De afgelopen 25 jaar was de gemiddelde CPI 1,9%. Nu is de CPI over september 2022 14,5% (en over augustus 2022 12%). Het hoge prijsindexcijfer wordt de afgelopen maanden soms wel voor meer dan de helft bepaald door de sterk fluctuerende energiekosten.
Geharmoniseerde consumentenprijsindex 17,1 procent hoger in september. Een inflatie van 17,1 procent in september 2022 betekent dat de prijzen van consumentenproducten 17,1 procent hoger zijn dan in september 2021.
Het CBS gebruikt de CPI om inflatie te meten.De index laat de prijsveranderingen zien van goederen en diensten die consumenten kopen. Zoals dagelijkse boodschappen, kleding, benzine, huur en verzekeringspremies.
De inflatie is de jaarmutatie van de consumentenprijsindex (CPI).
Het gestandaardiseerd besteedbaar huishoudensinkomen gecorrigeerd voor de prijsontwikkeling op basis van de consumentenprijsindex (CPI).
De lonen in het PC 200 kenden in januari 2023 een historisch hoge indexering van 11,08%. De prognose voor januari 2024 bedraagt momenteel 2,65%.
Hoe hoog is de inflatie in Nederland? De inflatie wordt afgemeten aan de jaarlijkse verandering van consumentenprijzen. Consumentengoederen en -diensten waren in de maand maart 2023 4,4 procent duurder dan een jaar eerder.
Jaarlijkse indexering van de huurprijs
Elke verhuurder van een woning mag één keer per jaar zijn huurprijs indexeren. Indexeren is niet hetzelfde als willekeurig verhogen. Een indexering betekent dat de verhuurder de huurprijs aanpast in functie van de kosten van het levensonderhoud.
De gemiddelde boodschappenkar is het afgelopen jaar flink duurder geworden, en het lijkt erop dat die prijsstijging in 2023 doorzet. Momenteel zijn de prijzen zo'n 14 procent hoger dan aan het einde van 2021, en veel goedkoper gaat het niet worden denkt hoogleraar Marketing en Retailing Kitty Koelemeijer van Nyenrode.
"Inflatie zal in 2023 dalen naar 5,5%": dit gebeurt er volgend jaar met onze economie volgens Belfius. De economische groei in Europa zal in 2023 een dieptepunt bereiken. Dat blijkt uit de vooruitzichten van Belfius voor volgend jaar. De bank verwacht dat onze economie gaat krimpen met 1% of een stilstand kent.
Hoe lang gaat de hoge inflatie nog aanhouden? Nog zeker anderhalf jaar, denkt de ECB. De centrale bank gaat voor de eurozone uit van 8,1 procent inflatie dit jaar, 5,5 procent volgend jaar en 2,3 procent in 2024.
Het minimumloon stijgt per 1 januari 2023 met 8,05%, met daarbovenop de reguliere indexatie. Werkgevers moeten daardoor in de eerste helft van 2023 aan werknemers van 21 jaar en ouder met een fulltime dienstverband minimaal € 1.934,40 betalen. In de tweede helft van 2022 bedraagt dit nog € 1.756,20 bruto per maand.
Vanaf 1 oktober 2022 tot en met 30 september 2023 mag de indexering maar voor 50% worden aangerekend. Een verhuurder had het recht om de huurprijs te indexeren in 2022, maar deed dit niet.
Een indexcijfer geeft altijd aan met hoeveel iets is gestegen of gedaald ten opzichte van dit basisjaar. Het basisjaar heeft altijd een index van 100. Als je een indexcijfer van 105 krijgt, wil dat zeggen dat iets met 5% is gestegen ten opzichte van dit basisjaar.
Stel dat in een bepaald jaar het nominale inkomen met 4,0% toeneemt en de inflatie gelijk is aan 1,5%. De verandering van de koopkracht (of: reële verandering van het inkomen) kan dan op twee manieren worden berekend: Vuistregel (havo): verandering koopkracht = nominale verandering - inflatie = 4,0% - 1,5% = 2,5%.
De CPI kan afhankelijk van de economische omstandigheden hoger of lager uitvallen dan voorgaande jaren, hoewel de CPI (bijna) altijd een positief getal is (een negatief CPI zou op deflatie duiden).
Inhoud van dit mandje bestaat onder andere uit voedingsmiddelen, duurzame consumptiegoederen, huur, school en collegegeld, energiekosten, onroerendezaakbelasting en motorrijtuigenbelasting. Wat niet meetelt bij de berekening van de CPI zijn de inkomstenbelasting en sociale premies.
Het CPI is een samengesteld en gewogen indexcijfer, waarbij de prijsverandering van elke productgroep meetelt afhankelijk van het belang van die productgroep in de uitgaven van iemand. Prijsveranderingen van belangrijke uitgaven tellen vaker mee in het gemiddelde dan die van minder belangrijke uitgaven.
Het CBS publiceert maandelijks over de prijsontwikkeling van goederen en diensten die consumenten aanschaffen. De jaarmutatie van de consumentenprijsindex (CPI) is een belangrijke indicator voor de inflatie en wordt berekend als de procentuele verandering van de CPI in de verslagmaand ten opzichte van een jaar eerder.
Waar de prijzen voor gas en elektriciteit stijgen, stijgen ook die van drinkwater. Waterleveranciers hebben immers eveneens te maken met toenemende kosten voor energie, materialen en grondstoffen. Dat betekent dat 1 m3 drinkwater in 2023 € 0,11 meer gaat kosten dan in 2022, namelijk € 0,91 in plaats van € 0,80.
Brood, vlees, vis en groenten
Brood is dus een stuk duurder geworden, met 16 procent. Dat is nog iets goedkoper dan vlees en vis (stijging van 18 procent) en iets duurder dan groenten (stijging van 14 procent). Of dit zo blijft in 2023, hangt opnieuw af van de energieprijzen.
Deflatie is het tegenovergestelde van inflatie: deflatie betekent een daling van het algemeen prijspeil. Het gewogen gemiddelde van de prijzen in een land daalt dus bij deflatie.