Stel helder beleid op over grensoverschrijdend gedrag
Helder beleid maakt duidelijk welk gedrag wel en niet getolereerd wordt en wat de maatregelen zijn als iemand over de grens gaat. Dit heeft vaak een afschrikkende werking. Daarnaast staat de organisatie (en het slachtoffer) sterker als er aangifte wordt gedaan.
Denk samen met iemand die je vertrouwt na over wat je zou willen doen. Er zijn verschillende opties: Erover praten met de persoon die over jouw grenzen is gegaan. Je kunt die persoon vertellen dat jouw grenzen zijn overschreden, en vertellen hoe dat voor jou voelt.
Kijk niet weg als het gebeurt. Neem elk signaal serieus en laat degene die het overkomt altijd merken dat die niet alleen is in de situatie. Zo laat je iemand niet alleen staan in de situatie. En laat je weten dat die bij jou terecht kan om erover te praten.
Psychisch grensoverschrijdend gedrag gaat over elk incident waarbij een persoon psychisch wordt bedreigd of aangevallen. Voorbeelden zijn schreeuwen, uitschelden, kleineren, vernederen, bedreigen, chanteren, afwijzen, opsluiten, onterechte ernstige beschuldigen, …
Van Vlimmeren somt voorbeelden op van grensoverschrijdend gedrag: stalken, dreigen, intimideren, manipuleren, seksueel getinte opmerkingen maken én machtsmisbruik.
Seksueel contact hebben met iemand tegen zijn of haar wil. Je bent strafbaar als je weet of had moeten weten dat de ander niet wil; Seksuele intimidatie, zowel offline als online; Volwassenen die seksueel getinte berichten sturen naar kinderen (sexchatting).
Seksueel grensoverschrijdend gedrag kan negatieve gevolgen hebben voor de lichamelijke en mentale gezondheid. Mentale gevolgen zijn depressieve klachten, angsten, schuld en schaamte, relatieproblemen en isolement.Lichamelijke gevolgen zijn lichamelijk letsel, een zwangerschap of een soa.
'Bij grensoverschrijdend gedrag krijgen veel mensen de neiging zich terug te trekken en te isoleren van de groep. Ze gaan minder participeren in gezamenlijke activiteiten, maken zich onzichtbaar. Dat is een valkuil, omdat collega's zo eerder negatief over je gaan denken en jouw kant van het verhaal niet zien. '
Bij grensoverschrijdend gedrag dat 'hands-on' plaatsvindt, is er wel sprake van fysiek contact. Dit betreft het seksueel betasten, het binnendringen, variërend van zoenen (gedwongen tongzoen) tot verkrachting, de ernstigste vorm van seksueel grensoverschrijdend gedrag.
Als iemand te maken heeft met seksueel grensoverschrijdend gedrag dat strafbaar is, kan diegene aangifte doen bij de politie. Het slachtoffer kan zelf bepalen of die aangifte wil doen.
Alles wat iemand doet of zegt, wat voor jou niet fijn aanvoelt, is grensoverschrijdend gedrag. Dat is voor iedereen anders: jij bepaalt waar jouw grenzen liggen.
Soms intimideert iemand openlijk, bijvoorbeeld door je te beschuldigen, te dreigen met negatieve gevolgen zoals lichamelijk geweld, reputatieschade, straf, ontslag,... door doelbewust heel explosief te communiceren (schreeuwen, roepen, schelden) of door te gooien met spullen.
Er zijn verschillende vormen van grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer, waaronder: Fysieke agressie: Dit omvat fysiek contact, zoals slaan, duwen, schoppen of het gooien van objecten. Verbale agressie: Dit omvat verbaal geweld, zoals schreeuwen, beledigen, bedreigen of discriminerende opmerkingen maken.
Denk daarbij aan iemand isoleren, buitensluiten, negeren of roddelen, het verspreiden van kwaadaardige geruchten, leugens en valse beschuldigingen.
Vaak gaat het over een vorm van verbaal of fysiek geweld, pestgedrag, ongewenste seksuele handelingen, intimidatie, racisme of discriminatie.
Intimidatie is een andere vorm van manipulatie. Daarbij probeert iemand je gedrag te beïnvloeden door je doelbewust af te schrikken, voor schut te zetten, bang te maken, in verwarring of verlegenheid te brengen of te verlammen. Soms intimideert iemand openlijk.
Ruim 1,8 miljoen personen van 16 jaar en ouder gaven in 2022 aan slachtoffer te zijn geweest van seksueel grensoverschrijdend gedrag in de afgelopen 12 maanden. Dat aantal is fors toegenomen vergeleken met 2020.
Mobbing: pesten en intimidatie op het werk
Het is afgeleid van het Engelse werkwoord 'to mob' en staat voor het proces waarbij een groep collega's en/of leidinggevenden langdurig en gericht ongewenst gedrag uitoefent op een collega-medewerker die zich niet kan verdedigen/geen verweer kan bieden.
Als u vindt dat u onterecht wordt beschuldigd en/of dat de beschuldiging vals en kwaadaardig is, neem dan contact opnemen met de afdeling HRM of personeelszaken of de vertrouwenspersoon voor advies.