Een psychose is een toestand waarbij iemand zijn grip op de realiteit kwijt is. Hij ziet of hoort soms dingen die er niet zijn (hallucinaties) en is overtuigd van bepaalde ideeën die niet kloppen (wanen).
Mensen met een psychose horen, zien, ruiken, proeven en voelen dingen die er in werkelijkheid niet zijn. Deze hallucinaties zijn voor iemand met een psychose levensecht en kunnen ook heel beangstigend zijn.
Hoe ontstaat hallucineren? Het is niet precies bekend hoe hallucinaties worden veroorzaakt. Men vermoedt dat er een proces is waarbij teveel emotionele betekenis wordt toegekend aan de eigen interne spraak en visualisatie, zodanig dat die iets 'externs' krijgen, en worden waargenomen als 'van buiten'.
Als je dingen hoort, ruikt, proeft, voelt of ziet die andere mensen niet ervaren, spreekt men van hallucinaties. Een voorbeeld is het horen van stemmen, terwijl je alleen bent of niemand iets zegt. Dat kan beangstigend zijn, zeker als deze stemmen commentaar op je hebben, bepaalde opdrachten geven of schelden.
2.1 Wat is een psychose
Bij psychose is sprake van een veranderde beleving van de werkelijkheid die waarnemen, denken en emoties beïnvloedt. De belangrijkste symptomen zijn wanen, hallucinaties, problemen met samenhangend spreken, gedesorganiseerd gedrag en motivatieproblemen.
Bij schizofrenie kunnen de volgende symptomen optreden: Hallucinaties: waarnemingen zonder een externe prikkel. Iemand die een hallucinatie heeft, denkt iets te horen, zien, ruiken, proeven of voelen dat er niet is. Wanen: ideeën of overtuigingen die niet kloppen.
Iemand met deze stoornis is voortdurend achterdochtig naar anderen. Mensen met een paranoïde persoonlijkheidsstoornis menen steeds dat anderen het slecht met hen voor hebben. Zij zoeken overal iets achter en zijn steeds bang dat andere mensen hen willen vernederen of benadelen.
Een psychose begint vaak met niet-specifieke klachten. Iemand verandert bijvoorbeeld in zijn gedrag, lijkt niet langer geïnteresseerd in sociale contacten en wordt minder actief. Vervolgens wordt hij bijvoorbeeld achterdochtig, hoort stemmen, hallucineert en kan niet meer helder denken.
Hallucineren wordt pas een probleem wanneer je er angstig of somber van wordt. Meestal zijn de hallucinaties dan frequent en hebben ze een heftige inhoud. Soms kunnen hallucinaties leiden tot gevaarlijke situaties, bijvoorbeeld wanneer opdrachten worden uitgevoerd die de hallucinaties geven.
Bij psychoses kan het slaapritme ernstig verstoord raken. Meestal slapen deze mensen te kort omdat ze moeilijk in slaap vallen of te vroeg wakker worden. Ook worden ze tijdens de slaap vaker wakker. Dranken met cafeïne erin en alcohol zijn vaak voorkomende oorzaken van slaapstoornissen.
Het Charles Bonnet Syndroom is een aandoening waarbij verstandelijk gezonde mensen dingen zien die er in werkelijkheid niet zijn (hallucinaties). Het is geen psychische stoornis. Het is een afwijking in de waarneming. Dit syndroom komt met name voor bij mensen die op latere leeftijd slechtziend of blind zijn geworden.
Tijdens een psychose ervaart u de wereld anders dan andere mensen: U hoort bijvoorbeeld stemmen of ziet mensen die er niet zijn (hallucinaties). Uw gedachten veranderen. U legt de dingen om u heen op een andere manier uit, en geeft ze een speciale betekenis (wanen).
De meeste mensen ervaren enkele keren in hun leven een hypnagoge hallucinatie, maar zijn zich daar vaak niet eens van bewust. Wanneer sprake is van veel stress komt het verschijnsel vaker voor en is de ervaring intenser.
Veelvoorkomende symptomen van schizofrenie zijn wanen, hallucinaties en denkstoornissen, verstoring van aandacht, gebrek aan emoties, en geheugenstoornissen. Daarnaast komt ook depressie veel voor en is het risico op zelfdoding zo'n 10%.
Veel mensen kunnen zich haarfijn herinneren wat er zich tijdens een psychose afspeelde. Mensen komen tijdens een psychose voor buitenstaanders vaak wel verward over, maar er is meestal niks mis met het bewustzijn en het geheugen. Zaken worden dus vaak zeer goed herinnerd.
Mensen die een psychose gehad hebben omschrijven een psychose vaak als iets droomachtigs of als een nachtmerrie terwijl ze wakker zijn. Bij een psychose horen de volgende verschijnselen: hallucinaties (u hoort bijvoorbeeld stemmen in uw hoofd); wanen (u denkt bijvoorbeeld dat u achtervolgd wordt);
Met 'blijven hangen in een trip' wordt over het algemeen bedoeld dat de effecten van een drug veel langer of eeuwig blijven duren. Dit kan niet. Een drug zal altijd na een bepaalde tijd uitgewerkt zijn en na een aantal dagen uit het lichaam verwijderd zijn.
Na een paar dagen zonder slaap kunnen de hersenen allerlei gekke hallucinaties gaan vormen. Dit is een gevaarlijk effect van te lang wakker blijven. Onderzoek toont aan dat de eerste hallucinaties beginnen na 72 uur wakker blijven. Hallucinaties worden ervaren in verschillende vormen, hieronder volgen een paar.
Mensen die een psychose doormaken zijn onvoorspelbaar en gevaarlijk. Fout: Niet alle mensen met een psychose zijn onvoorspelbaar en gevaarlijk. Ieder mens is anders – en ieder mens heeft andere ervaringen in het dagelijks leven. Dus ook andere psychotische ervaringen.
In principe kan iedereen psychotisch worden. Een enkele keer is er een duidelijke aanleiding, bijvoorbeeld een zware operatie of tumor. Meestal is het niet mogelijk om één bepaalde oorzaak aan te wijzen, maar gaat het om een samenspel van factoren.
Als je een borderline persoonlijkheidsstoornis hebt, vertoon je sterke stemmingswisselingen en voel je je erg instabiel. Je kunt opeens heel kwaad zijn en het andere moment weer heel vrolijk of somber. Je kunt impulsief reageren. Iemand met borderline is ontzettend bang om in de steek gelaten te worden.
Borderline, of tegenwoordig ook wel emotieregulatiestoornis genoemd, is een psychiatrische stoornis (persoonlijkheidsstoornis). Borderline valt onder één van de tien persoonlijkheidsstoornissen.
Iemand met een schizoïde persoonlijkheidsstoornis leidt een teruggetrokken leven. De aandoening wordt gekenmerkt door verregaande afstandelijkheid in relaties met familie en vrienden. Mensen met een schizoïde persoonlijkheidsstoornis hebben weinig behoefte aan contacten en beleven er ook geen plezier aan.