Het Oostenrijks is een dialect van het Duits, maar het komt in sommige gevallen haast neer op een eigen taal, naast de wezenlijk andere cultuur.
Deze taal heeft zich, vanwege de toen nog vage landsgrenzen, verspreid naar verschillende gebieden rondom het Duitsland zoals wij dat tegenwoordig kennen. Het Duits dat tegenwoordig in Oostenrijk wordt gesproken, stamt af van het Oudhoogduits, dat al rond 500 gesproken werd in het gebied dat wij nu Oostenrijk noemen.
Ten eerste gebruikt Oostenrijks Duits andere uitspraakregels, wat resulteert in een duidelijk Oostenrijks accent . Bovendien heeft Oostenrijks Duits een kleinere woordenschat dan Standaard Duits, en worden er vaak andere woorden gebruikt om dezelfde betekenis over te brengen.
Het Oostenrijks is zachter en melodieuzer dan het standaard Duits, maar historisch en taalkundig gezien zijn de meeste dialecten in Oostenrijk op het Hoogduits gebaseerd. Veel dingen zijn in het zakendoen in Oostenrijk en Duitsland dus vergelijkbaar, maar zeker niet alles is hetzelfde.
Oostenrijks Duits en Standaard Duits lijken opvallend veel op elkaar , omdat ze beide afstammen van de West-Germaanse taalfamilie. In essentie zijn het twee varianten van het Duits. Het grootste deel van de woordenschat wordt gedeeld en sprekers van de ene kunnen de andere doorgaans zonder veel moeite begrijpen.
Net als het Oostenrijks-Duits gebruikt het Zwitsers-Duits ook af en toe standaard Duitse zinnen, wat betekent dat het niet compleet anders is. Van alles wat we over de drie dialecten hebben ontdekt, kunnen we zien dat het Standaard, Oostenrijks en Zwitsers drie aparte dialecten zijn die in verschillende landen worden gesproken .
“Hallo” en “Tschüss” verstaat iedereen, maar om echt op zijn Oostenrijks te groeten, is “Servus” of “Grüß Gott” toch beter op zijn plek. Wil je echt punten scoren, zeg dan “Gruaß-di” als je iemand groet.
Simpel gezegd, ja, voor het grootste gedeelte. Oostenrijks Duits is wederzijds verstaanbaar met Standaard Duits , wat betekent dat sprekers van deze talen elkaar kunnen verstaan. Het grootste deel van de verschillen zit in het accent en de woordenschat.
Oostenrijk: Servus of Grüß Gott
Neem je in Oostenrijk de klim naar boven, dan zul je onderweg bijvoorbeeld 'Grüß Gott' of 'Servus' horen. Het ene is een verbastering van 'Grüβe dich Gott', letterlijk: 'God begroet u'. Het andere is Latijns en betekent 'tot uw dienst'.
De Oostenrijkse landen (inclusief Bohemen) maakten deel uit van het Heilige Roomse Rijk en de Duitse Bond tot de Oostenrijks-Pruisische Oorlog in 1866, wat resulteerde in het verdrijven van het Oostenrijkse Rijk uit de Bond door Pruisen. Toen Duitsland in 1871 als natiestaat werd gesticht, maakte Oostenrijk er dus geen deel van uit .
Oostenrijkers zijn zeker buiten de eigen kring veelal beleefder en minder direct dan Nederlanders en zullen bewust vermijden om anderen op gevoelige punten te raken. Daarom vinden ze Nederlanders wel eens lomp en luidruchtig, maar dat houden ze uiteraard voor zich.
Het is voor Nederlanders heel makkelijk om Duits te leren
Aan het begin moet je een beetje aan de uitspraak letten en de naamvallen kunnen soms lastig zijn. Maar Duits is voor Nederlanders geen moeilijke taal om te leren, zeker niet in vergelijking met bijvoorbeeld Fransen, Amerikanen of Chinezen.
Mahlzeit. Mahlzeit betekent letterlijk maaltijd, maar hiermee wensen ze je 'eet smakelijk'. Het wordt ook wel gebruikt om gewoon iemand goedendag te wensen.
Oostenrijkers zijn in de omgang net als Duitsers vaak erg formeel.Daarnaast hechten zij veel waarde aan hiërarchie en gebruik van titulatuur. Spreek een professor dus bijvoorbeeld altijd aan met zijn titel.
Een Joch of een Scharte zijn de smallere, steilere versies van een pass ondanks dat nog steeds vaak een pass genoemd in de bergen.
Servus – Hallo
Het vertaalt zich naar het archaïsche your servant , een passende groet van een paar honderd jaar geleden. Het Latijnse woord voor slaaf, verbazingwekkend genoeg, heeft zijn weg gevonden naar een vrij informele manier om hallo te zeggen in het Oostenrijk van vandaag.
Grüß Gott wordt in Bayern eigenlijk het meeste gebruikt, maar dit heeft, in tegenstelling tot wat je misschien denkt, niets te maken met of je gelovig bent of niet. Het is afkomstig van 'Grüsse dich Gott': God begroet u. Ook deze begroeting kun je voor zowel begroten als afscheid nemen gebruiken.
Binnen de algemene beschouwing van een Oostenrijks ontbijt worden worstjes vaak genoemd als een onmisbaar ingrediënt. Muesli volgt op op de tweede plaats. Ook brood met jam of een eitje werden veelvuldig genoemd. De schnitzel, een typisch Weens gerecht, is volgens velen een traditioneel Oostenrijks ontbijt.
Deens en Zweeds zijn onderling het meest verstaanbaar, maar ook Nederlands en Duits zijn over en weer verstaanbaar. Van de onderzochte Germaanse talen wordt het Engels door de meeste sprekers van de andere Germaanse talen verstaan.
Oostenrijk (Duits: Österreich), officieel de Republiek Oostenrijk (Duits: Republik Österreich), is een binnenstaat in Centraal-Europa.
Op 12 maart 1938, in 2023 85 jaar geleden, marcheert het Duitse leger zonder bloedvergieten Oostenrijk binnen. De volgende dag ondertekent Adolf Hitler een wet waardoor Oostenrijk een onderdeel wordt van het Duitse Rijk, de zogenaamde 'Anschluss'.
“Danke” wordt vaak gebruikt om “dankjewel” te zeggen. Het is normaal in Oostenrijk om mensen beleefd te bedanken voor vriendelijkheden. Typische gerechten: Schnitzel, Schweinsbraten (geroosterd varkensvlees), Geselchtes (gerookt vlees), Backhendl (gebakken kip), Gulasch (Hongaarse stoofpot), etc.
Zo is het bijvoorbeeld in Duitsland een gebruik om elkaar ook aan te kijken als je proost; “Prost!”.