Tijdens de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) waren elf landen neutraal: Argentinië, Chili, Denemarken, Ethiopië, Mexico, Nederland, Noorwegen, Spanje, Venezuela, Zweden en Zwitserland. De rest van de wereld, toen 34 staten, was met elkaar in oorlog.
Nederland neutraal
Nederland was in de Eerste Wereldoorlog neutraal. Terwijl de regering die neutraliteit probeerde te handhaven, kreeg het land te maken met economische problemen en stijgende prijzen. Bovendien vielen er wel eens bommen op Nederlandse steden en werd het land overspoeld door Belgische vluchtelingen.
Nederland was neutraal in de Eerste Wereldoorlog maar een grensprovincie als Zeeland kreeg op allerlei manieren toch met de oorlog te maken. Verscheidene plaatsen werden bijvoorbeeld getroffen door bommen die bij vergissing door de geallieerde of Duitse strijdmacht werden gegooid.
Een loopgravenoorlog
Eerst vielen de Duitsers België binnen, een land dat net zoals Nederland en Zwitserland neutraal was in de Eerste Wereldoorlog en dus niet meedeed. De Duitsers schenden hiermee dus de neutraliteit van België.
In 1939 breekt de Tweede Wereldoorlog uit met de Duitse inval in Polen. Op 10 mei 1940 vallen Duitse troepen Nederland binnen. Binnen 5 dagen is de strijd afgelopen.
Er zijn op dit moment geen aanwijzingen voor specifieke dreigingen voor Nederland, maar de ontwikkelingen in het conflict volgen elkaar snel op. Dat maakt dat het dreigingsbeeld snel kan veranderen.
Begin augustus 1914 verklaart Duitsland de oorlog aan zowel Frankrijk als Rusland en valt het via België Frankrijk binnen. Europa is in oorlog. Nederland weet buiten de strijd te blijven. De oorlog kost miljoenen levens en duurt tot 1918.
De Nederlandse krijgsmacht was te zwak om een van die mogendheden in een conflict te kunnen weerstaan. Daarom hechtte Nederland sterk aan neutraliteit en aan het internationaal recht, om de status quo te behouden. In die jaren bezat Nederland nog zijn koloniën, waaronder Suriname en het uitgestrekte Nederlands-Indië.
De Tweede Wereldoorlog begon in 1939 en duurde tot 1945. Het was een van de meest verwoestende en dodelijke oorlogen in de geschiedenis, met miljoenen slachtoffers. De oorlog werd gekenmerkt door belangrijke gebeurtenissen als de Holocaust, de Slag om Stalingrad en de atoombommen op Hiroshima en Nagasaki.
Inleiding. Bij het uitbreken van de oorlog in augustus 1914 behoorde de meerderheid van de landen ter wereld niet tot een van beide oorlogvoerende blokken. Op 11 november 1918 bleven slechts een handvol staten neutraal: Noorwegen, Zweden, Denemarken, Nederland, Zwitserland en Spanje in Europa, en Mexico, Chili en Argentinië in Zuid-Amerika .
Toch is dat niet altijd de goede benaming want het was vaak wel de bedoeling om de bommen op doelen in Nederlandse steden te laten vallen. Maar ze werden alleen slecht uitgevoerd. Zo werden in 1944 Deventer, Arnhem, Enschede en Nijmegen gebombardeerd. Bommen in de laadruimte van een bommenwerper.
Duitsland had volgens de overwinnaars de Alleinschuld aan de oorlog. Het werd veroordeeld tot het betalen van torenhoge herstelbetalingen en raakte een zevende deel van het Duitse grondgebied kwijt. Het vredesverdrag van Versailles van 1919 werd in Duitsland als zeer onrechtvaardig ervaren.
De directe aanleiding voor de Eerste Wereldoorlog was de moord op de Oostenrijkse aartshertog Franz-Ferdinand. Het dodelijke schot van een jonge Bosnisch-Servische nationalist leidde tot een ongekend grote oorlog. Dit was te wijten aan de alliantiepolitiek van de Europese mogendheden.
De Duitsers hebben als doel Frankrijk te verslaan. Via Nederland en België willen ze de Franse verdedigingslinie aan de oostgrens omzeilen. Door Nederland te bezetten kunnen de nazi's bovendien voorkomen dat Engeland een uitvalsbasis op het Europese vasteland opzet.
De Duitse vertegenwoordigers op weg naar de onderhandelingen, inclusief witte vlag op de auto. Beeld: Wikimedia. Op 11 november 1918 ging Duitsland akkoord met een wapenstilstand en kwam er een einde aan de Eerste Wereldoorlog.
In Groenland is nog nooit een oorlog geweest, wel is er een (Deens) militaire basis gevestigd. En in veel pas gestichte landen, zoals voormalige Sovjet Unie landen, is nog geen oorlog geweest maar als je ver genoeg zoekt in de geschiedenis zul je ook op die grondgebieden oorlog aantreffen.
Het wilde Duitsland als bescherming tegen het communisme, een “Balance of Powers” in Europa, en was voor terugbetaling van de kredieten aan de Verenigde Staten aangewezen op de herstelbetalingen door Duitsland.
De voorstelbare terroristische dreiging is onverminderd hoog, maar blijft binnen de bandbreedte van dreigingsniveau 4. De NCTV handhaaft daarom met het DTN van december 2024 het huidige dreigingsniveau, niveau 4. Er is in Nederland nog steeds sprake van een substantiële dreiging.
Nederland werd niet binnengevallen ; er werden meer troepen dan gepland in Elzas-Lotharingen gehouden om het te verdedigen tegen een Frans offensief; en 250.000 troepen werden omgeleid naar Oost-Pruisen om te helpen een onverwacht snelle Russische opmars af te weren. De onderbroken paarse lijn toont de verste omvang van de Duitse opmars in 1914.
Op 6 april 1917 raakten de Amerikanen bij de oorlog betrokken. In 1915 bracht een Duitse onderzeeër het Amerikaanse passagiersschip Lusitania tot zinken. Bijna 1200 opvarenden kwamen om het leven. Dit leidde bijna tot een oorlogsverklaring van de Verenigde Staten.
De oorlog komt officieel ten einde wanneer de Duitse regering op 11 november 1918 de wapenstilstand tekent. De geallieerden hebben gewonnen.
Duitsland wordt als hoofdschuldige van de Eerste Wereldoorlog aangewezen door de andere landen. Het land moet zich ontwapenen en grondgebied inleveren en wordt bovendien gedwongen tot absurd hoge herstelbetalingen, met economische rampspoed tot gevolg.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) blijft Nederland neutraal. Ondanks deze neutraliteit treft de oorlog Nederland behoorlijk. Vooral in economisch opzicht. Het handelsverkeer lijdt erg en al snel ontstaat er schaarste aan grondstoffen en voedingsmiddelen.
De zwaarst getroffen landen na de Eerste Wereldoorlog waren Frankrijk en België. Volgens het Verdrag van Versailles moesten deze twee landen herstelbetalingen krijgen van Duitsland. Er werd hiervoor een speciale commissie op gericht, die de schade zou bepalen.