Saturnus is met het blote oog als een heldere “ster” vrij gemakkelijk aan de hemel te vinden. Al met een verrekijker op een statief zijn de beroemde ringen van de reuzenplaneet te onderscheiden.
Vier van deze planeten zijn goed met het blote oog te zien: Mars, Jupiter, Saturnus en Venus. Ze lijken op grote sterren, maar het verschil is dat je ze niet ziet knipperen. Sterren staan heel veel verder van de aarde af dan planeten en door de grote afstand zorgt de dampkring ervoor dat we sterren zien knipperen.
Jupiter staat direct na zonsondergang aan de avondhemel. Saturnus staat direct na zonsondergang aan de avondhemel. Uranus staat direct na zonsondergang aan de avondhemel. Neptunus staat net als de vier andere buitenplaneten direct na zonsondergang aan de avondhemel.
Saturnus is dan wel groot maar niet zo zwaar. Dit komt omdat het een gasplaneet is. Je kan er dus niet op staan, zoals bij ons op aarde. En Als je Saturnus in een bak met water zou kunnen leggen, dan blijft hij als enige planeet in ons zonnestelsel drijven!
Vanuit de aarde gezien staat Jupiter nu ongeveer "achter" de zon. Saturnus wordt in de tweede helft van april 's ochtends zichtbaar laag boven de zuidoostelijke horizon. In de avond van 2 april 2022 kan je bij helder weer heel goed het asgrauwe schijnsel van de maansikkel zien.
Saturnus is op dit moment zichtbaar aan de vroege nachthemel. Bij helder weer kunnen we de planeet waarnemen vanaf ongeveer 20:15 uur, op het moment dat het voldoende donker wordt (de Zon is al om 19:45 uur ondergegaan) en de planeet op een hoogte van 11° boven de zuidoostelijke horizon staat.
Wil je naast de maan ook nog graag een aantal dichtbijstaande planeten zoals Jupiter en Saturnus observeren? Voor een telescoop met zulke kwaliteiten hebben wij natuurlijk ook een goede tip, namelijk de Bresser Messier AR 90/900 met EXOS1.
Net als Jupiter is Saturnus een gigantische planeet die vrijwel volledig uit gas bestaat, voornamelijk waterstof en helium. Diep in de planeet komt waterstof in vloeibare vorm voor. Saturnus bezit slechts een dichtheid van 0,687 gram per kubieke centimeter, wat lager is dan de dichtheid van water.
Jupiter bevindt zich op 4,0 AE (591 miljoen km) van de Aarde, zo'n 20% dichterbij dan gemiddeld. De planeet oogt hierdoor 20% groter en staat 57% (0,5 magnitude) helderder dan gemiddeld aan onze hemel. Zie de pagina Vannacht aan de hemel om te zien wat er vannacht nog meer te zien is aan de sterrenhemel.
De binnenplaneten Mercurius en Venus bevinden zich vanuit de aarde gezien altijd in de buurt van de zon. Deze planeten zien aardbewoners nooit als een volledig rond bolletje.
Vanavond is een mooie, nauwe samenstand zichtbaar van de maan en de planeet Jupiter, op kleine afstand boven de maan. Rond 21.45 uur staan de twee hemellichamen vrij hoog boven de zuidelijke horizon. Vandaag het maximum van de Tauriden, een meteorenzwerm met het vluchtpunt in het sterrenbeeld Stier.
Venus en Jupiter staan helemaal niet bij elkaar. Het heeft alles te maken met de baan van de aarde om de zon. Vanaf de aarde gezien lijken Venus en Jupiter op één lijn te staan, maar in werkelijkheid is de afstand tussen beide planeten nog steeds zo'n 650 miljoen kilometer.
De planeet Jupiter is op 26 september in oppositie. Hij komt op als de zon ondergaat en vice versa: Jupiter is deze maand dus de hele nacht zichtbaar. Het is na de zon en de maan het meest opvallende object aan de hemel. Je kan er dus niet naastkijken.
Als je een Android telefoon hebt, kun je gebruik maken van de Google Sky Map. Op deze kaart worden sterren, sterrenbeelden, sterrenstelsels, planeten en de maan weergeven. Net als bij Star Walk 2 kun je de app naar de hemel richten en kun je vervolgens alle namen van sterren en planten opzoeken.
Houd je blik op de hemel gericht
Ook vanavond tussen 22.00 en 23.00 uur heb je al een goede kans om een vallende ster te spotten. Bovendien komen de objecten op dat tijdstip scherend door de dampkring. Dat betekent dat de meteoren lange sporen achterlaten.
De kleuren van de acht planeten in ons zonnestelsel zijn al langer bekend: Mercurius is grijs, Venus is beige, de aarde is blauw, Mars is rood, Jupiter is oranje-wit, Saturnus is geel en Uranus en Neptunus zijn blauw. De kleur wordt bepaald door de samenstelling van het oppervlak en de atmosfeer.
Saturnus doet bijna 30 jaar over zijn tocht rondom de zon. De planeet draait in 10 uur en 14 minuten om zijn as. Door die snelle rotatie, en door het feit dat de planeet een lage dichtheid heeft, is hij sterk afgeplat: de equatoriale as is 10 % langer dan de polaire as!
Saturnus staat bekend om zijn ringen rond de evenaar, die bestaan uit ijs- en rotsdeeltjes. De diameter van deze deeltjes kan variëren van een enkele centimeter tot een meter.
Een eenvoudige GoTo-sterrenkijker kun je al kopen voor minder dan 500 euro. Een relatief goedkope telescoop (minder dan 500 euro) toont het heelal in al zijn pracht. Maankraters, de ringen van Saturnus, de schijngestalten van Venus, dubbelsterren, sterrenhopen, melkwegstelsels, allemaal schitterend zichtbaar.
Zo is het belangrijk om een telescoop te kiezen welke een hoogwaardige optiek heeft en een stabiele houder. Grote scopes zijn vaak gemakkelijker om te gebruiken dan de kleinere telescopen. Het is echter gemakkelijker om de kleinere modellen gemakkelijker mee te nemen. De diafragma is ook van belang.
De planeten die dan bij elkaar staan, zijn Mercurius, Venus, Mars, Jupiter en Saturnus. Ook de maansikkel is op dat moment te zien tussen Venus en Saturnus. De beste tijd voor observaties is rond 19.30 uur lokale tijd.
In 2854 staan alle planeten op een redelijk rechte rij
Die treffen elkaar slechts om de circa 172 jaar, en uiteraard gebeurt het nog veel minder vaak dat de overige planeten ook in hetzelfde stukje hemel te zien zijn. Daarom moeten we wachten tot het jaar 2854 voor alle acht planeten een enigszins nette rij vormen.
Dan is het komende nacht het moment om te kijken. Tussen 03.00 en 04.00 bereikt de meteorenzwerm Perseïden namelijk zijn hoogtepunt. In dat uur zijn er zo'n tien vallende sterren te zien. Ieder jaar bereikt de meteorenzwerm op hetzelfde moment het hoogtepunt.