De inflatie, die aangeeft hoe snel het leven duurder wordt, is opnieuw licht gedaald. De gemiddelde prijzen stegen in mei 'maar' met 5,2%. Dat is al geleden van oktober 2021. Bovendien is voeding deze maand voor het eerst in lange tijd minder duurder geworden.
Het huidige inflatiecijfer maakt de vergelijking met januari 2022, een moment waarop de prijzen al fors opgelopen waren. In de jaren daarvoor kabbelde de inflatie eerder rustig op en neer. De aanhoudende klim ten opzichte van januari 2021 leidt ertoe dat het leven in twee jaar ruim 16 procent duurder werd.
Halverwege het jaar passen veel bedrijven prijzen aan en veranderen er ook flink wat fiscale regelingen. Per 1 juli 2023 gaat onder meer de accijns op benzine, diesel en LPG omhoog en worden telefoonabonnementen duurder.
Energieprijzen dalen flink, maar boodschappen zijn opnieuw fors duurder geworden in vergelijking met een jaar eerder. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) op basis van een snelle eerste raming. De inflatie kwam deze maand uit op 4,6 procent. In juni was dat nog 5,7 procent.
De CPI geeft het prijsverloop weer van een pakket goederen en diensten zoals dit gemiddeld wordt aangeschaft door de Nederlandse huishoudens. Een inflatie van 4,6 procent in juli 2023 betekent dat de prijzen van consumentenproducten 4,6 procent hoger zijn dan in juli 2022.
Vanaf januari 2023 dalen de energieprijzen weer. De verwachting is dat de energieprijs dit jaar zal blijven dalen. Zo zal de kale gasprijs op de beurs waarschijnlijk fluctueren tussen de 30 en 60 euro per megawattuur.
"Van de prijzen hoeven we het voorlopig niet te hebben." Gaat er dan wel íets in prijs zakken? Van Mulligen: "Versproducten als fruit zullen sowieso vaker stijgen en dalen in prijs. Ook dingen als koffie zullen duurder worden als er een slechte oogst is." De prijzen lijken dus niet echt te gaan dalen.
Waarom wordt alles steeds duurder? De stijging van het algemene prijspeil noemen we inflatie. Hierdoor kun je minder kopen voor dezelfde hoeveelheid geld. De huidige inflatie is ontstaan door de coronacrisis, de prijsexplosie van gas en stroom en de oorlog in Oekraïne.
De belangrijkste verklaring voor de aanhoudend hoge inflatie blijven de energieprijzen. Direct, omdat de energiefactuur flink duurder wordt - maar ook indirect, want door de hogere productiekosten stijgen de prijzen van talloze producten in de winkelrekken. Vooral de voedingsprijzen zitten in de lift.
Nederland staat op de wereldranglijst van dure landen op de zestiende plaats als gekeken wordt naar de kosten van levensonderhoud. Wie eraan denkt om veel goedkoper te gaan wonen, dient zuid- of oostwaarts te trekken en Europa vaarwel te zeggen.
Sinds het najaar van 2022 worden boodschappen in rap tempo duurder. Met name zuivelproducten, koffie, zonnebloemolie, brood, rijst en vlees werden vele procenten duurder. Volgens onderzoek van bureau GFK is ons boodschappenmandje in anderhalf jaar tijd bijna een derde in prijs gestegen.
Vanaf 1 januari 2024 gaat de belasting (de zogenoemde verbruiksbelasting) op alcoholvrije dranken, zoals frisdrank en alcoholvrij bier omhoog. Deze dranken worden dan duurder, zodat mensen eerder kiezen voor gezondere dranken, zoals water.
De overheid heeft vanaf 1 januari 2023 een prijsplafond ingesteld voor de energierekening van kleinverbruikers. Tot een bepaald bedrag betaalt iedereen een maximumbedrag, daarboven betaal je de marktprijs. Deze regeling is voor iedereen in Nederland, dus ook voor ondernemers die in de categorie kleinverbruikers vallen.
Op de website van het instituut kun je berekenen hoeveel je geld vroeger waard was. Zo kon je voor €2,50 in 1900 hetzelfde kopen als voor €54,81 in 2000.
Vooral ongezonde producten goedkoper
Sterke dranken werden over het algemeen dik 8 procent goedkoper. Onder meer ook thee, fruitsap en koffie werden licht goedkoper, net als roomijs, chips, bier en ontbijtgranen. Het zijn dus niet meteen de allergezondste producten in de supermarkt die deze maand in prijs daalden.
Hoe lang gaat de hoge inflatie nog aanhouden? Nog zeker anderhalf jaar, denkt de ECB. De centrale bank gaat voor de eurozone uit van 8,1 procent inflatie dit jaar, 5,5 procent volgend jaar en 2,3 procent in 2024. Dat laatste percentage komt pas in de buurt van de situatie die het ECB graag ziet.
We verwachten dat deze desinflatie zal aanhouden tot in 2024, waardoor de algehele inflatie lager zou moeten blijven. Alles bij elkaar verwachten we dat de CPI-inflatie daalt tot 2,3% in december 2024 en dat de PCE-inflatie daalt tot 2,1% - waarmee we in feite terugkeren naar de Fed-doelstelling van 2%.
Nauwelijks inflatie
Natuurlijk is in twintig jaar tijd vrijwel alles duurder geworden. Inflatie hoort er nou eenmaal bij. Sinds 1999 bedroeg de inflatie in Nederland 46 procent. Gemiddeld werd dus alles in twintig jaar 46 procent duurder.
In België lagen de prijzen gemiddeld 6% hoger dan in Nederland. In Duitsland blijkt vis het duurst.
Vooral kleding voor volwassenen is in Nederland voordeliger. Dames- en herenschoenen zijn hier echter wel gemiddeld 10% duurder dan in de rest van Europa. Duitsland, België en vooral Frankrijk zijn wat schoeisel betreft voordeliger.
De Europese afhankelijkheid van Russisch gas is grotendeels voorbij. Dat heeft gezorgd voor een daling van de gasprijs dit jaar met circa 66 procent. Ook huishoudens merken dat in de portemonnee, want de energietarieven zijn aan het dalen en er worden weer vaste contracten aangeboden door energieleveranciers.
Vorig jaar piekte de melkprijs door aanhoudende droogte en krapte op de markt op 63 cent per liter. Nu krijgen de boeren 43 cent uitbetaald voor een liter melk. Uiteindelijk stellen de supermarkten de prijzen vast, maar in een kilo kaas zit nu dus al 4 euro en 30 cent aan melk.
In juni 2023 betaalde een gemiddeld huishouden met een gemiddeld energieverbruik 2.320 euro per jaar aan energie, wat 630 euro (of 37 procent) meer is dan in juni 2022. De hogere energieprijzen en hogere belasting voor energie hebben de rekening met 670 euro verhoogd ten opzichte van juni 2022.