Mannetjes teken worden meestal 3 mm groot. Vrouwtjes zijn het grootst, ongeveer 4 mm. Er zijn in totaal 820 verschillende soorten teken geïdentificeerd in de wereld, waarvan er 100 in staat zijn om bacteriën over te brengen op mensen. In Nederland is de Ixodes Ricinus veruit de meest voorkomende teek.
De hyalommateek is wijd verspreid over Noord-Afrika en Azië. In Europa komt hij voor in Zuid- en Oost-Europa. Het kaartje geeft de gebieden aan waar de teek zich gevestigd heeft (rood) en waar hij geïntroduceerd is (oranje).
Een volgezogen teek is bijna bolvormig. Het ontwikkelingsstadium en de soort bepalen de grootte van een teek. Larven (eerste levensfase v.e. teek) zijn 0,5 tot 1 millimeter groot en hebben zes poten. Nimfen en adulten zijn respectievelijk 2 tot 3,5 millimeter en 7 tot 15 millimeter groot en hebben acht poten.
Een teek is erg klein, slechts 1 tot 3 millimeter. Teken zijn makkelijk over het hoofd te zien. Als een teek u heeft gebeten, lijkt het of er een zwart puntje op uw huid zit. Door het opzuigen van bloed zwellen teken na een paar dagen op tot een bruin of grijs bolletje ter grootte van een erwt.
Het volwassen mannetje heeft een lengte van ca. 2 mm; het vrouwtje ca. 4 mm, maar kan in volgezogen toestand tot wel 11 millimeter groot worden (vergelijkbare grootte als een erwt).
2. Houd je tuin tekenvrij. Teken houden van een vochtige bodem met een dikke laag dode bladeren, een gazon met veel mos, hoog gras en van schaduwrijke, begroeide plekken met veel bodem bedekkende planten.
De reden hiervoor is met name dat teken ziekteverwekkers bij zich kunnen dragen. Bij ver- keerd verwijderen wordt de kans op overdracht van ziekteverwekkers vergroot.
Gebruik voor het verwijderen van teken geen zeep, alcohol, olie of benzine. Dit verhoogt de kans op besmetting.
Gewassen kleding kan geen levende teken bevatten
Wel als je ze wast op 60 graden of in de droger. Kledingstukken die niet op 60 graden kunnen worden gewassen, moet je dus goed controleren. Zo kun je voorkomen dat een teek je lang na een natuurwandeling alsnog bijt.
Eenmaal op een mens of dier aangekomen kruipt de teek over het lichaam (met ongeveer dezelfde loopsnelheid als een lieveheersbeestje) op zoek naar een geschikte plek om zich vervolgens - doorgaans zonder dat je het voelt - in de huid vast te gaan bijten. Lees ook: Hoe voorkom je een tekenbeet?
Na enige tijd (dagen) laat de teek vanzelf los. Meestal zijn tekenbeten onschuldig. Toch is het belangrijk om niet te wachten tot de teek vanzelf loslaat maar een teek zo snel mogelijk te verwijderen. Teken kunnen namelijk besmet zijn met de Borrelia-bacterie en de ziekte van Lyme overdragen.
Teken leven van het bloed van gewervelde dieren; ze bijten zich vast in de huid en laten zich na een bloedmaaltijd, die enige uren tot dagen duurt, weer vallen. Het dier waarop de teek leeft, wordt de gastheer genoemd. Bekende gastheren van teken zijn vogels, reptielen en verschillende zoogdieren.
Een tekenbeet kan overal op het lichaam voorkomen. Vooral op warme vochtige plekken zoals de oksels, de liezen, de knieholtes en de bilspleet. Bij kinderen vaak ook op het hoofd, in de nek (op de haargrens) en achter de oren.
Een teek overleeft in het water. Spoel na het douchen de douche daarom na met heet water.
Pak de teek met een puntig pincet zo dicht mogelijk op de huid bij de kop vast en trek hem er rustig uit. Als een stukje van de kop in de huid achterblijft is dat ongevaarlijk. Dat komt er vanzelf weer uit, net als bij een splinter. Ontsmet hierna het beetwondje.
Doordat teken virussen en bacteriën met zich meedragen, helpen ze om dierenpopulaties te reguleren. Die ziektekiemen kunnen immers de zwakkere dieren doden, waardoor de populaties in balans blijven. Bovendien bevat het speeksel van de teek een verdovende stof en een stof die bloedstolling tegengaat.
Gebruik zo nodig een spiegel en een vergrootglas. Controleer ook uw kleding. U kunt kleding met teken minimaal 30 minuten op 60ºC wassen of de kleding na het wassen in de wasdroger stoppen. Dan gaan teken dood.
Tekennest. Meestal leggen teken hun nest in gebieden waar het warm is en de lucht vochtig is. Meestal bevinden ze zich tussen vochtige bladeren en in gras waar veel schaduw over valt.
Omdat kinderen kleiner zijn, zijn teken bij hen vaak op het hoofd te vinden: bij de haargrens en achter de oren. De Dermacentor-teek heeft een voorkeur voor de behaarde hoofdhuid en is het hele jaar door actief.
Maak je niet druk als er een pootje van de teek achterblijft in de huid. Deze komt er (net als een splinter) vanzelf uit na een tijdje zonder dat het kwaad kan. Probeer echter altijd de gehele teek in één keer los te draaien, zonder iets achter te laten. Dit is altijd beter.
Als de hele kop blijft zitten kan de teek mogelijk nog steeds bacteriën overdragen. Probeer daarom alsnog met een ontsmette pincet of naald de rest van de kop eruit te krijgen. Raadpleeg een dierenarts wanneer dit niet lukt.
Als de teek zich nog niet heeft volgezogen, zie je een donker puntje dat vastzit in de huid. Als de teek zich al wel heeft volgezogen met bloed is deze plek groter en bolvormiger. Als de teek niet meer in de huid zit, is de beet van een teek lastig te onderscheiden van een muggenbeet.
Plaats het pincet zo dicht mogelijk op de huid en trek de teek met een loodrechte beweging uit de huid. Let erop dat u de teek niet plat drukt. Maak de teek hierna dood zodat hij zich niet opnieuw op iemand kan laten vallen.
Let op: Plet een teek nooit tussen je vingers, zo kan hij nog steeds ziektes overdragen.
De volwassen vrouwtjesteek legt eieren nadat ze is volgezogen met bloed. Daarna gaat de teek dood.