Minstens 24 miljoen, concluderen onderzoekers van de Taalunie, het Meertens Instituut en de Universiteit van Gent in een 266 pagina's tellend rapport. Onze taal wordt dan ook bij lange na niet met uitsterven bedreigd.
In het algemeen zijn er drie oorzaken aan te wijzen waardoor een levende taal dreigt uit te sterven: Het uitsterven van de etnische groep die de taal spreekt. Gedwongen verschuiving: de sprekers wordt van bovenaf een andere taal opgelegd. Dit was veelal het geval tijdens de Europese kolonisaties.
Taal is eigenlijk een onderdeel van elke cultuur. Heb jij ook weleens te maken gehad met een taalbarrière? Van het gebrekkige 'Dunglish' van sommige voetballers tot de meetings van de premier met Obama. Taalbarrières kunnen zo ontzettend pijnlijk zijn.
Met hun taal verliezen de sprekers ook hun cultuur en identiteit. Daarnaast gaat informatie verloren die ook voor buitenstaanders relevant is, zoals allerlei kennis over de natuur. NEMO Kennislink sprak met twee Nederlandse taalwetenschapper die inheemse talen documenteren, voor de wetenschap en voor de sprekers zelf.
Het is een instrument voor denken en leren. Met behulp van taal kunnen we plannen maken, problemen signaleren, redeneren, alternatieven bedenken, problemen oplossen, fantaseren en voorspellen. Het leren van taal is belangrijk voor een goede sociale, emotionele en intellectuele ontwikkeling.
Nog geen dertig mensen over heel de wereld spreken het Tobiaans. Daarmee is het Tobiaans zowat de minst gesproken taal ter wereld. De taal heeft heel wat gelijkenissen met het Sonsorolees, een taal die gesproken wordt op een kleine eilandengroep even naar het noorden, eveneens in Palau.
In het dagelijkse leven hebben we steeds minder aan ons eigen dialect, en het dialect van de plekken waar we belanden, beheersen we vaak niet. Dialecten vlakken dus sneller af of verdwijnen zelfs.” Het is een tendens die je in heel Europa ziet, zegt Ooms. “In Vlaanderen komt daar nog bij dat dialect lang verguisd werd.
De oorzaak waarom bepaalde woorden uit het taalgebruik verdwijnen, is dubbel. In de meeste gevallen moest een woord zijn plaats afstaan aan een synoniem. Zo is nachtloopster bijvoorbeeld vervangen door straathoertje. Maar het gebeurt ook dat het object of gebruik waaraan gerefereerd wordt, zelf verdwijnt.
“Woorden verdwijnen nu eenmaal voortdurend”, zegt taalwetenschapper Freek Van de Velde in “De wereld vandaag” op Radio 1. “Dat is van alle tijden. Het kan een beetje pijn doen, maar het is een doodnormaal proces. In het Italiaans en ook in het Nederlands.”
Het verdwijnen van woorden heeft verschillende oorzaken. Wetenschapsjournalist Bruno van Wayenburg zegt op zijn website dat veel uitgestorven woorden verbonden zijn aan technologieën die niet meer bestaan of aan gereedschappen die vervangen zijn door automatisering.
Een gedeelde taal zorgt ervoor dat je met mensen kunt praten en dus meer mensen kunt begrijpen, maar is vaak ook belangrijk voor de identiteit. Veel mensen voelen dat ze iets verliezen als hun taal minder wordt gesproken.
Het is een rijkdom om dialect te kennen, want onderzoek heeft uitgewezen dat het gemakkelijker is om vreemde talen te leren als je naast het algemeen Nederlands ook een dialect kent. Het maakt je 'taalturbo' beter. Je talenknobbel draait hogere toeren als je op jonge leeftijd in contact komt met een dialect.
Over het ontstaan van dialect (ook wel streektaal genoemd) is niet zoveel bekend. Wij weten bijvoorbeeld niet hoe de taal klonk in de tijd dat er nog geen voicerecorders waren. Wel zijn er teksten uit de middeleeuwen (tussen 1200 en 1300 na Chr.) in het Brabants, Limburgs en Vlaams gevonden.
De wereldtalen die binnen de Verenigde Naties als zodanig gebruikt worden, zijn Arabisch, Chinees, Engels, Frans, Russisch en Spaans.
1. Engels (1,132 miljoen sprekers) Net als Latijn of Grieks vroeger, is Engels vandaag de dag de universele taal.
Er worden op de hele wereld 6800 talen gesproken, waaronder ook een aantal dialecten zijn begrepen. Er zijn verschillende landen met zeer veel talen, zoals bijvoorbeeld, India, Indonesië, China en de VS, maar de absolute nummer één is Papoea-Nieuw-Guinea.
Bij een dialect worden er ook andere woorden dan het Nederlands gebruikt. Volgens hoogleraar economie Jan van Ours wordt er in Haarlem Nederlands gesproken wat het dichtste bij Algemeen Beschaafd Nederlands (ABN) in de buurt komt.
Terwijl op de radio en tv regelmatig Amsterdams, Rotterdams of Haags te horen is, komt er zelden of nooit een 'authentieke Haarlemmer' aan het woord. Die onbekendheid maakt dat men makkelijker gelooft in de mythe dat Haarlem inderdaad de bakermat van het ABN zou zijn.
Een dialect is een streektaal onder een officiële taal. Een dialect noem je ook wel een streektaal. Dialecten zijn technisch gezien talen, maar worden niet als taal erkend. Dialecten worden vaak mondeling overgedragen van ouder op kind, het zijn meestal geen geschreven talen.
Fout: Net als andere taalvormen zijn dialecten intern gevarieerd. Ze verschillen geografisch, sociaal en situationeel en zijn dus heterogeen. Niemand spreekt helemaal hetzelfde dialect. Dialecten veranderen bovendien door de tijd heen, net als de standaardtaal.
Daarbij hebben verschillende vormen van het Nederlands naast elkaar bestaan. De Nederlandse taal is constant onderhevig aan een getouwtrek tussen taalkundigen, schrijvers, journalisten, onderwijzers, de overheid en eigenlijk iedereen die Nederlands spreekt. Het gevolg is dat onze taal altijd zal blijven veranderen.
Woorden kunnen van andere woorden worden afgeleid door toevoeging van een voor- of achtervoegsel: academisering is op die manier afgeleid van academie, naar analogie van woorden als automatisering, mcdonaldisering en globalisering.
disappear ww. (bijna altijd gebruikt)
vanish ww. fade ww. go ww. subside ww.
Wereldwijd worden er zo'n 7.000 talen gesproken, en het Nederlands hoort bij de 40 meest gesproken talen ter wereld. 'Dat is best wel indrukwekkend', vinden de onderzoekers. Het vermoeden dat het Engels wel eens het Nederlands zou gaan overnemen, en het uiteindelijk zelfs volledig zal uitroeien, klopt niet.