'Net zoals de overheid een kans hanteert van een overstroming door rivieren van eens in de twaalfhonderd jaar is er op die tijdschaal kans op een forse aardbeving. Daar moeten we serieus rekening mee houden, zeker als we denken aan ondergrondse opslag van energie of kernafval.
In 2020 waren er 90 aardbevingen in Nederland. 76 hiervan waren geïnduceerde aardbevingen en vonden voor het merendeel plaats in het Groningen-gasveld. Geïnduceerde aardbevingen zijn het gevolg van menselijk handelen en komen in Nederland met name in het noorden voor.
In Nederland komen natuurlijke aardbevingen voor als gevolg van een breukensysteem. De meeste natuurlijke bevingen komen voor in Limburg. Een breukensysteem bestaat uit een horsten- en slenkenstructuur. Een horst is een deel van de aardkorst dat langs een breuk omhoog gekomen is.
De beving had een magnitude van 5,8 op de Schaal van Richter. Geologisch gezien is dat niet bijzonder. In het zuiden van ons land kan de sterkte van aardbevingen oplopen tot 6,5 of 7.0 op de Schaal van Richter.
Waar in het Groningen-gasveld is de meeste kans op aardbevingen? Uit onderzoek blijkt dat de meeste bevingen daar voorkomen waar de inklinking het grootst is. Dit is in de omgeving van Loppersum.
Bij Roermond vond in de vroege ochtend van 13 april 1992 een aardbeving plaats van 5,8 magnitude op de schaal van Richter. Het is de zwaarste aardbeving ooit in Nederland gemeten.
Hiervan is nog ongeveer 470 miljard Nm3gas als voorraad aanwezig. Het Groninger aardgas bevat een relatief grote hoeveelheid stikstof (14 %) en heeft daarmee een lagere calorische waarde dan de meeste andere velden in Nederland.
22 mei 1960 – Aardbeving bij Valdivia, Chili. Dit is de krachtigste aardbeving die ooit gemeten is, met 9,5 op de momentmagnitudeschaal. 1960 – Agadir, Marokko – De oude stad werd geheel vernield door twee bevingen. Er vielen 15.000 doden.
Een aardbeving duurt vaak maar enkele seconden, maar de impact kan enorm zijn. Als toch gebeurt, is het beter om goed voorbereid te zijn.
In het grensgebied van Nederland en Duitsland, waar Xanten ligt, bevinden zich inderdaad breuklijnen. We zitten hier vlak bij de Venlo-slenk, die aan de oostzijde begrensd wordt door de Viersen-breuk. Deze breukzone ligt in Duitsland en loopt min of meer langs de grens.
De sporadische bevingen die in Nederland plaatvinden worden veroorzaakt door microbreuken. Dit zijn hele kleine breuken die kunnen ontstaan in platen, als gevolg van druk of zwakke plekken. Het proces dat plaatsvindt langs deze breuken is hetzelfde als langs de plaatgrenzen, maar veel zwakker en minder frequent.
De meeste aardbevingen komen voor rond de grote oceaan, waar landen als Japan, Australië en China aan grenzen. Ook landen rondom de middellandse zee worden regelmatig getroffen. Veel aardbevingen vinden plaats in de oceanen.
Dat verklaart ook waarom in die gebieden de meeste aardbevingen zijn: Italië, de Balkanlanden, Griekenland en Turkije. Behalve grote breuklijnen zijn er ook kleine breuklijnen. Er loopt er eentje van het Duitse Roergebied via Roermond naar Brabant.
In het epicentrum zijn de schokken het grootst en vaak vindt men rond het epicentrum de meeste verwoestingen. Er zijn verschillende manieren om de locatie van een aardbeving te bepalen. De belangrijkste is het gebruik van P- en S-golven die met behulp van een seismometer geregistreerd worden.
De sterkte van een aardbeving wordt aangegeven met een cijfer op de schaal van Richter en ligt tussen de 1 en de 12. Een aardbeving met een sterkte onder de 3 op de schaal van Richter voel je niet of nauwelijks. Boven de 7 is er een zware aardbeving met veel schade. Nog sterkere aardbevingen vernietigen de omgeving.
Bij een aardbeving voel je de grond licht of hevig trillen. Dit kan enkele seconden duren. Vaak gaat het gepaard met een hard knallend geluid en het verschuiven of omvallen van voorwerpen. Ook ruiten kunnen breken.
Probeer niet weg te rennen. Blijf weg van hoge gebouwen en bomen. Ga niet ondergronds of in een tunnel waar er kans op instortingsgevaar bestaat. Wanneer het je is gelukt om op een open plek te komen, ga dan na een aardbeving niet gelijk terug een gebouw in, omdat er daarna nog een kans bestaat op kleine bevingen.
Blijf, als je binnen bent, uit de buurt van ramen, spiegels en buitenmuren. Ga op de grond, en het liefst onder een tafel of bureau zitten; Zoek, als je buiten bent, een open ruimte op en blijf uit de buurt van gebouwen met glas of dakpannen. Ga op de grond zitten tot het schudden stopt.
Ten eerste zeggen ze vaak dat je onder de tafel moet gaan zitten, zodat er niks op je hoofd kan vallen. De tweede tip is dat je in een deurpost moet gaan staan, want op die plek is je huis extra stevig.
In totaal kende Nederland dit jaar 97 aardbevingen, 89 geïnduceerde bevingen in met name Groningen, en 8 natuurlijke aardbevingen in Limburg. De zwaarste beving vond plaats in Westerwijtwerd op 22 mei met een kracht van 3,4.
De gigant die hij 'bereed' was 24,38 meter hoog. Volgens Smithsonian Magazine werd in 1958 in Lituya Bay (Alaska) de hoogste golf ooit gemeten: 30,5 meter. Dat was een tsunami als gevolg van een aardbeving.
Een tsunami ontstaat als er in zeer korte tijd een grote hoeveelheid water vertikaal verplaatst. Dit gebeurt bijvoorbeeld als er een aardbeving in de korst onder de oceaan plaatsvindt, én als die aardbeving een vertikale bodembeweging veroorzaakt.
Nederland de rest van Europa zijn nog te afhankelijk van gas uit Rusland. Zonder het Russische gas is er niet voldoende gas om aan de vraag naar gas te voldoen. Wel wil Europa zo snel mogelijk minder afhankelijk worden van Russisch gas. Maar dat kan niet op de korte termijn.
Daarmee is de EU de belangrijkste klant van Rusland, meldt de Finse denktank CREA dinsdag. Ook China en Turkije zijn grote afnemers van Russische brandstoffen. Sinds de Russische aanval van eind februari heeft het land wereldwijd 158 miljard euro verdiend aan de verkoop van fossiele brandstoffen.
“Als Rusland de gaskraan dichtdraait, zal Europa gedwongen worden zijn verbruik met 30% te verminderen” De dreiging dat de Russische gaskraan wordt dichtgedraaid, neemt met de dag toe door de aanhoudende EU-sancties tegen Moskou.