In 1918 bleek dat de Centralen de oorlog nooit gingen winnen. In Duitsland breken er door onrust en oorlogsmoeheid revoluties uit, waarna de Republiek van Weimar werd uitgeroepen en de Duitse keizer naar Nederland vluchtte. De nieuwe regering wil een vredesakkoord en een wapenstilstand volgt, op 11 november 1918.
Duitsland, dat zijn eigen problemen had met revolutionairen op dat moment (de Novemberrevolutie), stemde in met een staakt-het-vuren op maandag 11 november 1918, dat later bekend zou staan als Wapenstilstandsdag. De oorlog eindigde als een overwinning voor de geallieerden.
Het einde van de oorlog
In 1918 kwam er een einde aan de Eerste Wereldoorlog doordat Frankrijk en Brittannië versterking kregen van de Verenigde Staten (Amerika). Frankrijk en Brittannië kregen er daardoor zoveel soldaten bij, dat Duitsland in november 1918 om een wapenstilstand vroeg.
Het wilde Duitsland als bescherming tegen het communisme, een “Balance of Powers” in Europa, en was voor terugbetaling van de kredieten aan de Verenigde Staten aangewezen op de herstelbetalingen door Duitsland.
Begin augustus 1914 verklaart Duitsland de oorlog aan zowel Frankrijk als Rusland en valt het via België Frankrijk binnen. Europa is in oorlog. Nederland weet buiten de strijd te blijven. De oorlog kost miljoenen levens en duurt tot 1918.
Op 28 juni 1914 werd de troonopvolger van Oostenrijk-Hongarije, de prins Frans Ferdinand, doodgeschoten in Sarajevo, Bosnië en Herzegovina. De dader heette Gavrilo Princip en was een aanhanger van een Servische nationalistische beweging. Deze gebeurtenis wordt als aanleiding van de Eerste Wereldoorlog gezien.
Op 6 april 1917 raakten de Amerikanen bij de oorlog betrokken. In 1915 bracht een Duitse onderzeeër het Amerikaanse passagiersschip Lusitania tot zinken. Bijna 1200 opvarenden kwamen om het leven. Dit leidde bijna tot een oorlogsverklaring van de Verenigde Staten.
Het grootste deel van de verantwoordelijkheid ligt bij de Duitse regering. De Duitse heersers maakten een Balkanoorlog mogelijk door Oostenrijk-Hongarije aan te sporen Servië binnen te vallen , goed begrijpend dat zo'n conflict zou kunnen escaleren. Zonder Duitse steun is het onwaarschijnlijk dat Oostenrijk-Hongarije zo drastisch zou hebben gehandeld.
De Nederlandse krijgsmacht was te zwak om een van die mogendheden in een conflict te kunnen weerstaan. Daarom hechtte Nederland sterk aan neutraliteit en aan het internationaal recht, om de status quo te behouden. In die jaren bezat Nederland nog zijn koloniën, waaronder Suriname en het uitgestrekte Nederlands-Indië.
Duitsland had volgens de overwinnaars de Alleinschuld aan de oorlog. Het werd veroordeeld tot het betalen van torenhoge herstelbetalingen en raakte een zevende deel van het Duitse grondgebied kwijt. Het vredesverdrag van Versailles van 1919 werd in Duitsland als zeer onrechtvaardig ervaren.
De moord op de troonopvolger van Oostenrijk-Hongarije, Frans Ferdinand, door de Bosnisch-Servische nationalist Gavrilo Princip op 28 juni 1914 was de aanleiding voor het internationaal conflict.
Na vier jaar van verwoestende gevechten kwam de Eerste Wereldoorlog in 1919 in Versailles ten einde. Het verdrag, dat voor sommigen een ‘vrede’ en voor anderen een ‘dictaat’ betekende, zaaide ook de zaden van de Tweede Wereldoorlog, die twintig jaar later zou uitbreken .
Directe aanleiding voor de Tweede Wereldoorlog
Aanval van de SMS Schleswig-Holstein op het Poolse schiereiland Westerplatte. De directe aanleiding voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog in Europa was de invasie van Polen door nazi-Duitsland, op 1 september 1939.
Op 9 november 1918 kwamen de Franse maarschalk Ferdinand Foch en de Duitse politicus Matthias Erzberger in een treinwagon in een bos in het Franse Compiègne bij elkaar om te onderhandelen over een einde aan de Eerste Wereldoorlog. Beide mannen realiseerden zich dat Duitsland er zeer slecht voorstond.
1. Tweede Wereldoorlog, 1939 -1945. Tussen 1939 en 1945 vielen 60 tot 72 miljoen dodelijke slachtoffers.
Duitsland wilde Holland ook niet als vijand; ze hadden niet genoeg troepen om Frankrijk te veroveren . Holland wilde geen deel uitmaken van het bloedbad. Geen van beide partijen wilde Holland aan de andere kant, dus accepteerden ze allebei de neutraliteit ervan.
In 1939 breekt de Tweede Wereldoorlog uit met de Duitse inval in Polen. Op 10 mei 1940 vallen Duitse troepen Nederland binnen. Binnen 5 dagen is de strijd afgelopen. De Nederlandse regering gaat in ballingschap en vestigt zich in Londen.
De oorlog komt officieel ten einde wanneer de Duitse regering op 11 november 1918 de wapenstilstand tekent. De geallieerden hebben gewonnen.
Het Verdrag van Versailles, dat na de Eerste Wereldoorlog werd ondertekend, bevatte Artikel 231, algemeen bekend als de ‘oorlogsschuldclausule’, die alle schuld voor het uitbreken van de oorlog bij Duitsland en zijn bondgenoten legde.
Hoewel ze verwachtten dat ze direct na het einde van de oorlog in 1945 naar huis zouden gaan, bleef het merendeel van de Duitse gevangenen tot 1946 in de Verenigde Staten werken. Dit was naar verluidt een schending van de eis van de Conventie van Genève voor snelle repatriëring. Daarna brachten ze nog eens drie jaar door als arbeiders in Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk.
De door de VS gesponsorde Dawes en Young Plans boden een mogelijke oplossing voor deze uitdagingen. Aan het einde van de Eerste Wereldoorlog eisten de overwinnende Europese mogendheden dat Duitsland hen zou compenseren voor de verwoesting die was aangericht door het vier jaar durende conflict , waarvoor ze Duitsland en zijn bondgenoten verantwoordelijk hielden.
Zoals gezegd was Duitsland al in het vredesverdrag van Versailles aangewezen als schuldige van de oorlog, maar die schuldverklaring was vooral ingegeven door de wens van de overwinnende landen (in de eerste plaats Frankrijk) om herstelbetalingen en grondgebied van Duitsland te eisen.
De Verenigde Staten verklaarden later, op 7 december 1917, de oorlog aan de Duitse bondgenoot Oostenrijk-Hongarije . De hervatting van de onderzeebootaanvallen op passagiers- en koopvaardijschepen door Duitsland in 1917 werd de belangrijkste motivatie achter Wilsons besluit om de Verenigde Staten de Eerste Wereldoorlog in te leiden.
Het Verenigd Koninkrijk was in beide wereldoorlogen sterk afhankelijk van de aanvoer over zee van soldaten, levensmiddelen en andere goederen voor het front. Duitsland dacht met de onbeperkte duikbotenoorlog deze bevoorrading te kunnen stilleggen, waarna het land zou moeten capituleren.