Dystocia (niet vorderende bevalling) Wanneer u vermoedt dat er problemen zijn rond/tijdens de bevalling, is het belangrijk dat u contact opneemt met de dierenarts.
De eerste fase is de ontsluitingsfase, hierbij wordt het geboortekanaal voorbereidt op passage van de kittens. Hierbij zijn er al wel weeën, maar de poes perst nog niet, kan onrustig zijn en hijgen. Deze fase duurt meestal 6-12 uur, maar kan bij een eerste nestje ook wel langer duren.
Bij een niet vorderende bevalling kan het nuttig zijn om het aantal kittens te weten. Er kan door middel van een röntgenfoto of echo een inschatting gemaakt worden van het aantal kittens dat in de buik zit. Echo verdient hierbij de voorkeur omdat op deze manier de beste inschatting kan worden gemaakt.
Vanaf dag 23 kan een echo gemaakt worden van de buik waarbij een dracht vastgesteld kan worden. Met een echo kan niet betrouwbaar geteld worden hoeveel kittens er in de buik zitten. Dit kan wel geschat worden met een röntgenfoto. Een röntgenfoto kan pas vanaf dag 42 en raden wij niet aan.
De beste leeftijd ligt ergens tussen de 8 en 12 weken. Kittens die na de 12 weken worden geplaatst, en die alleen met andere katten gesocialiseerd zijn, hebben vaak moeite met het aanpassen aan mensen, en zijn dus vaak onhandelbaar.
De eerste weken moet het kitten om de 2 tot 4 uur gevoed worden, dus ook in de nacht! Er moet per voeding ongeveer 4 ml per 100 gr lichaamsgewicht gegeven worden. Met de kittenmelk krijgen ze voldoende vocht, energie en voedingsstoffen binnen. U moet ook het kitten helpen met poepen en plassen.
Het kan bij de kat wijzen op een resorptie, maar dat kan bijvoorbeeld maar 1 of 2 kittens betreffen. De overige kittens kunnen dus gewoon normaal op het juiste tijdstip geboren worden. Het is niet onverstandig om op zo'n moment een echo te laten maken, zodat het duidelijk is of er nog levensvatbare kittens over zijn.
Dode kittens worden vaak met intacte vruchtvliezen geboren met placenta. Indien de vruchtvliezen nog niet kapot zijn zal de poes ze open bijten. Het kitten zal ook bewegen om de vliezen open te maken. Indien dit niet gebeurt, kunt u ingrijpen door het vruchtvlies te openen en het van het kitten af te halen.
Het ene nestje is groter dan het andere, gemiddeld zijn er 3 tot 7 kittens. Het is handig om voor de bevalling al te weten hoeveel kittens je poes verwacht.
De slijmprop die nu vrijkomt, heeft een ambergele tot groenige kleur en kan soms wat bloed bijmenging hebben. Deze prop is reukloos en voorkomen normaal: er is geen sprake van een ontsteking of afgestorven vrucht(en). Rust is essentieel om een normaal verloop van het werpen te waarborgen.
Na de geboorte van elk kitten neemt de poes rust en verzorgt de eerder geboren kittens, in deze rustfase wordt er niet geperst. De gemiddelde tijd tussen 2 geboortes is 1-2 uur, maar helaas is nogal wat variatie mogelijk. Dat maakt het vaak moeilijk om te voorspellen of er nog wel een jong in de baarmoeder zit of niet.
Voor de bevalling zijn een aantal dingen handig om paraat te hebben: Een werpdoos of werpkist met krantenpapier en een zachte deken waar je kat kan bevallen. Schone handdoekjes om de kittens warm te wrijven wanneer nodig. Betadine, wanneer de navelstreng schoongemaakt moet worden.
Hierbij trappelt ze met de achterpoten en houdt ze haar staart opzij. De kater bestijgt haar dan, terwijl hij haar vastbijt in de nek om ervoor te zorgen dat ze op dezelfde plek blijft en zal proberen haar te dekken.
Verloop van de zwangerschap
Pas na ongeveer 35 dagen kan de zwangerschap zichtbaar worden. De poes kan iets aankomen in gewicht, haar tepels kunnen opzwellen en dieper roze worden. De dierenarts kan vanaf dat moment ook pas een dracht signaleren. Door in haar buik te voelen (palperen) kan zij dan de kittens voelen.
Verschijnselen van de naderende bevalling Vlak voor de bevalling wordt de poes wat onrustig en valt het soms op dat ze een helder, taai, soms iets melkachtig slijm verliest. Dit is het teken dat de ontsluiting en de bevalling binnen 24 uur zullen plaatsvinden.
De belangrijkste doodsoorzaken bij pasgeboren kittens zijn onderkoeling, zuurstoftekort en trauma. Een neonaat is een kitten die minder dan 10 dagen oud is. Omdat bepaalde belangrijke functies nog onvoldoende ontwikkeld zijn, zijn ze nog erg kwetsbaar.
Vanaf 3 tot 4 weken na de geboorte kunnen de kittens langzamerhand bijgevoerd worden met vaste voeding speciaal bestemd voor kittens. In eerste instantie blikvoer en later brokjes. Geef ze 5 tot 6 keer per dag voeding in een schotel waar de kittens samen uit kunnen eten.
De poes is bereid tot meerdere paringen met een of verschillende katers. Door Olaf Libert een Zweedse onderzoeker is vastgesteld dat katten tien tot twintig keer per dag paren en soms wel vier tot zes dagen. Na elke paring wassen beide katten zich, dit heeft een rustgevend effect.
In de natuur zal een moederpoes na enkele weken de kittens verplaatsen omdat het nest inmiddels naar urine en ontlasting ruikt wat roofdieren kan aantrekken. In dit geval is het een normaal verschijnsel op zoek naar een veiliger nest.
De weegschaal
Voor de meeste huisdieren volstaat een keukenweegschaal prima. Liefst eentje die op de gram (of nòg beter halve gram) nauwkeurig kan wegen. Voor dieren van enkele kilo's zwaar, volstaat een weegschaal die op de 10 gram nauwkeurig kan wegen. Als het goed is, staan deze gegevens op de weegschaal.
Vaak waren deze kittens dan niet gezond. De moeder doodt ze dan om er niet verder energie in te moeten steken en zich te kunnen concentreren op de gezonde kittens. In gevallen waar alle kittens worden gedood, is dit meestal kort na de geboorte en vaak bij een eerste nestje.
De belangrijkste doodsoorzaken bij pasgeboren kittens zijn zuurstoftekort, onderkoeling en trauma. In principe verzorgt het moederdier na de bevalling zelf haar kroost. Zo likt ze de vruchtvliezen van de snuit van het kitten om de ademweg vrij te maken.
Waarom je nieuwe kitten heel veel miauwt
Kittens miauwen dus omdat ze contact willen maken en houden met de moederpoes waarvan ze voor zorg en voedsel afhankelijk zijn. Ook wanneer een kitten wil eten, het koud heeft of bang is, zal het miauwen.
Vijanden
Natuurlijke vijanden heeft de wilde kat enkel als ze nog erg jong is. Kittens vallen wel eens ten prooi aan vossen, marterachtigen en grote roofvogels.