laat werk het niet toe, omdat ze met verschillende diensten werken.
Teveel slaap betekent dat je te lang in bed ligt, en alles met het woord je 'te' is niet gezond. Je bent passief, voelt je passief, gebruikt je spieren niet waardoor je lichaam ze maar gaat afbreken, je doorbloeding verslechterd en je algehele conditie gaat achteruit.
Altijd moe wakker worden heeft vaak te maken met een gebrek aan kwalitatief goede slaap. Dat komt in veel gevallen door stress, waardoor het niet lukt om je voor het slapen gaan echt goed te ontspannen. Ruim daarom meer tijd voor ontspanning in, bijvoorbeeld in de vorm van yoga of meditatie.
De precieze tijd hangt natuurlijk wel samen met hoe laat je op moet staan, maar met acht uur slaap kom je uit op 6.37. Voor de meeste mensen die van negen tot vijf werken een prima tijd om op te staan.
Maar wat is nou het meeste ideale uur om te gaan slapen? Het optimale slaapritme loopt van 10 uur 's avond tot 6 uur 's morgens. Ons bioritme volgt en loopt gelijk aan het opgaan en ondergaan van de zon. Het beste en meest ideale tijdskader om te gaan slapen tussen 8 en 10 uur 's avonds.
4-6 jaar: 18.30 - 19.15 uur. 7-8 jaar: 19.30 - 20.00 uur. 9-10 jaar: 20.00 - 20.30 uur. 11-12 jaar: 21.00 uur.
Depressief gevoel bij wakker worden of ochtenddepressie
Zij hebben een depressief gevoel bij wakker worden. Het is nog vroeg in de ochtend, er is nog geen leven op straat en misschien heb je wel de hele nacht gepiekerd. Uit bed komen kan als een enorme taak voelen. Dit kun je ook wel ochtenddepressie noemen.
Daarnaast een 'common sense' advies: wie depressief wakker wordt, moet opstaan, een korte douche nemen, een licht ontbijt eten en een uur (!) gaan wandelen of fietsen op een vaste en dus bekende route, maakt niet uit waar of waarheen, maar vooral dicht bij huis.
Door slaaptekort is je lichaam dus 's ochtends simpelweg niet genoeg uitgerust. Je batterij is nog niet volledig opgeladen! Daar komt bij dat je melatonine gehalte nog hoog is doordat je slaapritme is verschoven. De aanmaak van melatonine stopt namelijk ook weer vanzelf om je lichaam weer klaar te stomen voor de dag.
Breng routine aan
Om zo snel mogelijk te wennen aan het vroege opstaan, is het belangrijk hier een routine in aan te brengen. Dat wil zeggen: iedere dag op hetzelfde tijdstip opstaan. Begin niet met één of twee dagen vroeg opstaan, maar doe dit gelijk de hele week.
Als het opstaan moeilijk is, door bijvoorbeeld verlies van kracht, zorg dan voor een stoel met armleuningen. Doordat je met de armen mee kunt helpen wordt het opstaan makkelijker. Ook een hogere stoel, of stoelverhogers kan een oplossing zijn, omdat je dan minder kracht van de benen nodig hebt.
Wij hebben een indicatie van bedtijden voor pubers voor je op een rijtje gezet: 12-15 jaar: tussen 21:00 uur en 21:30 uur. 15-17 jaar: tussen 21:30 uur en 22:00 uur. 17-18 jaar: tussen 22:00 uur en 23:00 uur.
'Dat hangt af van twee dingen: hoeveel slaap je nodig hebt, en of je een ochtend- of een avondmens bent', zegt slaapexpert en oprichter van Shleep Els van der Helm. 'Maar vijf uur is zelfs voor een ochtendmens wel erg vroeg. Natuurlijk wakker worden, dus niet van een wekker, is het beste.
Je hebt je gewone 7 tot 9 uur slaap nodig, ongeacht hoe laat je wekker staat. Stel dat je dus iedere dag om 6:00 opstaat, dan betekent dit dat je idealiter om 22:00 uur tussen de wol moet liggen. Heb jij dus een '9-tot-5'-baan, dan houdt dit in dat je na je werk maar een paar uur hebt waarin jij je leven kunt leiden.
De meeste jongeren vanaf 12 jaar hebben ongeveer 9 uur slaap nodig per nacht. Dat begint pas minder te worden als ze 18 jaar zijn. Dan wordt het ongeveer 8,5 uur.
Niet langer dan 8 uur slaap
Als je twee uur meer slaapt dan de voorgeschreven 6 tot 8 uur dan neemt volgens de onderzoekers de kans op een hartaanval of hartstilstand met maar liefst met 41 procent toe. En ook aan de middagdutjes kun je beter niet beginnen.
Overmatige slaperigheid gedurende de dag noemen we ook wel hypersomnie. Hypersomnie is dus niet hetzelfde als vermoeidheid. Mensen met hypersomnie slapen erg vel en hebben overdag aanvallen van ongewild in slaap vallen.
je stemming verandert snel (opeens boos, verdrietig, vrolijk) heel veel of juist heel weinig zin in eten. heel moe zijn, lusteloos. je waardeloos voelen, een leeg gevoel.
Na een paar dagen zonder slaap kunnen de hersenen allerlei gekke hallucinaties gaan vormen. Dit is een gevaarlijk effect van te lang wakker blijven. Onderzoek toont aan dat de eerste hallucinaties beginnen na 72 uur wakker blijven. Hallucinaties worden ervaren in verschillende vormen, hieronder volgen een paar.