Je lichaam slaat zijn herstelperiode over.
Wanneer je een volledige nacht overslaat, heeft je lichaam een broodnodige kans gemist om zich te ontspannen, zich op te laden en zich te herstellen. “Tijdens de nacht brengen allerlei herstelprocessen je weer in vorm voor de volgende dag”, aldus Raymann.
Emeritus hoogleraar in psychofysiologie aan de Universiteit van Amsterdam Gerard Kerkhof vertelde aan de Volkskrant dat het daarom zeker nuttig om even te slapen, ook al is het maar een paar uur. Bij voorkeur tussen acht en tien uur in de avond.
Lichamelijke gevolgen
De gevolgen van een nacht niet slapen op het lichamelijke niveau zijn erg afhankelijk van je bezigheden gedurende de nacht. Als je veel gestaan of gedanst hebt dan zul je vermoeidheid voelen in je benen en rug. Zitten kan spanningen veroorzaken in de rug, schouders en nek.
Volgens de hoogleraar zijn de uren tussen acht en tien in de avond het beste moment. 'Wanneer je twee uur slaapt zit je op het juiste moment van het circadiane ritme. In de eerste periode van dat ritme kom je in een diepe slaap terecht, en daarin breek je adenosine het snelst af.
De extra uren die je creëert door 's nachts hooguit 3 à 4 uur te slapen zijn extra waardevol. Het is namelijk geen lastige opgave om deze tijd nuttig te besteden. Omdat je veel vroeger dan normaal bent opgestaan en haast als enige wakker bent, kun je volledig ongestoord je gang gaan.
Een gebroken nacht is een nacht slaap waarbij je minder dan 4 uur achter elkaar in dromenland bent. Nu is één keer of twee keer een gebroken nacht hebben niet zo erg, maar wanneer je elke nacht wakker gemaakt wordt, gaat het opbreken.
Mensen die een hele nacht wakker blijven presteren nogal altijd beter dan personen die elke nacht minder dan zes uur slapen. Dit hebben wetenschappers van de universiteit van Pennsylvania ontdekt. De wetenschappers lieten proefpersonen twee weken lang vier, zes of acht uur per nacht slapen.
Na slechts 24 uur zonder slaap merk je al een cognitieve dip: je geheugen wordt onbetrouwbaar, je gedachten worden sloom en het wordt lastig om een gedachte in je hoofd vast te houden. Je beoordelingsvermogen wordt aangetast en je vermogen om keuzes te maken gaat achteruit.
Algehele slapte is het gevolg. Ook het afweerapparaat werkt er minder goed door, zodat ziekteverwekkers harder kunnen toeslaan. Los daarvan krijgen slapeloze hersenen geen gelegenheid om zich te herstellen, waardoor ze met de dag slechter functioneren. Zo laat de oog-handcoördinatie het geleidelijk afweten.
Kun je überhaupt bijslapen? Ja, maar een wijdverbreid misverstand is dat je de volgende nacht dan maar wat 'extra' moet slapen. Of dat je een en ander wel oplost met wat cafeïne of wat extra daglicht. Dit werkt slechts als een pleister op de wond.
Korte powernaps verlagen het stressniveau en verhogen de productiviteit. Een langer dutje van een uur herstelt je hersencapaciteit zodat je beter in staat bent om nieuwe informatie op te slaan. Slaap werkt beter en langer dan caffeïne, dus die kop koffie als alternatief kun je ook wegwuiven.
De mens slaapt gemiddeld een derde van zijn leven. Wie te kort slaapt maakt dat later weer goed door langer te slapen.
Je kent het vast wel; tijdens een nachtje doorhalen, vecht je tegen je slaap. Daarbij stellen we onszelf bloot aan allerlei factoren die onze lichaam in de actiestand houden. Denk aan een verlichte kamer, rondlopen en staan, blauw licht van verschillende schermen en bronnen van cafeïne.
Volgens onderzoek van het Nederlands Slaapinstituut is dit niet waar, je rust niet uit als je wakker in bed ligt. Het is bekend dat het lichaam hersteld tijdens de slaap en elke slaapfase van de slaapcyclus heeft een eigen functie.
Het maximum ligt vermoedelijk ergens tussen de 20 en 23 uur. Dan word je onvermijdelijk wakker omdat je dorst hebt of moet plassen. Dat zijn in elk geval de recordtijden die mensen zelf rapporteren na een aantal nachten doorhalen.
Realiseer je dat stimulerende middelen nog lang kunnen doorwerken. Speed is na 5 tot 8 uur uit je lichaam, maar voordat je in slaap valt kan het nog veel langer duren. Hoe vaker je bijneemt hoe langer het duurt voordat je kunt slapen.