In uw cao, arbeidsovereenkomst of bedrijfsreglement staat wanneer u recht heeft op bijzonder (buitengewoon) verlof. Bijvoorbeeld voor een huwelijk of verhuizing. Bijzonder verlof is niet wettelijk geregeld.
Wat zijn redenen voor bijzonder verlof? Je kunt bijzonder verlof geven bij ondertrouw, een eigen huwelijk, huwelijk van een familielid (1e en 2e graads), overlijden, jubilea, verhuizing, sollicitatie, doktersbezoek en vanwege een toets of examen.
Bijzonder verlof is niet wettelijk geregeld. Soms staat het in de cao van je werkgever. Of maakt je baas daar zelf afspraken over in je arbeidsovereenkomst of het bedrijfsreglement. De personeelsafdeling van je werkgever kan je vertellen welk bijzonder verlof je precies kunt krijgen.
Hoeveel dit er zijn, is afhankelijk van het aantal uren dat iemand per week werkt. Dit aantal uren vermenigvuldig je met 4 om te bepalen hoeveel verlof iemand opbouwd. Als een werknemer 40 uur per week werkt, dan betekent dit dus dat deze werknemer 40x4=160 uur=20 verlofdagen (vakantiedagen) per jaar heeft.
Bij het overlijden van een familielid in de eerste graad (zoals partner, ouder, kind) heeft een medewerker recht op vier dagen verlof (van overlijden tot en met de begrafenis of crematie).
Verlof bij overlijden familielid
Als een direct familielid overlijdt, heeft u recht op calamiteitenverlof. Dit verlof is om meteen de nodige zaken te regelen. Het calamiteitenverlof kan overgaan in bijzonder verlof.
In de meest gevallen staat in de cao dat u voor het overlijden van een bloed- of aanverwant in de eerste graad vier dagen verlof krijgt (vanaf het moment van overlijden tot aan de uitvaart). De 'eerste graad' wil zeggen dat het om het overlijden van een vader, moeder of kind gaat.
Wettelijk recht op onbetaald verlof
Als een werknemer een verzoek hiervoor indient, moet je dat in principe accepteren. Weigeren mag alleen als je kunt aantonen dat er zwaarwegende bedrijfsbelangen zijn om de werknemer te verplichten aan het werk te blijven.
Werkt een werknemer fulltime en kan hij niet buiten werktijden terecht bij zijn huisarts, dan moet de werkgever zijn verzoek om verlof op te nemen dus toestaan. Dit geldt bijvoorbeeld ook als een parttime werknemer een fietsongeluk krijgt en daardoor direct onder werktijd naar de huisarts moet.
Als u onbetaald verlof opneemt, daalt uw inkomen. Dit kan gevolgen hebben voor uw toeslagen en uitkeringen. En mogelijk ook voor uw pensioen en vakantiedagen.
De eerste 3 dagen moet de werknemer verplicht opnemen in de periode die begint met de dag van het overlijden en eindigt de dag van de begrafenis. De overige 7 dagen mag de werknemer vrij opnemen binnen het jaar na het overlijden.
Werknemers en broers, zussen, grootouders, kleinkinderen, huisgenoten en bekenden hebben recht op zorgverlof. Bijvoorbeeld om hun zieke kind, partner of ouder zorg te geven die nodig is. Of te ondersteunen als zij hulpbehoevend zijn.
De werknemer moet artsbezoek zo veel mogelijk aan het begin óf einde van zijn werkdag plannen. De werknemer moet aantonen dat hij een arts heeft bezocht, bijvoorbeeld door het tonen van een verwijs- of afsprakenkaart. Per artsbezoek krijgt de werknemer een maximaal aantal uren (bijvoorbeeld één of twee) doorbetaald.
Per jaar heeft u recht op maximaal 2 weken zorgverlof. Dus als u 20 uur per week werkt, heeft u recht op 40 uur kortdurend zorgverlof per jaar. Tijdens uw verlof betaalt de werkgever 70% van uw loon, maar minimaal het minimumloon.
Antwoord van de experts van MijnZaak. “Je werknemer moet in principe gewoon uren opnemen als hij onder werktijd naar de fysiotherapeut wil gaan. In dit geval kan hij er kennelijk ook voor kiezen om zich buiten werktijd te laten behandelen, want de fysiotherapeut hanteert ruime openingstijden.”
Wettelijk gezien is er helaas niet zoiets als tandartsverlof. Dit houdt niet in dat er helemaal niks is geregeld hierover. In de arbeidsovereenkomst, het arbeidsvoorwaardenreglement of de cao kunnen namelijk afspraken staan over het bezoeken van een tandarts. Controleer deze daarom goed.
Hoe lang kortdurend zorgverlof
U heeft recht op maximaal 2 keer het aantal uren dat u per week werkt, zoals afgesproken in de arbeidsovereenkomst. Dit geldt voor een periode van 12 maanden. Dus als u 32 uur per week werkt, kunt u in 12 maanden 64 uur kortdurend verlof opnemen.
Je kunt per kalenderjaar maximaal 20 werkdagen onbetaald verlof nemen. Dit kan in de vorm van halve of volle dagen. Die 20 dagen worden wel in verhouding verminderd als je: deeltijds werkt (bijvoorbeeld door opname van een verlof voor deeltijdse prestaties, een deeltijds zorgkrediet of deeltijds federaal zorgverlof)
Waarom bijkopen? Gunstiger voor werknemer. In vergelijking met onbetaald verlof is vakantiedagen bijkopen soms gunstig voor de medewerker. Een periode van onbetaald verlof betekent immers minder salaris tijdens die verlofperiode.
Voor werknemers die tijdelijk meer vrije tijd nodig hebben of juist wat meer inkomen, kan de werkgever een regeling invoeren waarbij werknemers vakantiedagen kunnen kopen of verkopen. Let op deze aandachtspunten. Het kopen en verkopen van vakantiedagen is niet geregeld in de wet.
Van de vader, moeder, schoonvader, stiefvader, schoonmoeder, stiefmoeder van de werknemer: 3 dagen, te kiezen tijdens de periode die begint met de dag van het overlijden en eindigt met de dag van de begrafenis.
Die gaan in van het overlijden tot en met de begrafenis of crematie. Bij het overlijden van bloed- en aanverwanten in de tweede graad (zoals een grootouder, broer, zus of kleinkind) heb je recht op twee dagen verlof. Je kunt deze dagen opnemen op de dag van overlijden en de dag van de begrafenis of crematie.
Bij een 25-, 40-, 50- of 60-jarig huwelijksjubileum van ouders, schoonouders of grootouders hebben medewerkers recht op één vrije dag.
U heeft recht op twee dagen verlof wanneer het gaat om een overlijden van (schoon)broer, (schoon)zus, (over)grootvader, (over)grootmoeder, (achter)kleinkind, schoonzoon of schoondochter die op moment van overlijden bij u inwoont.
De werknemer krijgt net als vorig jaar ook in 2022 op jaarbasis één extra vrije dag op 1 mei of de verjaardag. De werknemer bepaalt op welke dag hij vrij wil hebben. Deze keuze kan niet afgewezen worden, tenzij er aantoonbaar bedrijfseconomische omstandigheden zijn die het opnemen van de vrije dag onmogelijk maken.