Dieren voelen pijn. Niet alleen zoogdieren zoals wij, maar ook vogels, vissen en mogelijk kreeften.
Over de pijnervaring van dieren wordt in de wetenschappelijke wereld druk gediscussieerd. Intuïtief zijn we het erover eens dat 'hogere' diersoorten zoals zoogdieren en vogels wel degelijk pijn voelen: ze likken hun wonden, vermijden pijnlijke situaties en dienen zichzelf pijnstillers toe.
Een nieuwe studie van de University of Liverpool komt tot de conclusie dat de veel gehoorde uitspraak van vissers dat "vissen geen pijn voelen", niet klopt. Vissen voelen hoogstwaarschijnlijk wel pijn, en dat op een gelijkaardige manier als zoogdieren en dus ook mensen, zegt de studie.
Eerder onderzoek van Elwood had al aangetoond dat garnalen en heremietkreeften op pijnprikkels reageren. Dit experiment was zo ontworpen dat het verschil tussen pijn en reflex duidelijk was. Het fenomeen dat een pijnervaring leidt tot een reflex heet nociceptie.
De uiteindelijk conclusie is dan ook dat ongewervelden, vanwege hun zeer eenvoudige zenuwstelsel, hoogstwaarschijnlijk geen pijn kunnen ervaren. Er kan dus ook geen schade optreden aan hun welzijn.
Niet alleen zoogdieren zoals wij, maar ook vogels, vissen en mogelijk kreeften. Wie niet kan praten, voelt geen pijn, was lange tijd het adagium in de wetenschappelijke wereld. Tot de jaren 1980 opereerden artsen baby's die nog niet konden praten zonder verdoving.
Mieren werken op indrukwekkende manieren met elkaar samen en termieten bouwen vanuit het niets geweldige structuren. Nieuw onderzoek levert bewijs dat insecten waarschijnlijk pijn ervaren, net als wij.
Een verbod op mosselen lijkt ze minder van belang te vinden, omdat ze ten onrechte denkt dat die 'al dood' zijn. Ondanks die misser, ook mosselen kook je levend, weet Oskam het zeker: 'Alle schaal- en schelpdieren leggen dezelfde lijdensweg af' als ze in de pan belanden.
Het zenuwstelsel van deze ongewervelde dieren is gewoonweg te simpel. Zo simpel dat ze geen benul hebben van wat er gebeurt. En als ze geen bewustzijn hebben, kunnen ze ook niet lijden, redeneren de onderzoekers. .
Krabben, kreeften en octopussen kunnen lijden en pijn ervaren, blijkt uit onderzoek dat de Britse overheid heeft laten uitvoeren. Uit een studie door onderzoekers van de London School of Economics (LSE) blijkt dat er "sterk wetenschappelijk bewijs" is dat tienpotige schaaldieren en koppotige weekdieren gevoel hebben.
De enige goede reden om een vis te doden, is wanneer de vis ernstig lijdt en niet meer te redden is door eventueel medicijnen en/of goede zorgen. Ongeneeslijke zieke, misvormde en/of verzwakte vissen kunnen zo snel en pijnloos mogelijk uit hun lijden worden verlost.
Zo hebben vissen net als zoogdieren een hersengedeelte dat het ruimtelijk geheugen mogelijk maakt. Ze kunnen bijvoorbeeld in korte tijd de weg leren te vinden in een doolhof. En ze herinneren zich die route maanden later nog steeds.
Mocht je graag je hengel uitgooien, dan hebben we slecht nieuws voor je: vissen hebben gevoel. Tenminste: ze ervaren vooral stress, blijkt uit onderzoek. Dankzij het ontbreken van belangrijke hersencellen en de kleine omvang van hun schedel, worden vissen vaak gezien als domme, gevoelloze diertjes.
Vooral vogelsoorten die bekendstaan als monogaam en intelligent, zoals papegaaien en parkieten, hebben daar last van. Er ontbreekt wetenschappelijk bewijs dat vogels rouw ervaren. Gedrag dat mensen associëren met rouw zou ook andere oorzaken kunnen hebben.
Tranen worden meestal gezien als een menselijk fenomeen, als een onderdeel van ons complexe emotionele leven. Maar tranen zijn niet alleen om te huilen. Alle gewervelde dieren, zelfs reptielen en vogels, hebben tranen.
Dieren kunnen ook tranen produceren uit de traanklieren bij hun ogen. Tranen zijn de hele dag nodig om het hoornvlies (buitenste laagje van je oog) vochtig te houden. Zonder tranen, droogt het hoornvlies uit (krijg je last van droge ogen). Dit doet erg pijn en kan ontstekingen geven.
Slakken, mosselen en garnalen kunnen ook geen pijn ervaren. En zelfs een kreeft die schreeuwt als hij in kokend water wordt gegooid, voelt geen zier. Het zenuwstelsel van deze ongewervelde dieren is gewoonweg te simpel.
Kunnen ze denken? Of al deze dieren kunnen denken, is moeilijker te beantwoorden, zelfs bij zoogdieren. “Als je “denken” echter definieert als “abstract redeneren en bewustzijn”, dan is het antwoord voor de ongewervelde dieren: neen.”
Gewervelde dieren zoals honden, katten, vissen en vogels hebben bijvoorbeeld hersenen, maar ook krabben, insecten en inktvissen. Dieren zoals ringwormen, slakken, sponzen, anemonen en kwallen hebben geen hersenen.
Kreeften, slakken, mosselen, kokkels, garnalen en oesters worden levend gekookt. Zeeschildpadden worden levend uit hun schild gesneden voor schildpadsoep.
Een mossel is een filteraar. Het voedsel bestaat uit algplankton. Maar toch, het blijven ingewanden. Alleen geen hersenen, dat scheelt.
Melk is goed voor elk
Nope, helemaal niet, integendeel. Mosselen nemen enkel zeewater op, geen melk. Maar melk wordt wel snel zuur, en als je je mosselen daarin laat weken, mag je die ook meteen weggooien. Laat dus toch maar zo.
Hebben mieren hersenen? Als je alle hersencellen van 40.000 mieren samenneemt, verkrijg je de grootte van een menselijke brein. De hersenen van een mier tellen immers 250.000 hersencellen terwijl een menselijk brein er 10.000 miljoen telt.
Dan reageren ze geagiteerd. Mieren hebben dus ook gemoedstoestanden, zoals elk dier emoties heeft. Maar het ene dier heeft wel een rijkere schakering en complexere emoties dan het andere.” Het blijft wel de vraag of we die menselijke emoties zomaar kunnen projecteren op een dier als een vis of papegaai.
Insecten hebben nauwelijks of geen slagaders, maar wel een hart. Het lichaam van een insect bevat ook tracheeën: een zeer fijnvertakt stelsel van kleine buisjes met openingen aan de zijkant van het lichaam, dit is het ademhalingssysteem.