Zonder handtekening tóch een juridisch bindend contract? Jazeker! Een contract ontstaat niet door de handtekening maar door het aanbod en de aanvaarding ervan. En die aanvaarding kan op verschillende manieren plaatsvinden: mondeling, schriftelijk, of zelfs stilzwijgend doordat iemand aan de slag gaat.
Dat is echter optioneel. Het enige dat nodig is, is een teken dat u vertegenwoordigt. Het kan een reeks krabbels zijn, een plaatje of zelfs de traditionele "X" voor mensen die niet kunnen lezen en schrijven. Zolang het de bedoeling van de partijen die betrokken zijn bij een contractuele overeenkomst vastlegt, is het een geldige handtekening.
Een handtekening is vooral van belang wanneer de tekst door een ander (een secretaris) of met een schrijfmachine of tekstverwerker is geschreven. Immers, als de hele tekst met de hand is geschreven door degene die het document ondertekent, dan is zijn handschrift eigenlijk al voldoende.
Een document of brief zonder handtekening is wel rechtsgeldig volgens Nederlands recht. Dit geldt ook bijvoorbeeld voor e-mailverkeer. De ondertekening bevat altijd de naam van de organisatie, en de naam en functie van de ondergetekende.
In de wetgeving is niets geregeld over de rechtsgeldigheid van een handtekeningstempel. Plaatst u uw eigen handtekening met een stempel, dan blijft deze ondertekening rechtsgeldig.
Geen handtekening
Bij elke vorm van overeenkomst heb je te maken met een aanbod en een aanvaarding daarvan. Wordt er niet onderhandeld, dan is het slechts een aanbod. Jij stelt een overeenkomst op, de klant tekent deze voor akkoord. De handtekening is in dat geval de vorm van aanvaarding.
Het centraal stembureau kan dan op het document een aantekening plaatsen en die voorzien van een gemeentestempel (indien het centraal stembureau bij een gemeente is gevestigd) en handtekening van de ambtenaar.
Als je de mondelinge overeenkomst hebt opgeschreven, kan dit dienen als bewijs van de afspraken die zijn gemaakt, zelfs als het document niet is ondertekend.
Een handtekening betekent dat jij zegt dat je het contract hebt gelezen en ermee akkoord gaat. In principe maakt het niet uit of je boven of onderaan een pagina tekent. Wat wel uitmaakt is of aannemelijk kan worden gemaakt dat alle pagina's van het contract daadwerkelijk door jou zijn gelezen en geaccordeerd.
Aanvaarding van een aanbod is vormvrij
Een schriftelijke aanvaarding hoeft dus niet per se de vorm te hebben van een ondertekend contract op papier. Een aanbod aanvaarden kan ook digitaal, en ook dan hoeft het geen formeel contract te zijn. Een e-mail, een sms of zelfs een WhatsAppbericht is ook geldig.
Een handtekening dient als een vitaal symbool van identiteit en intentie, en combineert persoonlijke expressie met juridische betekenis . In zowel digitale als handgeschreven vormen bevestigen handtekeningen identiteit, betekenen toestemming en behouden de integriteit van het document.
Een handtekening heeft meer dan één doel en kan dienen als een vorm van identificatie van de ondertekenaar en bevestiging van de inhoud van een document . Het dient ook als een vorm van verificatie dat welk document dan ook dat is ondertekend, inderdaad waar, echt en geldig is.
“Je kunt ten alle tijden in Nederland je handtekening veranderen, maar dan moet je ook de handtekening van je rijbewijs, bankrekening en andere relevante dingen laten vervangen”, zegt Verhulst.
Een handtekening wordt vaak gebruikt als uiting van instemming.Daarbij is de identiteit van de ondertekenaar belangrijk. Maar er zijn ook andere doelen voor een handtekening. Denk bijvoorbeeld aan de pakketbezorger, die vraagt of hij de handtekening namens de ontvanger mag zetten.
Vooral als een handtekening vervalst is op een officieel document, dan valt dit onder valsheid in geschrifte. Dit is strafbaar en daders kunnen hiervoor veroordeeld worden tot geldboetes of een gevangenisstraf.
Daarom is het belangrijk om geen enkel symbool of teken te gebruiken dat duidelijk geen letter in het alfabet is wanneer u uw handtekening op een juridisch document zet. Vervolgens is het belangrijk om ervoor te zorgen dat uw handtekening uw volledige naam toont zoals deze op een door de overheid uitgegeven identificatie staat.
De handtekening zet u tijdens uw afspraak op uw document. De legalisatie van een handtekening kunt u niet per post regelen. De legalisatie bevestigt dat uw handtekening echt is. Het zegt niets over de inhoud of de rechtsgeldigheid van het document.
Er zijn verschillende voorwaarden voor een rechtsgeldige overeenkomst. Zo moet er een aanbod zijn gedaan dat voldoende bepaalbaar is. Ook moet dit aanbod zijn aanvaard. Alle partijen moeten de wil hebben om de overeenkomst aan te gaan volgens de besproken inhoud en voorwaarden.
Als een brief al is opgemaakt en u moet onverwachts in de plaats van iemand anders ondertekenen, dan kunt u met de hand de afkorting i.o. ('in opdracht') voor uw handtekening schrijven. Als uw handtekening moeilijk leesbaar is, kunt u voor de duidelijkheid uw naam ook voluit onder uw handtekening schrijven.
Naar Nederlands recht is een schriftelijke overeenkomst hoe dan ook niet verplicht (behoudens een aantal uitzonderingen). Ook zonder jouw handtekening te plaatsen kan je dus worden gehouden tot wat door de partijen werd overeengekomen. Bewijsrechtelijk stuit dat wel tegen een aantal problemen aan.
Een mondelinge overeenkomst bewijzen
Het bewijs voor de overeenkomst kan bijvoorbeeld geleverd worden door getuigen. Daarnaast is het soms mogelijk om het bestaan van de overeenkomst aan te tonen aan de hand van de praktische uitvoering die beide partijen hebben gegeven aan de afspraken.
Iets is juridisch bindend wanneer het verplicht is volgens de wet. Partijen die betrokken zijn bij een overeenkomst of beslissing moeten zich eraan houden, omdat er juridische consequenties zijn als ze dat niet doen.
De totstandkoming van overeenkomsten is in beginsel geheel vormvrij. Dat kan dus mondeling en ook schriftelijk. Dit kan per mail, WhatsApp, op geprint papier, et cetera. Een handtekening is geen vereiste en is voor het sluiten van een overeenkomst niet nodig.
Wanneer je vrijgesteld bent van handtekening, mag je wettelijk op geen enkel document uw handtekening meer plaatsen. Van zodra je weer in staat bent je handtekening te plaatsen, mag je je gerust spontaan aanmelden voor de aanvraag van een nieuwe eID met handtekening.
Een handtekening is niet vereist om een overeenkomst te sluiten. Een ondertekend document is geen totstandkomingsvereiste, maar strekt tot dwingend bewijs van de gemaakte afspraken.