Moedervlekken geven bijna nooit problemen.Een moedervlek kán veranderen in huidkanker, maar dat gebeurt uiterst zelden. Houd nieuwe moedervlekken, vooral als u al wat ouder bent, in de gaten. Want soms ontstaat huidkanker niet in een gewone moedervlek, maar kan een nieuwe moedervlek ook huidkanker zijn.
Dé regel bij moedervlekken is: verandert er iets aan je huid of aan de vorm van de moedervlek, ga dan naar de huisarts. Bijvoorbeeld als de moedervlek groeit en onregelmatig van vorm wordt, als hij gaat jeuken of bloeden of als een korstje steeds opnieuw terugkeert.
Een melanoom kan ontstaan uit een onrustige moedervlek en een enkele keer zelfs uit een gewone moedervlek, al is de kans dat een moedervlek kwaadaardig wordt kleiner dan 1 op een miljoen.
Let op atypische moedervlekken
Een (moeder)vlek is verdacht als deze een of meer van de volgende eigenschappen heeft: Asymmetrie: de vlek is niet symmetrisch in kleur of vorm. Border: de vlek heeft een onregelmatige, grillige rand. Color: de vlek verandert van kleur of heeft verschillende kleuren.
Een melanoom op tijd herkennen is belangrijk. Meestal verschijnt er plotseling een lichtbruine, donkerbruine of rode vlek op je huid die snel groeit. Deze vlek lijkt in het begin vaak op een moedervlek, maar valt vaak op door een snelle groei, een grillige vorm of meerdere kleuren.
Een gezonde moedervlek heeft gelijkmatige grenzen. Dit betekent dat de randen schoon zijn en cirkelvormig of ovaal. Gezonde moedervlekken hebben allemaal dezelfde kleur, meestal bruin. Een ongezonde moedervlek kan zwart zijn of veel verschillende kleuren hebben.
Wat is de overleving van melanoom? Gemiddeld zijn 10 jaar na de diagnose nog 90 van de 100 mensen in leven. Let op: dit zijn gemiddelde cijfers voor alle mensen met deze soort kanker. Jouw vooruitzichten kunnen anders zijn dan het gemiddelde.
Als een moedervlek groeit, jeukt of pijnlijk is, als er korstjes op ontstaan, als hij gaat bloeden of als een moedervlek verandert van kleur of vorm – dan kan er iets aan de hand zijn. Bij twijfel over of er sprake is van een kwaadaardige moedervlek (melanoom), wordt de moedervlek verwijderd en onderzocht.
Voor de puberteit komt het melanoom uiterst zelden voor. Daarna kan het op elke leeftijd ontstaan, maar meestal bij mensen die tussen de 30 en 60 jaar oud zijn. Het aantal patiënten met een melanoom is de laatste vijftien jaar sterk toegenomen, mogelijk vanwege een toegenomen blootstelling aan ultraviolette straling.
Onrustige moedervlekken Een onrustige moedervlek is onregelmatiger van vorm en kleur, dat wil zeggen verschillende tinten bruin naast elkaar in dezelfde moedervlek. Vaak is er ook sprake van een roodachtige verkleuring, meestal in de rand.
Diameter (doorsnede)Moedervlekken tot 6 mm zijn meestal onschuldig, een moedervlek groter dan 6 mm in doorsnee is een reden om op te letten. De grootte alleen is echter niet genoeg om op te varen.
Via de lymfevaten komen de kankercellen in de lymfeklieren. Van een uitzaaiing in een lymfeklier merkt u in het begin niets. Het duurt maanden tot jaren voordat de lymfeklier zo groot is dat u deze kunt voelen. U voelt dan een stevig bolletje onder de huid van ongeveer 1 tot 2 centimeter groot.
Er bestaan nog geen officiële richtlijnen hoe vaak medische controle plaats zou moeten vinden. De controlefrequentie hangt af van de genoemde risicofactoren. Veelgebruikte controleschema's zijn halfjaarlijks of jaarlijks. Er bestaat een methode om via zelfonderzoek verdachte moedervlekken op te sporen.
Controleer op ruwe bultjes, wondjes en bruine plekken
nieuw ontstane rood-roze bultjes, soms met een ruwe korst erop. wondjes die niet goed genezen. bruine moedervlekken of bultjes die van vorm veranderen of meerdere kleuren krijgen (zoals bruin, zwart, rood, paars, blauw)
Nacontroles na de diagnose melanoom
Men dient te blijven opletten op het ontstaan van nieuwe melanomen op andere plaatsen. Ook kan een uitzaaiing naar de lymfeklieren na enige tijd nog optreden. U zult 5 of 10 jaar lang (dit is afhankelijk van dikte van het melanoom) onder controle blijven bij uw huidarts.
Dat is niet meteen reden tot zorgen. Soms jeukt de huid rondom een moedervlek en kunt u niets anders doen dan eraan krabben. Door het krabben kan de moedervlek opengaan en een beetje gaan bloeden.
Een stijgend aantal patiënten met ernstige huidkanker (uitgezaaid melanoom) weet de ziekte te overleven. Nederlandse patiënten die in 2015 de diagnose uitgezaaid melanoom kregen, hadden een kans van 36,2% om zeker nog drie jaar te leven, zo is nu vastgesteld.
Bij de vroegdiagnostiek van melanomen inspecteert de huisarts de huidafwijking op kenmerken die op maligniteit kunnen wijzen. Hierbij komen veel kenmerken uit de klinische diagnostiek van AN aan bod, die men echter anders moet wegen: Asymmetrie: grilligheid van vorm pleit voor een melanoom.
Vaak verdwijnen ze na een tot drie weken weer vanzelf, volgens het Huidfonds.
Voor het verwijderen van goedaardige moedervlekken uit cosmetisch oogpunt, kunt u terecht op het cosmetisch spreekuur van de dermatoloog. Er is geen medische reden om een goedaardige moedervlek te verwijderen. Maar moedervlekken die goedaardig zijn kunnen soms wel als ontsierend worden ervaren.
Sommige mensen beginnen al vanaf hun kinderleeftijd moedervlekken te krijgen, weer anderen krijgen moedervlekken pas op latere volwassen leeftijd. Het krijgen van meer moedervlekken is niet persé een symptoom van kwaadaardigheid. Je hebt niet altijd een verhoogde kans op het krijgen van een melanoom.
Deze pigmentcellen kunnen soms veranderen in kankercellen. Dit kan zowel gebeuren met de pigmentcellen die samen een moedervlek vormen als met pigmentvlekken die los liggen in de huid. In het eerste geval gaat een langer bestaande moedervlek veranderen in een melanoom.
Als een moedervlek uitdroogt ten gevolge van een droge huid kan deze ook jeuk geven of zelfs wat gaan steken. Is er geen duidelijke oorzaak voor de jeuk- en/of pijnklachten dan is het altijd raadzaam om de moedervlek aan uw dermatoloog te laten zien.
Color: Als de kleur van een moedervlek verandert of hij heeft meer dan twee verschillende kleuren (zwart, blauw, grijs, bruin, rood of wit) is het verstandig een arts te bezoeken. Evolution: De moedervlek is veranderd. Bij veranderingen is het altijd verstandig een arts te bezoeken.