Tijdens de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) waren elf landen neutraal: Argentinië, Chili, Denemarken, Ethiopië, Mexico, Nederland, Noorwegen, Spanje, Venezuela, Zweden en Zwitserland. De rest van de wereld, toen 34 staten, was met elkaar in oorlog.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) blijft Nederland neutraal. Ondanks deze neutraliteit treft de oorlog Nederland behoorlijk. Vooral in economisch opzicht. Het handelsverkeer lijdt erg en al snel ontstaat er schaarste aan grondstoffen en voedingsmiddelen.
Nederland was neutraal in de Eerste Wereldoorlog maar een grensprovincie als Zeeland kreeg op allerlei manieren toch met de oorlog te maken. Verscheidene plaatsen werden bijvoorbeeld getroffen door bommen die bij vergissing door de geallieerde of Duitse strijdmacht werden gegooid.
De Grote Oorlog
In dit conflict staan de 'centralen' (Duitsland, Oostenrijk-Hongarije en het Ottomaanse Rijk) tegenover de 'geallieerden' (Frankrijk, Groot-Brittannië en Rusland). Het oorlogsfront beperkt zich niet tot Europa, maar breidt zich uit tot in Afrika, Azië en het Midden-Oosten.
Een loopgravenoorlog
Eerst vielen de Duitsers België binnen, een land dat net zoals Nederland en Zwitserland neutraal was in de Eerste Wereldoorlog en dus niet meedeed. De Duitsers schenden hiermee dus de neutraliteit van België.
Nederland werkt militair nauw samen met andere Europese en met de NAVO-landen. Samen bewaken deze landen de internationale veiligheid. In Nederland houden de Rijksoverheid en veiligheidsdiensten dag en nacht in de gaten of er geen dreigingen zijn.
Duitsland had het sterkste landleger ter wereld; algemeen hadden de Duitsers de overtuiging dat een mogelijke oorlog wel in een Duitse overwinning moest eindigen.
De Nederlandse krijgsmacht was te zwak om een van die mogendheden in een conflict te kunnen weerstaan. Daarom hechtte Nederland sterk aan neutraliteit en aan het internationaal recht, om de status quo te behouden. In die jaren bezat Nederland nog zijn koloniën, waaronder Suriname en het uitgestrekte Nederlands-Indië.
Duitsland wordt als hoofdschuldige van de Eerste Wereldoorlog aangewezen door de andere landen. Het land moet zich ontwapenen en grondgebied inleveren en wordt bovendien gedwongen tot absurd hoge herstelbetalingen, met economische rampspoed tot gevolg.
Toch is dat niet altijd de goede benaming want het was vaak wel de bedoeling om de bommen op doelen in Nederlandse steden te laten vallen. Maar ze werden alleen slecht uitgevoerd. Zo werden in 1944 Deventer, Arnhem, Enschede en Nijmegen gebombardeerd. Bommen in de laadruimte van een bommenwerper.
Meer dan twee miljoen ton aan bommen werd losgelaten op Laos, waarbij voornamelijk dorpen en kleine steden in het noordoosten van het land vernietigd werden. Laos wordt nu ook wel gezien als het meest gebombardeerde land ter wereld.
De directe aanleiding voor de Eerste Wereldoorlog was de moord op de Oostenrijkse aartshertog Franz-Ferdinand. Het dodelijke schot van een jonge Bosnisch-Servische nationalist leidde tot een ongekend grote oorlog. Dit was te wijten aan de alliantiepolitiek van de Europese mogendheden.
Op 10 mei 1940 raakte Nederland door de Duitse invasie rechtstreeks betrokken bij de Tweede Wereldoorlog, waarna Nederland bezet werd door nazi-Duitsland. Nederland werd eind 1944 en begin 1945 bevrijd door de geallieerden, voornamelijk Amerikaanse, Britse en Canadese troepen.
Op 28 juni 1914 wordt de Oostenrijkse troonopvolger aartshertog Franz-Ferdinand in de Bosnische hoofdstad Sarajevo vermoord door een Servische nationalist. Na een ultimatum verklaart Oostenrijk Servië de oorlog.
Duitsland wilde Holland ook niet als vijand; ze hadden niet genoeg troepen om Frankrijk te veroveren . Holland wilde geen deel uitmaken van het bloedbad. Geen van beide partijen wilde Holland aan de andere kant, dus accepteerden ze allebei de neutraliteit ervan.
Nederland neutraal
Nederland was in de Eerste Wereldoorlog neutraal. Terwijl de regering die neutraliteit probeerde te handhaven, kreeg het land te maken met economische problemen en stijgende prijzen. Bovendien vielen er wel eens bommen op Nederlandse steden en werd het land overspoeld door Belgische vluchtelingen.
Het wilde Duitsland als bescherming tegen het communisme, een “Balance of Powers” in Europa, en was voor terugbetaling van de kredieten aan de Verenigde Staten aangewezen op de herstelbetalingen door Duitsland.
Op 6 april 1917 raakten de Amerikanen bij de oorlog betrokken. In 1915 bracht een Duitse onderzeeër het Amerikaanse passagiersschip Lusitania tot zinken. Bijna 1200 opvarenden kwamen om het leven. Dit leidde bijna tot een oorlogsverklaring van de Verenigde Staten.
In 2020 was het 75 jaar geleden dat er een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog. Na 5 jaar bezetting door nazi-Duitsland was Nederland in mei 1945 eindelijk vrij. In een ander deel van het Koninkrijk, toenmalig Nederlands-Indië, eindigde de oorlog enkele maanden later.
Na het verwoestende bombardement op Rotterdam dreigen de Duitsers ook andere steden te bombarderen. Generaal Winkelman gaat daarom akkoord met de capitulatie. Vanaf 15 mei 1940 is Nederland officieel bezet door Duitsland.
Begin van de Tweede Wereldoorlog: Duitsland valt Polen binnen. Op de ochtend van 1 september 1939 klinkt Hitlers stem op de radio. Hij zegt dat Duitsland is aangevallen door Polen en dat er 'sinds 5.45 uur wordt teruggeschoten'.
Het Duitse leger, of Wehrmacht, was echter de meest effectieve strijdmacht vanwege zijn uitrusting, opleiding, ideologie, discipline en vechtlust . Duitsland was in staat om te voldoen aan de vraag naar arbeid van de industrialisatie vanwege zijn aanzienlijke en snel groeiende bevolking (1,1 miljard in 1880, 58,5 miljoen in 1910).
Na de Tweede Wereldoorlog vreesde Nederland met negen miljoen inwoners voor overbevolking. Ondertussen hadden de Duitse buren een schuld in te lossen en beschikten ze over onmetelijke akkers. Dus ging het al snel over annexatie. Sommige actievoerders eisten zelfs meer dan 20.000 km2 op.
Groot-Brittannië . Groot-Brittannië was met zijn rijk de machtigste van de grote oorlogvoerende partijen, de meest politiek en sociaal stabiele, en de beste in staat om de spanningen van de oorlog te doorstaan. Zijn grote marine, financiële en diplomatieke sterktes waren cruciaal voor de geallieerde overwinning.