De drie algemene rechten zijn het recht op overleg, het recht op informatie en het initiatiefrecht. De twee bijzondere rechten zijn het adviesrecht en het instemmingsrecht. Het recht op overleg houdt in dat de MR recht heeft om te overleggen met het bevoegd gezag en het toezichthoudend orgaan van de school.
Instemmingsrecht. Instemmingsrecht houdt in dat het bevoegd gezag de MR moet vragen akkoord te gaan met een voorstel voordat over wordt gegaan tot de implementatie van het voorstel. De MR heeft hier dus het recht een voorstel goed te keuren, maar kan een voorstel ook met inhoudelijke redenen afwijzen.
Als de MR besluit niet in te stemmen met een bepaald voorstel, kan het bevoegd gezag besluiten de zaak voor te leggen aan de geschillencommissie. Deze commissie doet een bindende uitspraak of het bevoegd gezag ondanks het onthouden van de instemming van de MR het voorgenomen besluit mag gaan uitvoeren.
In het Nederlandse onderwijs is een Medezeggenschapsraad (MR) verplicht. De MR bestaat uit personeel en ouders. Zij beslissen o.a. mee over onderwijsinhoudelijke keuzes en over de besteding van de vrijwillige ouderbijdrage.
Instemmingsrecht ondernemingsraad
De ondernemer moet de OR om instemming vragen voor besluiten over het vaststellen, wijzigen of intrekken van personele regelingen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan werktijden, arbeidsomstandigheden, opleidingen, functiebeoordelingen of ziekteverzuim.
1.2.1. Wie mag? De MR bestaat uit twee geledingen: ouders/leerlingen en personeel. Het hangt van het schooltype af of alleen ouders deel uitmaken van de betreffende geleding van de MR of dat zij hun zetels moeten delen met de leerlingen.
Waarom zou u in de MR gaan? Als MR-lid kunt u een positieve bijdrage leveren aan de gang van zaken op de school van uw kind. U bent nauw betrokken bij de school, u kunt meepraten en –beslissen over het beleid, krijgt meer contact met andere ouders, het team en het bestuur en u doet een schat aan ervaring op.
Iedere school heeft verplicht een medezeggenschapsraad. Die bestaat uit een aantal ouders, personeelsleden en op de middelbare school ook leerlingen. De MR denkt mee, praat mee en adviseert over schoolbeleid.
Het medezeggenschapsreglement wordt opgesteld door het schoolbestuur. Dit reglement wordt vastgesteld nadat twee derde van de MR of gemeenschappelijke medezeggenschapsraad (GMR) instemt.
De medezeggenschapsvorm houdt mede verband met de omvang van de onderneming. Waar ondernemingen met in de regel 50 of meer werknemers verplicht zijn een ondernemingsraad (OR) in te stellen, hebben kleinere ondernemingen deze verplichting niet.
3. Wie mogen er lid worden van de MR? Alle personeelsleden (ook niet-onderwijzend), ouders en leerlingen (in het voortgezet onderwijs) mogen in beginsel lid worden van de MR.
De Wmcz is in werking getreden in 1996. Het doel van deze wet is medezeggenschap voor cliënten in zorginstellingen te bevorderen. De cliëntenraad heeft het recht gevraagd en ongevraagd te adviseren over alle onderwerpen die van belang zijn voor cliënten in de zorg.
Daarin staat dat u tenminste 60 uren voor het lidmaatschap hoort te krijgen als u lid bent van de medezeggenschapsraad of de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad. Mocht u lid zijn van beide raden dan heeft u recht op tenminste 100 uren.
Een medezeggenschapsraad of medezeggingschapcommissie is een, al dan niet, bij wet ingesteld zelfstandig orgaan voor inspraak bij een instelling of organisatie. Deze raad is een adviserend orgaan met soms wettelijke bevoegdheden.
Medezeggenschap is het uitoefenen van invloed op de (arbeid)omstandigheden, verhoudingen en de onderneming door werknemers of andere betrokken, zoals de ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging dat kan binnen een organisatie.
Hiervoor tellen mee: (i) personen die in de onderneming werken op basis van een arbeidsovereenkomst of publiekrechtelijke aanstelling. Ook werknemers in deeltijd tellen volwaardig mee. Verder tellen mee (ii) ingeleende werknemers die ten minste 15 maanden bij de onderneming werkzaam zijn.
Welke rechten heeft een ondernemingsraad (OR)? Om invloed uit te oefenen heeft de ondernemingsraad (OR) verschillende rechten. Adviesrecht, instemmingsrecht, initiatiefrecht en recht op informatie van de werkgever.
Voor ondernemingen of organisaties met 50 of meer medewerkers is een ondernemingsraad (OR) verplicht. Heeft een ondernemer meer bedrijven? Dan moet elk bedrijf met minimaal 50 medewerkers een eigen OR hebben.
Als ouder in de mr heb je geen zeggenschap, maar het is wel mogelijk om bepaalde zaken een andere richting in te sturen. In onze mr hebben we bijdragen kunnen leveren aan een pestprotocol, het verkeersplan en de verbouwing. Zo zorg je er dan voor dat de school van je kinderen er nog wat beter voor komt te staan.”
Medezeggenschap betrekt werknemers bij de totstandkoming van besluiten in de organisatie. Zo kunnen werknemers via een medezeggenschapscommissie (MC) invloed uitoefenen op besluitvorming en besluiten.
Ouders en personeel
Zij hebben ieder een eigen geleding: een oudergeleding en een personeelsgeleding. De verdeling van ouders is gelijk aan personeelsleden. In het voortgezet onderwijs kunnen ook leerlingen gekozen worden voor de (G)MR. Zij vormen dan samen met ouders één groep.
In het medezeggenschapsreglement staat de zittingsperiode van de mr vermeld. Meestal gaat het om twee of drie jaar. Bij aftreden is een mr-lid direct herkiesbaar. Het modelreglement stelt geen grenzen aan het aantal termijnen en dat past bij de praktijk op sommige scholen.
Iedere ouder mag zich verkiesbaar stellen voor de (G)MR, zolang een kind is ingeschreven op de school. Personeel mag zich verkiesbaar stellen als zij minimaal 6 maanden in dienst zijn geweest.
Een cliënt of patiënt van een zorginstelling kan meepraten over het beleid via de cliëntenraad. De cliëntenraad in een zorginstelling behartigt de gemeenschappelijke belangen van de patiënten en cliënten.