De meeste mensen worden niet ziek na een tekenbeet. De kans op de ziekte van Lyme na een tekenbeet is ongeveer 2-3 procent. Dat betekent dat als 100 mensen door een teek worden gebeten, 2 of 3 daarvan de ziekte van Lyme krijgen. Tekenbeten zijn vaak pijnloos.
De ziekte van Lyme is chronisch geworden als je langer dan een jaar besmet bent met de ziekte. In dit stadium blijven alle symptomen aanhouden en worden de klachten soms zelfs erger. Als de ziekte van Lyme zich bevindt in een chronisch stadium, dan treden problemen op met het zenuwstelsel.
De ziekte van Lyme kan zich uiten in de volgende klachten: Een verkleuring van de huid op de plek van de tekenbeet, die groter wordt. Deze kan tot 3 maanden na een tekenbeet verschijnen. Koorts en eventueel spier- en gewrichtspijn, in de eerste weken na een tekenbeet.
De ziekte van Lyme wordt veroorzaakt door een bacterie. Deze kun je oplopen door een tekenbeet. Ongeveer 1 op de 5 teken draagt de lymebacterie bij zich. De bacterie wordt niet bij elke tekenbeet overgedragen.
De meeste lymepatiënten herstellen volledig na behandeling van lymeziekte en er is dan dus ook geen vervolgdiagnostiek geïndiceerd. Soms kan er echter sprake zijn van persisterende klachten na aanbevolen antibiotische therapie voor lymeziekte.
De ziekte van Lyme kan een ernstig invaliderende ziekte zijn, die vaak gepaard gaat met ernstige klachten en grote vermoeidheid (uitputting). Patiënten die hiermee te maken hebben, kunnen meestal geen normaal leven meer leiden. Werken en naar school gaan kan voor hen een groot probleem of zelfs onmogelijk zijn.
De huiduitslag door de ziekte van Lyme is niet altijd een karakteristieke 'rode ring', maar kan ook een egaal gekleurde vlek zijn. Bij 1 op de 3 mensen met een huiduitslag door de ziekte van Lyme ontstaat zo'n egaal gekleurde vlek.
Wanneer de diagnose Lyme-Borreliose gesteld is, zou er behandeld moeten worden zolang de symptomen blijven voortduren. Wanneer er sprake is van terugkeer van symptomen na behandeling, moet weer met antibiotica behandeld worden.
Teken zijn te vinden in duinen, weilanden, tuinen, parken, heidegebieden en bossen. Ze zitten dan vaak in het gras, in struikgewas, tussen dode bladeren of op een plant. Teken vallen niet uit bomen of planten en kunnen niet springen. Ze kruipen op hun gastheer (mens of dier) zodra deze in de buurt is.
De standaard bloedtest om de ziekte van Lyme vast te stellen, heet de ELISA-test. Dit is een bloedtest die moet aantonen of het lichaam antistoffen heeft aangemaakt tegen de Borrelia-bacterie. In Nederland wordt deze Lyme test maar liefst 500.000 keer per jaar uitgevoerd.
Slechts bij een klein deel van de mensen leidt een tekenbeet tot de ziekte van Lyme. Bij veel patiënten geneest de ziekte volledig door een antibioticakuur van tien dagen tot vier weken.
De behandeling van de ziekte van Lyme
bacterie die bij een tekenbeet kan worden overgedragen. De ziekte van Lyme wordt behandeld met antibiotica. Hoe eerder je met de antibioticabehandeling start, hoe groter de kans dat de infectie succesvol kan worden bestreden.
Je kunt een tekenbeet herkennen aan een minuscuul zwart puntje, dat op je huid ligt. Vaak ontstaat daar binnen drie dagen een rood vlekje omheen. Dit vlekje verdwijnt na een week weer.
griepachtige klachten (koorts, hoofdpijn, spierpijn, moeheid) pijn, minder kracht in armen, benen of romp, tintelingen, of pijn in een of meer gewrichten.
als er binnen enkele dagen tot 3 maanden rond de tekenbeet een rode of blauwrode vlek of ring ontstaat van 5 centimeter of groter; bij een donkere huid kan de vlek er gelig of blauwig uitzien. Bel uw huisarts dan binnen 1 tot 2 dagen.
Seksuele overdracht
Het DNA van de Lyme bacterie is gevonden in urine en sperma, waardoor het dus niet uitgesloten is dat de ziekte van Lyme seksueel overdraagbaar is. Er worden echter veel bacteriën in urine en sperma gevonden die geen SOA (Seksueel Overdraagbare Aandoening) veroorzaken.
Gewassen kleding kan geen levende teken bevatten
Wel als je ze wast op 60 graden of in de droger. Kledingstukken die niet op 60 graden kunnen worden gewassen, moet je dus goed controleren. Zo kun je voorkomen dat een teek je lang na een natuurwandeling alsnog bijt.
Een plakkende kledingroller of kleefroller, kan bij het controleren van de kleding een handig hulpmiddel zijn. Hoewel teken de wasmachine (< 60 graden) vaak overleven, gaan ze meestal wel dood als je de kleding een half uur in de wasdroger doet, teken kunnen niet tegen droge lucht.
Schrijf antibiotische profylaxe alleen voor: binnen 3 dagen (d.w.z. 72 uur) na verwijdering van de teek; bij patiënten van 8 jaar of ouder, zonder symptomen van de ziekte van Lyme; wanneer er geen contra-indicaties zijn voor doxycycline (zoals zwangerschap).
Testen op lyme. Er is nog geen test in gebruik die een actieve infectie aantoont of uitsluit. De huidige testen zijn indirect en onbetrouwbaar. In de eerste weken van de infectie (8 weken) heeft testen geen zin, omdat het lichaam dan nog onvoldoende antistoffen aanmaakt.
Bij deze tests zoekt men naar antistoffen tegen de Borrelia bacterie in het bloed van de patient. De antistoffen verschijnen pas enige tijd na de infectie (eerst IgM, later IgG) en zijn na minimaal 3-8 weken redelijk betrouwbaar te meten; testen kort na infectie heeft dus geen zin.
Pak de teek met een puntig pincet zo dicht mogelijk op de huid bij de kop vast en trek hem er rustig uit. Als een stukje van de kop in de huid achterblijft is dat ongevaarlijk. Dat komt er vanzelf weer uit, net als bij een splinter. Ontsmet hierna het beetwondje.
Tekennest. Meestal leggen teken hun nest in gebieden waar het warm is en de lucht vochtig is. Meestal bevinden ze zich tussen vochtige bladeren en in gras waar veel schaduw over valt.
Als erythema migrans niet met antibiotica behandeld wordt, zullen de klachten bijna altijd binnen 1 maand vanzelf verdwijnen. Als de klachten verdwenen zijn terwijl u geen antibiotica heeft gehad, betekent dit helaas niet dat de ziekte van Lyme verdwenen is.
De ziekte van Lyme is gelukkig niet overdraagbaar door hoesten of fysiek contact. Wel kan de ziekte van moeder op kind overgedragen worden tijdens de zwangerschap. Deze kans is gelukkig heel erg klein.