Een onterfd kind heeft geen recht op goederen, maar alleen op geld. Het onterfde kind heeft dus geen recht op het huis of de inboedel.
Onterfde kinderen hebben nog wel recht op een legitieme portie. Dat is de helft van het bedrag dat u wettelijk zou erven. De legitieme portie krijgt u niet automatisch. U moet die binnen 5 jaar na het overlijden opeisen bij de erfgenamen, of bij de executeur als die er is.
Als onterfde echtgenoot heeft u inderdaad geen rechten meer, ook niet op een legitieme portie. Als onterfd kind heeft u wel rechten: Recht op inzage in de financiën van de overledene. Recht op de legitieme portie.
Als je bent onterfd, heb je alleen recht op inzage van het onderdeel van het testament waarbij je een belang hebt. Dat is dus meestal alleen het onderdeel waaruit blijkt dat je bent onterfd.
U kunt uw echtgenoot en uw kinderen in een testament onterven. Uw kinderen hebben wel een speciale positie in het erfrecht. Zo hebben zij altijd recht op een bepaald deel van de erfenis van hun ouders.
Iedereen die belang heeft bij een erfenis kan een testament aanvechten. Het beste doet u dit met een advocaat die gespecialiseerd is in erfrecht. Hij of zij kan u helpen om het testament nietig te laten verklaren.
De kinderen hebben een bijzondere positie in het erfrecht. Ook als de ouder in zijn of haar testament heeft vastgelegd dat je onterfd wordt, mag je een deel van de erfenis opeisen. Dit deel heet de legitieme portie en bestaat alleen uit geld, nooit uit spullen van de overledene.
Als u als kind bent onterfd door uw vader of moeder kunt u uw legitieme portie bij diens erfgenamen (volgens het testament) opeisen. Op grond van de wet dient u dit op verzoek van de erfgenamen binnen een redelijke termijn te doen, en in ieder geval binnen vijf jaar na overlijden van de erflater.
Wettelijke en testamentaire erfgenamen hebben volgens de wet recht op inzage in uw testament. Zij kunnen hiervoor bij de notaris of bij het Centraal Testamenten Register een schriftelijk aanvraag indienen. Dit kan echter alleen na uw overlijden.
Op grond van de Wet op het notarisambt is het mogelijk om het openen van een testament uit te stellen tot na de uitvaart. Dit kun je bijvoorbeeld opnemen in je testament als je iemand onterft en niet wilt dat iemand daar achter komt voor je begrafenis. In dat geval is je testament pas na een kleine week openbaar.
De legitieme portie is de helft van het erfdeel waar kinderen recht op zouden hebben als er geen testament was. Je kunt als ouder je kind dus nooit helemaal onterven, een kind houdt altijd zijn/haar recht op de legitieme portie.
Wat is een kindsdeel? Een kindsdeel is een deel van de nalatenschap dat volgens de wet naar het kind gaat als een van de ouders overlijdt en er geen testament is opgesteld. Op het moment dat de andere ouder nog leeft, ontvangt hij of zij in dat geval de gehele erfenis (wettelijke verdeling).
Wat je te veel hebt geschonken of via een testament hebt nagelaten aan je andere kinderen, wordt dan gekortwiekt zodat het benadeelde kind zijn minimum erfdeel kan krijgen. Met andere woorden: je kan een kind niet volledig onterven… tenzij hij of zij daar zelf geen graten in ziet.
Het verwerpen van een erfenis gaat via de rechtbank. Je moet hiervoor een schriftelijke verklaring afleggen bij de rechtbank. Dat kost ongeveer 134 euro (2022).
De kinderen hebben een vordering voor hun kindsdelen (3/4de van de erfenis of 3/8ste van het totale vermogen van beide ouders). Echter kan de ouder dit besteden tijdens het leven.
Hoe hoog is de legitieme portie? De legitieme portie bedraagt de helft van de waarde van het erfdeel in geld dat het kind zou zijn toegekomen wanneer de overleden ouder geen testament zou hebben opgemaakt. Dit noemen we ook wel het versterferfdeel.
U kunt uw kind niet helemaal onterven. Uw kind houdt het recht op een deel van uw erfenis. Dit deel heet de legitieme portie. Het is de helft van wat uw kind zou hebben gekregen zonder testament.
De notaris mag niets delen, ook niet met uw (zaken)partner. De notaris moet Belastingdienst, politie en justitie op hun verzoek wel inzicht geven in het betalingsverkeer. Ook is de notaris verplicht om ongebruikelijke transacties op de bankrekening te melden.
Over de nalatenschap moet je namelijk in de meeste gevallen belasting afdragen. Daarna moeten alle rekeningen betaald worden, bijvoorbeeld voor de notaris, de executeur en eventuele rechtbankkosten. Het geld dat overblijft, wordt vervolgens uitbetaald aan de erfgenamen.
Wil je niet dat jouw echtgenoot/echtgenote of kinderen iets van je erven als je komt te overlijden, dan kun je hen in een testament onterven. Dit betekent niet dat kinderen helemaal nergens meer recht op hebben. In de Nederlandse wet staat dat kinderen altijd recht hebben op een deel van de erfenis van hun ouders.
Daar ouders wettelijke erfgenamen zijn, hebben zij automatisch recht op uw erfenis. Het is dan ook alleen mogelijk om uw ouders via een testament te onterven. De notaris maakt deze voor u op en verwerkt hierin dat uw vader en/of moeder geen recht meer heeft op uw nalatenschap.
In Nederland is het niet mogelijk een kind compleet te onterven. De wet bepaalt dat een kind altijd recht blijft houden op een klein deel. Dat deel noemen we de wettelijke portie of legitieme portie. De wet bepaalt dat deze portie gelijk is aan de helft van wat het kind had geërfd zonder testament.
Direct na overlijden moet over een erfenis erfbelasting worden betaald. De kinderen krijgen dus een aanslag over hun kindsdeel, zonder dat zij het geld al uitgekeerd krijgen. Daarom wordt de erfbelasting betaald door de langstlevende, zodat de kinderen bij het eerste overlijden niet in de problemen komen.
Schenking. Als moeder de sieraden aan haar kinderen heeft geschonken – dat wil zeggen: voor haar overlijden aan hen wilde geven – heeft ze zelf in feite het vruchtgebruik gehouden, door ze bij haar thuis te houden. De kinderen werden dan ieder wel al eigenaar (zogenaamd bloot eigenaar).
Alleen eigen familie kan dus volgens de wet erven. Schoondochters, schoonzonen, schoonzussen en zwagers zijn geen bloedverwanten van de overledene en kunnen daarom niet volgens de wettelijke regels van de overledene erven.