Haverbrood is een combinatie van haver, volkoren tarwemeel, gist, water en zout. Haver bevat veel vezels en gezonde voedingsstoffen zoals magnesium, vitamine B1 (thiamine), ijzer en zink. De vezels in haver, ook welbekend als bèta-glucaan.
Speltbrood en tarwebrood zijn even gezond. In spelt en tarwe zitten ongeveer evenveel koolhydraten, eiwitten, mineralen, vitamines en vezels. Ook speltbrood is verkrijgbaar in de varianten wit, bruin en volkoren. Volkoren is het gezondst.
Wanneer we willen weten hoe gezond havermoutbrood is, is dit dus ook de plek om te beginnen! En het antwoord is eigenlijk heel simpel: havermout is hartstikke gezond. Het bevat trage koolhydraten die je lange tijd energie leveren, en vezels die je darmen in goede conditie houden.
Volkoren- en bruinbrood bevatten veel goede voedingsstoffen. Volkorenbrood is de meest gezonde keuze omdat het de meeste vezels en andere gunstige voedingsstoffen bevat. Brood wordt gemaakt van graan, meestal tarwe. Bij het maken van witbrood wordt alleen de kern van de graankorrel gebruikt.
Je hoort niet zo heel vaak over haver. Het is dan ook een beetje een vergeten gewas, maar haver is heel erg gezond. Zeker als ontbijt. Het lijkt op tarwe, rogge en gerst maar heeft een hoger eiwit en vetgehalte.
1) Havermout is rijk aan bètaglucaan
Zo nemen de oplosbare vezels veel vocht op in de darmen en binden ze daarbij cholesterol. Uit onderzoek is gebleken dat het eten van 3 gram bètaglucaan per dag (gelijk aan ongeveer 70 gram havermout) je LDL-cholesterol met ongeveer 7% kan verlagen.
Havermout bevat veel vezels ofwel voedingsvezels. Vezelrijk voedsel is essentieel voor een goede stofwisseling en darmwerking (stoelgang). Vezels vormen namelijk een smeermiddel in de darmen waardoor de vertering van voedsel veel beter verloopt.
Het fijnste brood voor je darmen is volkorenbrood. Van welk graan dan ook: tarwe, spelt, rogge. Als de hele graankorrel gebruikt wordt, bevat het brood namelijk meer gezonde voedingsstoffen en dus ook meer vezels.
Kies bij voorkeur de broodsoorten met veel vezels, deze geven je een prettig, verzadigd gevoel en zijn goed voor je stoelgang. Volkorenbrood bevat veel vezels. Dat kan een fijn of grof volkorenbrood zijn, maar ook meergranenbrood, spelt- of desembrood is er in een volkorenvariant.
Darmklachten en brood
We zetten ze hier op een rijtje: Brood eten kan winderigheid en een opgezette buik tot gevolg hebben. Brood eten kan vermoeidheid opleveren. Brood kan leiden tot allergische klachten met symptomen als jeuk of een verstopte neus.
Havermout levert net als brood koolhydraten, eiwitten, vezels, B-vitamines en mineralen. Daarom kun je haverproducten prima gebruiken als je een keer iets anders wilt dan brood. Maar je kunt brood beter niet volledig vervangen door havermout. Aan brood wordt namelijk jodium toegevoegd en aan havermout niet.
Havermout geeft ook een goed verzadigend gevoel, waardoor je minder snel geneigd bent te overeten. Al met al past havermout daarom in een verantwoord voedingspatroon dat je kan helpen om af te vallen. Zolang je het maar niet dagelijks eet en afwisselt met andere gezonde koolhydraatarme ontbijtjes.
Het enige verschil is de grootte van de korrel. Bij havermout is de korrel doormidden geknipt en dus kleiner dan bij havervlokken. Beide benamingen worden vaak door elkaar gebruikt. Haverzemelen bestaan enkel uit de buitenste laag van de haverkorrel.
Bruinbrood bevat twee keer zoveel vitamines en mineralen als witbrood en volkorenbrood drie keer zoveel. Witbrood kan in een aantal situaties beter zijn dan volkorenbrood, bijvoorbeeld om suikers snel aan te vullen. Speltbrood is niet gezonder dan tarwebrood. Neem je speltbrood, kies dan voor volkoren.
Ook bevat het iets minder koolhydraten en eiwit en juist iets meer (gezonde) vetzuren dan tarwe. De haverkorrels zijn lang, smal, gegroefd en bleekgrijs van kleur. Haver kan in havermout, ontbijtgranen en koek verwerkt zijn. Rogge: bevat wat minder eiwit en zo'n 30% meer vezels dan tarwe.
Donker Fries roggebrood levert de minste calorieën en de meeste voedingsstoffen. Zuurdesembrood levert veel calorieën/koolhydraten maar ook veel voedingsstoffen. Op de vezels na zit er weinig verschil tussen wit en bruin brood. Donker Fries roggebrood levert de minste calorieën en de meeste voedingsstoffen.
Nee, brood op zich is geen dikmaker. Natuurlijk geldt voor alles, dat als je er te veel van eet dat je er dik van kunt worden. Wanneer je meer calorieën eet dan je lichaam nodig heeft, zal je aankomen. Of deze calorieën uit eiwitten, vetten of koolhydraten komen, maakt niets uit.
Volwassen mannen hebben namelijk zo'n 6 tot 8 sneetjes brood per dag nodig en vrouwen zo'n 4 tot 5. Verrassend genoeg bij zo'n broodliefhebbend volk, ligt de daadwerkelijke consumptie dus lager dan geadviseerd. Het aanbevolen aantal sneetjes brood per dag volgens de Schijf van Vijf.
Idealiter eet een volwassen vrouw zo'n 4 à 5 boterhammen per dag, voor mannen is dat 6 à 8 sneetjes.
Het stinken van winden heeft te maken met een geringe hoeveelheid stinkende gassen. Dit zijn vaak zwavelverbindingen (rotte eieren) die vrijkomen bij de afbraak van bepaalde eiwitten. De samenstelling en de geur van het darmgas heeft onder andere te maken met de voeding en de darmflora.
Wil je brood eten, maar toch licht verteerbaar voedsel binnenkrijgen? Laat dan roggebrood, croissants, krentenbrood en volkorenbrood links liggen. Eet speltbrood of witbrood, de laatste is ook goed verteerbaar maar minder gezond. Andere lekkere, maagsparende opties: beschuitjes, crackers, liga en ontbijtkoek.
Veel mensen worden erg moe na het eten van brood. Dit zou wel eens kunnen komen doordat, veel mensen het niet weten maar, zij overgevoelig zijn voor gluten of zelfs een glutenintolerantie ofwel de aandoening 'Coeliaki' hebben.
Verstoppingen. Te grote porties, te veel rauwe (droge) of ongare havermout eten, kan leiden tot verstoppingen in je darmen.... Je darmen zijn op zo'n moment niet meer in staat om de hoeveelheid voedsel te verwerken, doordat de ongekookte havermout vocht aantrekt en een grote brok vormt.
Brinta en havermout zijn beide gezond. Ook zijn ze allebei een goede basis voor een voedzaam ontbijt. Brinta bevat iets meer eiwitten, havermout bevat iets meer vet. In tegenstelling tot havermout bevat Brinta gluten.
Havermout heeft één groot voordeel: het bevat zogenaamde 'bètaglucanen', oplosbare vezels die extra veel vocht opnemen in de darmen. Daardoor kan havermout het slechte cholesterol in het bloed binden en verlagen.