Gevolgen van onderprikkeling
Zintuiglijke onderprikkeling, waarbij je signalen van je zintuigen onvoldoende opmerkt, kan ernstige gevolgen hebben. Het kan ook zijn dat onderprikkeling leidt tot gedrag dat tot extra prikkels leidt, dat helpt om alert te blijven.
Onderprikkeling ontstaat door te weinig prikkels: sleur, te veel routine, te weinig uitdaging en vernieuwing. Geen nieuwe voeding, geen nieuwe energie. Ook kan het zijn dat je te weinig bewust bent van de prikkels om je heen, omdat het brein ze als 'saai' heeft bestempeld en ze als het ware 'wegfiltert'.
Bij onderprikkeling komen er minder prikkels binnen dan nodig is. Kinderen en volwassenen met autisme die heen en weer wippen, of ergens aan friemelen, doen dat om actief te blijven. Ook het 'tollen om de eigen as' is een voorbeeld van onderprikkeling. Ons evenwichtssysteem is ook een zintuiglijk systeem.
Na aanvankelijke gevoelens van vermoeidheid of afkeer, komen ze in een afgestompte of juist hyperactieve staat terecht waarin ze niet meer voelen dat het hen eigenlijk teveel is. Ze blijven maar doorgaan met handelingen die hen nog verder overprikkelen zonder dat ze ingrijpen op hun eigen gedrag.
Mensen met overprikkeling hebben vaak last van hoofdpijn, vermoeidheid, stress, verminderde concentratie, slaapproblemen, onrust, en het overlopen van emoties. Bij sommige mensen leidt dit tot tijdelijke uitvalsverschijnselen, koorts, overgeven of een epileptische aanval.
Voor sommige mensen houden de gevolgen van overprikkeling uren tot dagen aan. Ook is er groep mensen die dagen tot weken ernstige klachten blijft houden, met uitschieters van zelf jaren.
Bij verminderde belastbaarheid van het brein is er sprake van overprikkeling, een akelige en vaak leidend tot een fysiek ziekmakende, uitputtende situatie waarbij de hersenen de hoeveelheid prikkels niet kunnen verwerken. Er zijn mensen met lichte klachten, maar ook mensen met extreem ernstige klachten.
Overprikkeling kan overgaan. Hoe snel overprikkeling overgaat, verschilt per persoon. Als je last hebt van chronische overprikkeling, ben je daar waarschijnlijk niet in één dag van af.
Een prikkelverwerkingsstoornis, ook wel sensorische informatieverwerkingsproblemen, is vaak te herkennen wanneer uw kind last heeft van harde geluiden, moeite heeft met stil zitten en/of een afkeer tegen knuffelen. Deze dingen zorgen vaak voor hinder in het dagelijks leven.
Een hoogsensitief persoon (HSP) is gevoeliger voor prikkels. Het is een beeld waarin relatief veel mensen zich herkennen, maar het wetenschappelijke onderzoek naar HSP staat nog in de kinderschoenen. Daarnaast is de wetenschappelijke wereld verdeeld over het bestaan van HSP.
HSS staat voor High Sensation Seeker. Iemand met HSS is altijd op zoek naar nieuwe ervaringen om op te doen. Ze zoeken grenzen op en nemen veel risico's. Hierbij gaat het om risico's op elk vlak, dus zowel financieel, sociaal als fysiek.
Neem voldoende rust en tijd om op te laden
Balans tussen in-en ontspanning is essentieel om drukte en prikkels beter te kunnen verdragen. Doe je dit niet, dan is de kans groot dat je jezelf voorbij loopt, en je je overweldigd voelt in drukke situaties met veel prikkels.
Wie overgevoelig is voor prikkels, reageert overdreven op 'gewone' zintuiglijke prikkels. Ondergevoelig wil zeggen dat je niet of weinig reageert op prikkels. Deze gevoeligheden kunnen de verschillende zintuigen treffen.
#Overprikkeling
Heb je #ADHD dat sta je vaak 'aan', je bent alert, je hoort en ziet veel en kunt al die informatie niet altijd goed filteren op mate van belangrijkheid. Je loopt op die manier gemakkelijk vol in je hoofd, wat zorgt voor onrust, bewegingsdrang en slechter slapen.
Bij psychosen of overprikkeling kan antipsychotica worden voorgeschreven. Dit remt in de hersenen de effecten van natuurlijk voorkomende stoffen, voornamelijk van dopamine. Hierdoor verminderen psychosen en onrust.
Heb je last van acute overprikkeling? Dan kan het helpen om de oorzaak te vinden en een rustige (prikkelarme) omgeving op te zoeken. Neem de tijd die jij nodig hebt en ga iets doen waar jij op dat moment behoefte aan hebt. Bij chronische overprikkeling is er meer nodig dan alleen rust om het op te lossen.
Hoe weet je of je hoogsensitief bent? Hoogsensitieven voelen zich vaak anders. Ze hebben een hekel aan drukte, zijn gevoelig voor sterke geuren of geluiden en kunnen flink van hun stuk gebracht worden door veranderingen in hun leven. Als kind werden ze vaak verlegen of gevoelig genoemd.
1. Wat is overprikkeling. Overprikkeling ontstaat als er relatief te veel prikkels binnenkomen dan de hersenen kunnen verwerken. Het zij doordat gezonde hersenen tijdelijk overbelast zijn, het zij doordat door een hersenaandoening de hersenen een lagere belastbaarheid kennen.
Prikkels komen binnen via de zintuigen en als de hersenen niet in staat zijn om prikkels gelijktijdig te verwerken, ontstaan door overstimulatie een opgejaagd gevoel, concentratieproblemen en irritatie. In een prikkelarme omgeving, met gedimde lichten of minder geluiden, worden de hoeveelheid prikkels beperkt.
Interne prikkels zijn gedachten, gevoelens of emoties. Prikkels worden waargenomen door neuronen, die ze omzetten in een signaal dat naar de hersenen gaat. Het overgrote deel van deze signalen gaat eerst naar de thalamus, het 'regelcentrum' van de hersenen.