De hoornaar is de grootste inheemse wesp in België. Ze zijn minder agressief dan gewone wespen, maar een steek kan pijnlijker zijn. In de meeste gevallen is een steek ongevaarlijk.
De Aziatische hoornaar staat sinds augustus 2016 op de lijst van de Europese invasieve exoten. Lidstaten van de EU zijn verplicht om de soort bij waarneming te vernietigen. De website www.waarnemingen.be heeft een speciaal meldpunt om gevallen in kaart te brengen.
Neem in dat geval zo snel mogelijk contact op met een arts. Een steek van een (Aziatische) hoornaar kan pijnlijker zijn dan een steek van een gewone wesp. De kans dat u door een hoornaar wordt gestoken, is echter veel kleiner dan dat u door een gewone wesp wordt gestoken.
Er is overigens één hoornaar die wel mensenlevens in gevaar kan brengen. Dat is de Aziatische reuzenhoornaar (Vespa Mandarinia). Momenteel komt die alleen in het verre oosten voor. Maar deze soort is dus zeker niet te verwarren met de Aziatische hoornaar die nu oprukt in Nederland.
Hoewel hoornaars een erg negatieve naam hebben en mensen hun agressie vrezen, zijn hoornaars van nature niet geïnteresseerd in mensen en worden alleen agressief in verdediging van het nest. Ze worden doorgaans ook wel de grote vriendelijke reus onder de wespen genoemd.
Wespen en Duitse wespen zullen je achtervolgen wanneer ze het gevoel hebben dat hun nest in gevaar is.
Hoornaars zijn het meest actief op het heetst van de dag. Als je kunt kiezen, zoek dan niet de grootste hitte op. Ook verblijven de beestjes graag in de zon, dus blijf in de schaduw om hoornaars zoveel mogelijk te vermijden.
Als je sowieso van plan bent om ze eerst te vangen in een potje voor je ze uitzet, kan je het potje het beste in de diepvries zetten. Zo kan je ze doden alvorens ze een nest beginnen. Dat is de meest humane methode om een koningin te doden, en je krijgt op die manier geen agressieve reactie.
De Aziatische hoornaar komt van nature niet voor in Europa, maar verspreidt zich zeer snel dankzij het feit dat er nauwelijks natuurlijke vijanden zijn. In het voorjaar vliegen jonge koninginnen uit en maken zij een nest.
De Aziatische hoornaar is een gevaarlijke wesp. Voor andere insecten, honingbijen, maar ook voor de mens. "Aan één steek ga je echt niet zomaar dood.Maar ze zijn vaak met honderden," waarschuwt hobby-imker Leontine Uijthof uit Hengelo.
Hoornaars overleven de winter niet, ze leven net als andere wespensoorten slechts één seizoen.
Het dier kwam tot voor kort in Europa niet voor. In 2017 dook in Zeeland de eerste Aziatische hoornaar op. De insecten kunnen 2 tot 3 centimeter lang worden. Voor zover bekend zijn er nog maar enkele nesten gevonden: in Hoek, Eindhoven en 's-Gravendeel.
De Europese hoornaar (Vespa crabro) lijkt erg op de Aziatische, maar is een bij wet beschermde soort. Sla hem dus niet dood! Als u tòch het vermoeden heeft een Aziatische hoornaar te herkennen, doe dan het volgende: Maak een foto.
Het gif is vergelijkbaar met dat van andere wespen, maar de angel van de hoornaar is langer en breder, waardoor hij dieper in de huid doordringt en rechtstreeks in een bloedvat terecht kan komen. Daardoor kan de steek van een hoornaar pijnlijker zijn dan die van een wesp.
Nesten worden meestal gebouwd in boomholten of in de grond.Soms worden er nesten gebouwd op plekken als een spouwmuur, nestkast, onder aan dakgoten of tussen muren. Vaak is de hoornaar dan tot last is een hoornaar nest verwijderen de enige optie.
Wat als je toch gestoken wordt door de hoornaar? Volgens het Rode Kruis kun je last krijgen van: zwelling, roodheid, jeuk en vaak pijn.Daarnaast kan de angel soms in de huid blijven zitten.
De vrouwtjes bezitten een angel en kunnen verschillende keren steken. De hoornaar (Vespa) is 35 mm groot. Hij kan meerdere keren steken.
De wesp ziet er dan ook vrij angstaanjagend uit en kan ook best agressief worden. Hoornaars vallen echter alleen aan als u naar ze uithaalt of als u te dicht bij een hoornaar nest komt. Dit laatste gaat soms per ongeluk, als u bijvoorbeeld in een bos of park loopt en toevallig op een nest stuit.
Hoornaars zijn altijd groter dan gewone wespen. Het lijf van de hoornaar is ten dele rood- tot donkerbruin gekleurd. Hoornaars kunnen agressiever reageren als u te dicht bij hun nest komt. Hoornaars maken nesten met schelpvormige lagen, gewone wespen niet.
Hoewel de kans om door een hoornaar te worden gestoken heel klein is (ze zijn een stuk minder agressief dan normale wespen), kan het dodelijk zijn wanneer ze besluiten in groep aan te vallen of als u allergisch bent.
Een wesp heeft niet lang te leven. Afhankelijk van de wespensoort leeft een wesp tussen de 12 en 22 dagen. Wespenkoninginnen leven altijd langer. Zo kan een koningin ongeveer een jaar oud worden.
Door hevig hun vleugels te laten trillen, stijgt de temperatuur gedurende 30 minuten binnenin de bol tot ongeveer 46 graden Celsius. Hoewel de bijtjes deze temperatuur (nog net) aankunnen, betekent dit het einde voor de hoornaar – die oververhit raakt en omkomt.
De Europese hoornaar of paardenwesp doet veel mensen huiveren met haar grote lichaam, maar is eigenlijk een heel goedaardige wesp. Tenzij je té dicht bij haar nest komt, doet ze figuurlijk geen vlieg kwaad. Letterlijk daarentegen … is onze grootste wesp een echte insectenkiller!
Wespen zijn vooral overdag actief, tot zonsondergang. Daarna gaan ze in hun nest slapen, tot de zon weer opkomt. Heel soms zijn wespen ook 's nachts nog onderweg. Dat gebeurt als ze, bijvoorbeeld, gehinderd worden door vijanden of slecht weer en zo niet op tijd in het nest terug kunnen zijn.
Als ze op mijn hand zitten, laat ik ze gewoon lopen. Je moet wel in de gaten houden dat ze niet in de buurt van je mond kunnen komen. Maar ze zullen alleen steken als ze in paniek raken, uit zelfverdediging.