Zorg ervoor dat u bij enkele mensen in uw omgeving uw hart kunt luchten. Probeer ook contact met mensen buitenom uw gezin te houden. Contact met mensen die hetzelfde meemaken, kan prettig zijn. U vindt ze bijvoorbeeld via de Vereniging Manisch-Depressieven en Betrokkenen (VMDB) en stichting Labyrint~In Perspectief.
Een manie kan door allerlei factoren worden uitgelokt, maar het meest bekend is een gebrek aan slaap. Dat is vaak ook een eerste teken van manie: niet meer kunnen slapen omdat je hoofd niet stil wordt. Veel actiever worden dan bij je past is ook zo'n signaal, en niet stoppen met praten.
Een manische episode duurt – zonder behandeling – gemiddeld twee maanden. Depressieve episodes gemiddeld twee tot vijf maanden (soms veel langer), en een gemengde episode duurt gemiddeld vijf tot twaalf maanden.
Stel je eigen persoonlijke grenzen en zorg goed voor jezelf. Zoek steun voor jezelf bij begrijpende vrienden, lotgenoten of je huisarts. Volg samen met je dierbare een psycho-educatiecursus (kijk op www.plusminus.nl of informeer bij de ggz instelling in je omgeving). Vraag de ander niet om de knop om te draaien.
Dit zijn verschijnselen van een manische periode: U bent veel actiever en opgewekter dan u gewend bent. U wordt snel boos als iets niet gaat zoals u het wilt. U bent overdreven optimistisch.
Manieën duren over het algemeen korter dan depressies. Na afloop van een manische of depressieve periode is de stemming in veel gevallen weer normaal. Naarmate iemand meer periodes doormaakt, neemt de tijd ertussen vaak af. Een depressie kan direct overgaan in een manie, of omgekeerd.
Manie is een periode van overdreven opgewektheid, waarbij men de realiteit uit het oog verliest. Soms kunnen ingrijpende gebeurtenissen, zoals een bevalling of het overlijden van een naaste, een manie uitlokken. Vaak worden perioden van manie afgewisseld met perioden van depressie.
Zonder behandeling gaan beide stoornissen meestal vanzelf over, maar vooral depressies kunnen vele maanden, soms zelfs jaren voortduren. Bij een manie kunt u lichamelijk helemaal uitgeput raken. Dat kan soms levensgevaarlijk zijn. Een depressie is een belangrijke oorzaak van zelfmoordpogingen en zelfmoord.
De levensverwachting van mensen die lijden aan een ernstige psychische stoornis, zoals schizofrenie, zware depressie of een bipolaire stoornis, is tien tot vijftien jaar korter dan gemiddeld, zo blijkt uit een Brits onderzoek. Zij sterven relatief vaak al op vroege leeftijd aan kanker of hartfalen.
Een bipolaire stoornis is niet te genezen, maar is wel zodanig te behandelen dat je een tamelijk 'normaal' leven kunt leiden. Een combinatie van therapie en medicijnen levert vaak het beste resultaat.
Vroeger werd iemand met een bipolaire stoornis ook wel manisch depressief genoemd. Maar 'manisch depressief' is een benaming die niet helemaal klopt. Sommige mensen hebben namelijk alleen maar manische episodes, en geen depressieve episodes.
Hypomanie en manie
Er kan onderscheid gemaakt worden tussen de lichte vorm van manie, ook wel hypomanie genoemd en de ernstige vorm, de eigenlijke manie.
In een manische periode bent u veel opgewekter, actiever en zelfverzekerder dan u gewend bent. Of u voelt zich opgejaagd, doet dingen zonder er goed over na te denken en wordt sneller boos dan normaal. In een depressieve periode bent u somber en passief. U voelt zich waardeloos en heeft geen energie om dingen te doen.
Kenmerken manische episode
Je hebt een opgeblazen gevoel van eigenwaarde. Je hebt minder behoefte aan slaap. Vaak voel je je na een paar uurtjes in bed al helemaal uitgerust. Je bent spraakzamer dan gebruikelijk.
Bij een ernstige manische episode zijn haloperidol, olanzapine, quetiapine of risperidon de middelen van eerste keus. Bij een ernstige depressieve episode zijn quetiapine óf de combinatie van olanzapine met fluoxetine (SSRI) de middelen van eerste keus.
Een bipolaire stoornis kan erfelijk zijn. Als een van je ouders deze stoornis heeft, is de kans 10% tot 15% dat jij er ook gevoelig voor bent. Er kunnen ook bepaalde dingen zijn die een manische of depressieve bui uitlokken.
Hoelang duurt een psychose? Een psychotische periode duurt meestal weken tot maanden. Sommige mensen krijgen één keer een psychose terwijl anderen vaker een psychotische periode doormaken.
Niet alleen de genen spelen een rol. De oorzaak kan ook liggen in stressvolle omstandigheden, die aan de manie of depressie voorafgaan. Je kunt hierbij denken aan relatieproblemen, het overlijden van een dierbare of veel spanningen op het werk. Een heftige gebeurtenis kan dan leiden tot manische of depressieve buien.
Een bipolaire stoornis is niet te genezen, maar met medicijnen en therapie worden de klachten verminderd. De extreme stemmingswisselingen van manie en depressie nemen af en worden soms zelfs voorkomen. Dat gebeurt door een combinatie van: medicijnen.
Een psychose kan allerlei oorzaken hebben.
En bij de manie is het eigenlijk gekleurd van een soort irreëel optimisme dat je alles kan en dat alles moet, en dat je beter bent dan wie dan ook en dat het nu moet. Dus dat is anders dan bij een psychose die bijvoorbeeld gepaard gaat met achterdocht.
Als je middenin een manie of depressie zit, is het belangrijk dat de verschijnselen zo snel mogelijk verminderen. Dit kan met medicijnen, rust en structuur. Meestal blijf je ook na zo'n periode medicijnen gebruiken. Zo houd je je stemming stabiel en kan je een nieuwe depressie of manie voorkomen of uitstellen.
Een manie ontstaat soms als begeleidend verschijnsel van een hersenstoornis zoals een hersenkneuzing, een gezwel, slagaderverkalking van de hersenvaten, ontsteking, vergiftiging of verslaving. De oorzaak van dergelijke manieën is onbekend.