In zeezout zit nauwelijks jodium. Op het etiket van brood staat of bakkerszout gebruikt is.
Bakkerszout bevat meer jodium dan keukenzout. Brood gebakken met gejodeerd bakkerszout is daardoor de belangrijkste bron van jodium in Nederland. 4 sneetjes brood met 1,2% bakkerszout bevatten bijna 100 microgram jodium. Dan heb je al een behoorlijk deel van de dagelijkse aanbeveling van 150 microgram binnen.
− Broodzout, gejodeerd broodzout
De rode kleurstof E-‐127 ( Erytrosine) bevat jodium. E-‐127 kan toegevoegd zijn aan rode vruchtenconserven, limonade ( siroop), puddingsaus, vruchten op sap en bepaalde snoepsoorten. De rode kleurstof E-‐124 ( Cochenilrood-‐A) bevat daarentegen geen jodium.
Zeewieren zijn stuk voor stuk een uitstekende bron van jodium: wakame, dulse, nori en zeespaghetti bevatten gemiddeld zo'n 50 microgram per gram gedroogd wier. Wanneer je ongeveer 5 gram gedroogd zeewier (= ± 50 gram vers) zeewier eet heb je de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid al binnen.
Naast brood kun je jodium ook vinden in vis (zoals kabeljauw, makreel, tonijn, tong, zalm en haring), eieren, kaas, yoghurt en mosselen. Er zit zelfs een beetje jodium in andijvie en bananen. Maar de beste bron is zeewier! Zeewier zoals kombu bevat extreem veel jodium.
Het innemen van de jodiumtabletten heeft boven 40 jaar geen beschermend effect. Maar geeft wel beperkte risico's op allergie en schildklierfunctiestoornissen. Een uitzondering geldt voor zwangeren die ouder zijn dan 40 jaar.
Het zal je misschien verbazen dat bananen eveneens een kleine hoeveelheid jodium bevatten, naast andere gezonde mineralen als magnesium en kalium. Zo levert één banaan (zo'n 150 gram) je bijna 4 microgram jodium op.
Voedingsmiddelen uit de zee (zoals zeevis, schaal- en schelpdieren, zeewier, algen, sushi, vismeel en kroepoek) bevatten van nature een grote hoeveelheid jodium.
Mensen die weinig of geen brood eten of brood zonder gejodeerd zout, zoals veel biologisch brood of een deel van het thuisgebakken brood, lopen het risico op een jodiumtekort. Bij een jodiumtekort gaat de schildklier trager werken en opzwellen (krop).
Wij raden aan om maximaal 2-3 keer per week zeewieren te eten en ze vóór gebruik te weken en wassen.
De merknaam JOZO staat voor JOdium ZOut, omdat het zout een toevoeging van Jodium had. Maar ondertussen voeren ze ook de merknaam JOZO zonder dat er jodium aan het zout is toegevoegd. Dat maakt het verwarrend voor de consument. De merknaam Jozo bestaat al sinds 1929.
Puur keukenzout zonder jodium is eenvoudig verkrijgbaar bij de supermarkt (AH, Jumbo, COOP), prikt niet en is voordelig. Een potje puur keukenzout van Jozo (de variant zonder jodium) kost slechts 0,38 euro en bevat voldoende zout voor ruim 40 neusspoelingen!
Om het schildklierhormoon te kunnen aanmaken, heeft de schildklier jodium nodig. Jodium komt uit de voeding in het bloed. Vervolgens wordt het actief door de schildklier uit het bloed opgenomen. Dagelijks is zo'n 150 microgram jodium nodig voor een goed werkende schildklier (vanaf 9 jaar).
Een paar cijfers: Bakkerszout bevat gemiddeld 58.000 mcg jodium per kilo (jozo-zout 21.000 mcg/kilo). 1 gram bakkerszout bevat dus 58 mcg jodium.
Bij sommigen zorgt een te veel jodium voor een overstimulering van de schildklier. Hierdoor produceert de schildklier te veel schildklierhormonen waardoor klachten als slapeloosheid, nervositeit, toename van eetlust en gewichtsverlies kunnen ontstaan. Dit noemen we hyperthyroïdisme.
Van alle zoutsoorten op basis van natriumchloride, met of zonder jodium, is er geen één echt gezonder dan de ander. Dus ook niet Himalayazout, Keltisch zeezout of Koosjerzout. 'Deze bestaan voor het overgrote deel uit natriumchloride en zijn niet gezonder dan gewoon keukenzout', zegt Geleijnse.
De ene soort zout is niet gezonder dan de andere. De nadelige effecten op de gezondheid worden vooral veroorzaakt door het natrium, dat in zout zit. Keukenzout, zeezout, Himalayazout en Keltisch zout bestaan allemaal hoofdzakelijk uit natrium.
Veel mensen denken dat zeezout gezonder is dan keukenzout, maar dat is niet waar. Beide zoutsoorten bevatten ongeveer evenveel natrium. Te veel natrium binnenkrijgen is ongezond.
Kaliumjodide is een vorm van jodium die gemakkelijk door het lichaam wordt opgenomen. Het behoort tot de groep van schildkliermiddelen. Ieder jodiumtablet bevat 65 mg kaliumjodide. Door jodiumtabletten te slikken, raakt uw schildklier verzadigd met stabiel jodium (ongevaarlijk jodium).
De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid jodium is ongeveer 150 mcg per dag. Voor zwangere vrouwen is dat 175 mcg en voor vrouwen die borstvoeding geven zelfs 200 mcg. Vanuit andere bronnen wordt echter steeds vaker geroepen dat dit nog steeds veel te weinig is en we echt meer nodig hebben.
Jodium is een mineraal dat belangrijk is voor de schildklierhormonen. Deze hormonen zijn nodig voor een goede groei, de ontwikkeling van het zenuwstelsel en de stofwisseling. Gezonde mensen krijgen bij een normaal eetpatroon voldoende jodium binnen. Jodium zit onder andere in zeevis en een beetje in melk en eieren.
Bij een ernstig tekort aan jodium gaat de schildklier langzamer werken en kan deze gaan opzwellen. Dit kan leiden tot vermoeidheid en gewichtstoename. Bij kinderen kan een jodiumtekort leiden tot een groeiachterstand en een verminderd leervermogen. In extreme gevallen kan er dwerggroei ontstaan.
In geval van jodiumtekort verdwijnt de oranjebruine kleur binnen twee uur, soms al binnen twintig minuten. Bij een mogelijk tekort aan jodium, zal de vlek na twee tot vier uur vervagen. Als je waarschijnlijk voldoende jodium binnenkrijgt, dan zal de vlek tot wel 24 uur nadien blijven zitten.