Volgens ZZP Nederland horen zelfstandige ondernemers niet thuis in een cao. Een cao is een collectief arbeidscontract tussen werkgevers en werknemers. Zelfstandige ondernemers zonder personeel zijn geen werkgever en zeker geen werknemer.
Geen CAO. Als zzp'er val je niet (langer) onder een CAO. Wat daarin is geregeld, is dus ook niet langer van toepassing op de overeenkomsten die je sluit. Als het niet is vastgelegd in de overeenkomst van opdracht, heb je er geen recht op, ook niet als het wel in de CAO staat.
Als zzp'er sluit u een overeenkomst met uw opdrachtgevers. Vaak is dat een freelanceovereenkomst. Officieel heet dit 'overeenkomst van opdracht'. In zo'n overeenkomst legt u de afspraken vast waaraan u en de opdrachtgever zich moeten houden.
Een zzp'er is zelfstandig en bepaalt zelf hoe hij zijn opdrachten uitvoert. En of hij bijvoorbeeld iemand inhuurt om de werkzaamheden uit te voeren. Er bestaat geen gezagsrelatie met de opdrachtgever.
Als er geen cao's of eigen regelingen zijn, maakt u samen met uw werkgever afspraken over uw arbeidsvoorwaarden. Hierbij gelden de algemene regels van de arbeidswetgeving. Deze staan onder andere in de Wet minimumloon, de Arbeidstijdenwet, de Arbeidsomstandighedenwet, de Wet arbeid en zorg en in het Burgerlijk Wetboek.
Verplichte toepassing cao
er in zijn branche een bedrijfstak-cao is die algemeen verbindend verklaard (AVV) is. De cao geldt dan automatisch voor alle werkgevers in de bedrijfstak. Hierop zijn soms uitzonderingen mogelijk. Uitzendkrachten vallen bijvoorbeeld meestal niet onder de cao van het bedrijf waar ze werken.
Indien in uw branche een bedrijfstak-cao algemeen verbindend verklaard (AVV) is. De cao geldt dan automatisch voor alle werkgevers in de bedrijfstak. Check op de site van het Ministerie van SZW of er een cao in uw bedrijfstak of branche algemeen verbindend is verklaard.
Zzp'ers komen wel degelijk in aanmerking voor veel wettelijke toeslagen die men als werknemer in loondienst ook ontvangt. Het gaat behalve om huurtoeslag en zorgtoeslag ook om bijv. kinderopvangtoeslag en kindgebonden budget. Alles bij elkaar opgeteld kunnen de toeslagen oplopen tot honderden euro's.
Als sprake is van een arbeidsovereenkomst geniet een zzp'er bovendien ontslagbescherming. Een overeenkomst van opdracht kan vrij eenvoudig worden opgezegd, maar een arbeidsovereenkomst kan niet zomaar eenzijdig worden beëindigd. Dan moet eerst de gang naar het UWV of de kantonrechter worden gemaakt.
De nadelen van het werken als zzp'er
Onzekerheid: Als zzp'er is er geen gegarandeerde inkomstenstroom en kun je onzekerheid ervaren over je financiële toekomst. Verantwoordelijkheid: Als zzp'er ben je verantwoordelijk voor alle aspecten van je bedrijf, waaronder marketing, boekhouding en belastingaangifte.
In Nederland verdient een standaard zzp'er tussen de €30 en €45 per uur. Een zzp'er die over veel ervaring beschikt vraagt rond de €60 tot €90. Ruim 14% van de Nederlanders verdient momenteel onder het minimum uurtarief.
Het belangrijkste contract voor freelancers is het zzp-contract. Dit contract wordt ook wel een freelancecontract, overeenkomst van opdracht (ovo), modelovereenkomst en freelance-overeenkomst genoemd. In dit contract leg je de arbeidsrelatie en de gemaakte afspraken met de opdrachtgever vast.
Schijnzelfstandigheid is een situatie waarin u een opdracht aanneemt als ondernemer, maar eigenlijk in loondienst bent. De opdrachtgever is dan uw werkgever die zijn verplichtingen niet nakomt naar de Belastingdienst en naar u.
De toepassing van een cao is verplicht als: De werkgever zelf een cao heeft afgesloten (ondernemings-cao); De werkgever lid is van een werkgeversorganisatie die een cao heeft afgesloten (bedrijfstak-cao); Er in de branche een bedrijfstak-cao is die algemeen verbindend verklaard (AVV) is.
Niet iedere werknemer heeft een cao. Ook als u geen cao hebt, moet uw werkgever zich houden aan de wet. Uw werkgever kan er dan voor kiezen om afspraken met alle werknemers te maken. De afspraken staan in een arbeidsvoorwaardenregeling.
De cao en de arbeidsovereenkomst
Naast de cao kun je als werknemer persoonlijke afspraken met je werkgever maken. Die afspraken worden vastgelegd in een arbeidsovereenkomst en gelden alleen voor jou. Als afspraken uit de arbeidsovereenkomsten niet kloppen met afspraken uit de cao, dan geldt de cao.
Hoe lang mag een overeenkomst van opdracht duren? Daar staat geen vaste termijn voor. Bedenk echter wel, dat hoe langer de overeenkomst duurt, hoe eerder er sprake zal zijn van een verkapte arbeidsovereenkomst. Dit speelt zeker als de opdrachtnemer, al dan niet fulltime, slechts voor één opdrachtgever werkt.
Als je als zelfstandig ondernemer volledig arbeidsongeschikt raakt, valt je inkomen helemaal weg. Je moet dan zelf voor je inkomen zorgen, totdat je recht hebt op AOW en/of pensioen. Hoeveel geld nodig is om die periode te overbruggen, is afhankelijk van je leeftijd en het inkomen dat je nodig hebt om te leven.
zzp'ers kunnen daardoor dezelfde rechten afdwingen zoals vaste uren, doorbetaling bij ziekte en een transitievergoeding. Ook zul je dan loonbelasting moeten betalen.
Heeft u ontslag gekregen of zelf ontslag genomen omdat u een eigen bedrijf bent gestart? En komt u er na een aantal maanden achter dat het niet lukt uw bedrijf te laten slagen? Dan kunt u misschien een WW-uitkering krijgen.
Zelfstandigenaftrek verder afgebouwd in 2024
De overheid wil de fiscale verschillen tussen werknemers en zelfstandigen verkleinen en verlaagt de zelfstandigenaftrek in stappen. In 2023 was de aftrek € 5.030 en in 2024 wordt dit € 3.750, tot er in 2027 slechts € 900 overblijft.
Je leest het goed: als zzp'er hoef je in 2023 over een winst tot € 32.193 geen belasting te betalen. Als je aan bepaalde voorwaarden voldoet natuurlijk. Let op, je betaalt wel inkomstenbelasting maar krijgt een aantal heffingskortingen terug waardoor je uiteindelijk op nul uitkomt.
Indien er geen cao van toepassing is, dan is er binnen jouw organisatie mogelijk wel sprake van een personeelsregeling. Deze personeelsregeling is meestal opgesteld door de werkgever meestal in samenspraak met de ondernemingsraad. Hierin staan zaken zoals loonschalen, ziekteverzuim-reglement en gedragscodes.
Meerdere cao's in een organisatie: het kan voorkomen dat in één organisatie meerdere cao's van toepassing zijn. De werkingssfeerbepaling van een bepaalde cao kan bijvoorbeeld alleen betrekking hebben op het uitvoerend personeel. Op het kantoorpersoneel is dan een andere cao met een andere werkingssfeer van toepassing.