Psychopaten ervaren geen emoties zoals 'normale' mensen dat doen. Wel zijn ze in staat om emoties van anderen te begrijpen en in hun eigen voordeel te gebruiken. 'Vriendschappen' van psychopaten dienen altijd een doel. Ze willen er iets aan hebben en zullen de persoon manipuleren om te krijgen wat ze willen.
Vaak wordt verondersteld dat psychopaten volledig emotieloos zijn, maar dit is niet waar. Psychopaten voelen alle mogelijke emoties die er zijn (behalve empathie en berouw), maar hebben in tegenstelling tot gezonde personen meer actieve stimulatie nodig om een emotie te voelen.
Het wordt gekenmerkt door persoonlijkheidskenmerken zoals verminderde empathie en schuldgevoel, een gedurfde persoonlijkheid en moeite met het remmen en beheersen van gedrag. Mensen met psychopathie zijn in staat om mensen te bedriegen, manipuleren, uitbuiten, bedreigen, bestelen of fysiek schade toe te brengen.
Echte psychopaten hebben geen vrienden. Ze hebben wel mensen met wie ze doen alsof ze een vriendschapsband hebben, en van buitenaf kan het ook zo lijken, maar het kan hen geen moer schelen als die 'vriend' in een verkeersongeluk om het leven zou komen.
Symptomen psychopathie
Impulsiviteit of niet vooruit kunnen plannen. Prikkelbaarheid en agressiviteit, zoals blijkt uit herhaaldelijke vechtpartijen of geweldpleging. Roekeloze onverschilligheid voor de veiligheid van zichzelf of anderen. De persoon vertoont continu onverantwoordelijk gedrag.
Maar weinig mensen bevinden zich aan het eind van het 'psychopaten-spectrum', volgens dr. Mallett. Echte psychopaten kunnen niet tegen gezag, zijn slecht in het bedwingen van impulsen, nemen vaak onnodig veel risico en tonen geen enkel begrip voor andermans gevoelens.
Naast diverse neurologische en biologische factoren, spelen ook sociale omstandigheden een rol bij de ontwikkeling van psychopathie. Zo zijn psychopathische criminelen vaak opgegroeid in een gezin waar een van de ouders miste of de ouders veel geweld gebruikten tegen elkaar.
Psychopaten vertonen ernstige emotionele afwijkingen zoals gebrek aan empathie, berouw, schuldgevoel en angst en vluchtige emoties en het ontbreken van emotionele diepgang. Vaak wordt verondersteld dat psychopaten volledig emotieloos zijn, maar dit is niet waar.
Psychopaten hebben vaak kortdurende relaties (Hare & Neumann, 2009). Hierdoor zou er bij getrouwde- en samenwonende mensen wellicht minder sprake kunnen zijn van psychopathische trekken, gezien zij wel langdurige intieme relaties hebben.
Mensen met psychopathische trekken vertonen basale afwijkingen in het verwerken van sociale informatie. Dit is al in zeer vroege processen te zien, maar ook op latere momenten waar deze informatie gebruikt wordt om gedrag bij te sturen.
Een antisociale-persoonlijkheidsstoornis (ook wel bekend onder de namen psychopathie, sociopathie of dissociale-persoonlijkheidsstoornis) wordt gekarakteriseerd door een diepgaand patroon van gebrek aan respect voor en schending van de rechten van anderen.
Psychopaten kunnen empathie tonen, hoewel ze dat niet automatisch doen bij het zien van leed of geluk van anderen, zoals bij 'normale' mensen wel gebeurt. Dat blijkt uit hersenscanonderzoek door onder meer hoogleraar Christian Keysers van het Netherlands Institute for Neuroscience.
2.2.1 Psychopathie
Belangrijke affectieve elementen zijn bovendien het gemis aan gevoelens van angst, empathie en spijt, zelfs als men net betrapt wordt op een leugen of bedrog. Emoties zoals woede, geluk en verdriet kunnen worden benoemd, maar ze voelen deze echter zeer oppervlakkig.
Narcisme is een van de kernelementen van psychopathie. Niet alle narcisten zijn psychopaten, maar alle psychopaten zijn wél narcisten. Als iemand iets verkeerd doet en daar achteraf spijt van heeft, is diegene vaak een narcist. Als diegene überhaupt geen schaamte of schuldgevoel kent, is het sneller een psychopaat.
Er is een onderscheid te maken in het soort stoornis van de psychopaat. De ene vorm kenmerkt zich door brutaal, ongeremd gedrag, weinig angst en een gevoel minachting voor alles. Bij de andere vorm is sprake van crimineel gedrag. Deze vorm is een nog gemener, agressiever en ongeremd gedrag.
Op latere leeftijd kan de uiting van een PS veranderen. Dat gebeurt voornamelijk in cluster B. Ouderen met een antisociale of borderline PS vertonen vaak een afname van agressief en impulsief gedrag. Op latere leeftijd toont men meer passief-agressieve gedragingen, verslavingsgedrag of depressieve uitingen.
Iemand met een narcistische persoonlijkheidsstoornis vindt zichzelf beter dan anderen. Hij of zij vertoont egoïstisch gedrag, is dominant, wil bewonderd worden en heeft vaak een gebrek aan inlevingsvermogen. Mensen met een narcistische persoonlijkheidsstoornis vinden zichzelf belangrijker dan anderen.
Mensen met psychopathische trekken vertonen basale afwijkingen in het verwerken van sociale informatie. Dit is al in zeer vroege processen te zien, maar ook op latere momenten waar deze informatie gebruikt wordt om gedrag bij te sturen. Ook vertonen zij afwijkingen in toenaderen en vermijden van sociale signalen.
Naast diverse neurologische en biologische factoren, spelen ook sociale omstandigheden een rol bij de ontwikkeling van psychopathie. Zo zijn psychopathische criminelen vaak opgegroeid in een gezin waar een van de ouders miste of de ouders veel geweld gebruikten tegen elkaar.
Zulke kinderen doen niet alleen dingen als vechten, pesten en intimideren, maar voelen daarnaast ook weinig wroeging als ze iets verkeerd doen, trekken zich niets aan van de gevoelens van anderen en tonen weinig emoties. Een ander kenmerk is dat het hen koud laat hoe ze presteren op school.
Posttraumatische stressstoornis (PTSS) kan er de oorzaak van zijn dat Astrid en Sonja Holleeder hun broer Willem van zo veel onheil de schuld geven, betoogde advocaat Sander Janssen gisteren tijdens dag 2 van het pleidooi.
Alle symptomen van de stoornis lees je hier. De antisociale-persoonlijkheidsstoornis komt voor bij 0,2 tot 3,3 procent van de Nederlandse bevolking.