Merk je dat je tijdens een drukke dag de behoefte hebt om jezelf terug te trekken naar een plek waar minder prikkels zijn? Ben je gevoelig voor de effecten van cafeïne? Ben je snel overweldigd door dingen als fel licht, sterke geuren of luide sirenes? Heb je een rijke en complexe innerlijke belevingswereld?
Wanneer je gevoelig bent: kun je snel ontroerd raken bijvoorbeeld bij emotionele gebeurtenissen of wanneer er iets is wat jou aanspreekt. ben je subtiel in jouw waarneming van kleuren, licht, geur of geluid maar soms ook in het waarnemen van energie van andere mensen. voel je anderen snel aan.
Van HSP's is bekend dat zij vaak (ook) veel oog hebben voor een ander. Een dienstverlenend of ondersteunend beroep is dus een logische keuze. Te denken valt aan banen zoals secretaresse, virtual assistant, jobcoach, teamleider, professional organizer, pedagogisch (mede)werker, woonconsulent of casemanager.
HSP is erfelijk en wordt vooral autosomaal dominant overgedragen. Dit wil zeggen dat elk kind van een man of vrouw met HSP 50% kans heeft om deze ziekte ook te ontwikkelen. De ziekte kan ook autosomaal recessief overgedragen worden, waarbij beide ouders drager zijn en een kind 25% kans heeft om de ziekte te krijgen.
Een op de vijf mensen wordt geboren met deze gevoeligheid voor omgevingsprikkels. Het is dus niet mogelijk een diagnose te krijgen; je hébt geen HSP maar je bént het. Je kunt hier een test doen om te kijken of je hoog scoort op hooggevoeligheid.
Autisme of HSP
Groot verschil is wel, dat autisme hoort binnen de officieel (door psychologen) erkende aandoeningen en HSP niet. HSP wordt vooral binnen het alternatieve circuit erkend en behandeld.
Heel kort samengevat gaat hoogsensitief zijn over de binnenkomst van prikkels in de hersenen en de verwerking daarvan terwijl hooggevoeligheid een sterk emotionele reactie is op een meegemaakt trauma, aandoening als autisme of signalen voor een (aankomende) burn-out.
HSP of hooggevoeligheid wordt gekenmerkt door een gevoeliger zenuwstelsel. Hoogsensitieve mensen beleven geur, smaak, gevoel en geluid intenser. Je merkt meer abstracte dingen op, zoals een bepaalde sfeer of stemming. Dit kan zorgen voor een overdaad aan prikkels waardoor je je soms overweldigd voelt.
Een rustige en gezonde manier om met conflicten om te gaan
Aan de andere kant zijn gevoelige mensen er heel goed in om conflicten op te lossen. Dit omdat ze in staat zijn om dingen vanuit het perspectief van de ander te zien. Ze zijn zeer empathisch en kunnen zichzelf makkelijk in de schoenen van de ander verplaatsen.
Hooggevoeligheid is een eigenschap, géén aandoening, ziekte of stoornis. Je kunt er mee leren omgaan, maar je hoeft er niet van te genezen.
In deze drukke, snelle tijd hebben de meeste mensen af en toe angstige gevoelens. Er is altijd iets dat onze aandacht vraagt en er is constante druk om meer te doen. Je combineert werk en gezin, je doet een cursus voor je werk, je sociale contacten en familie vragen tijd en aandacht, er is altijd tijd te kort.
De oermens 'werkte' maar zo'n 20 uur per week en in sommige culturen is het gebruikelijk maximaal vier uur per dag te werken. Werk als HSP ook minder uren per week dan de vaste 40 uur. Zo zorg je ervoor dat je talenten optimaal tot zijn recht kunnen komen. En je collega's je niet meer kwijt willen.
Hoeveel mensen zijn HSP? Hoogsensitiviteit komt vrij veel voor; 1 op de 5 mensen is in bepaalde mate hoogsensitief. Dit betekent dus dat 20% van de Nederlandse bevolking HSP is; zowel mannen als vrouwen. En er zijn dus ook veel hoogsensitieve kinderen.
Hoogsensitief persoon of hsp is een term uit de psychologie die in 1996 werd geïntroduceerd door de Amerikaanse psychologe dr. Elaine N. Aron en staat voor (Engels): highly sensitive person, oftewel 'zeer gevoelig persoon'.
Door juist te erkennen en te accepteren dat het er is, kan het jou veel meer rust geven. Als het er mag zijn, zit het vaak ook minder in de weg. Hoe meer het iets is waar jij je comfortabel bij voelt, hoe meer anderen dat ook zo zullen ervaren. Gevoeligheid heeft ook veel voordelen en het maakt jou tot wie jij bent.
Overprikkeling en hoogsensitiviteit
Als je hoogsensitief bent komen prikkels meer en harder bij jou binnen en beleef je ze intenser. Daarnaast is het voor jou moeilijker om prikkels te filteren; er komt van alles tegelijkertijd binnen en je moet al die prikkels verwerken. Hierdoor kun jij sneller overprikkeld raken.
Kan je van hoogsensitiviteit afkomen? Hoogsensitiviteit wordt gezien als een karaktereigenschap net zoals je introvert of extravert kunt zijn. Daar kom je niet vanaf. Wel kun je leren om met de lasten ervan om te gaan en te gaan genieten van de kwaliteiten die bij je hoogsensitiviteit horen.
Veel hsp'ers hebben behoefte aan een intense verbinding met hun medemens. Een verbinding van wederzijds vertrouwen, respect en uiteraard liefde. Die behoefte aan verbinding kan soms zo groot zijn, dat ze niet meer zien dat een bepaalde vriendschap eigenlijk niet meer zo gezond is.
Een HSP ervaart overprikkeling vaker door externe prikkels, waar ADHD dit voornamelijk door interne prikkels ervaren. Iemand met ADHD vindt het bijna altijd lastig om zich goed te concentreren, terwijl een hoogsensitief persoon zich in de juiste omgeving prima kan concentreren.
HSP tip 1: Goede communicatie is cruciaal
Daarom is het essentieel om goed te communiceren en je partner deelgenoot te maken van wat je voelt en waar je behoefte aan hebt. Zo kan je partner je beter begrijpen en rekening met je houden.
Hoogsensitiviteit is een karaktereigenschap
Madelon: 'Mensen die hoogsensitief zijn hebben een zenuwstelsel dat gevoeliger is voor prikkels. Het kost simpelweg meer tijd en energie om deze prikkels, zoals bijvoorbeeld geluid en drukte, te verwerken. Hierdoor raak je sneller uitgeput.
Hooggevoeligheid is, in tegenstelling tot hoogsensitiviteit, niet aangeboren en gaat over een verhoogde kwetsbaarheid of overgevoeligheid die zich uit in een (over)emotionele reactie.
Je bent een Hsp-er en kunt dus niet van je hoogsensitiviteit afkomen. Je hebt wel de keuze hoe je daarmee omgaat: onderdrukken of ontwikkelen. Jouw niveau van bewust zijn, hoogsensitiviteit en liefde maken juist het verschil in deze wereld.
Als je niet in een normaal en gezond symbiotisch contact de veiligheid en warmte hebt gehad is de kans groot dat je hooggevoeligheid (HSP) ontwikkelt. In het op zoek gaan naar de ander (die niet te bereiken is), heb je je zodanig geopend dat je van alles binnen krijgt wat niet van jou is.