De NSB (Nationaal-Socialistische Beweging) is een Nederlandse fascistische politieke partij, die is opgericht in 1931. In Nederland is net als in andere landen veel werkloosheid en armoede. De aanhangers van de NSB hopen op een betere toekomst met één sterke partij en één leider.
Collaboratie heeft in Nederland verschillende vormen gekend en was vooral in het begin van de oorlog wijdverbreid. Voor het uitbreken van de oorlog kende Nederland al de Nationaal-Socialistische Beweging (NSB) die na de Duitse inval politiek met Duitsland ging samenwerken.
'Die was fout in de oorlog'! Het is een uitspraak die lange tijd gebruikt werd voor mensen die in de Tweede Wereldoorlog samen werkten met de Duitsers en betrokken waren bij de NSB. Anton Mussert volgde in Nederland het voorbeeld van de nazi's.
NSB'ers helpen de Duitsers bij het oppakken van joden en worden daarvoor rijkelijk beloond. Maar ze worden door veel Nederlanders gezien als 'vuile landverraaiers'. In mei 1940 bezetten de Duitsers ons land. De NSB, de Nationaal Socialistische beweging, steunt de Duitse bezetter en werkt nauw met hem samen.
Meer dan de helft van de NSB'ers woont in Noord-Drenthe en een derde in Zuidoost-Drenthe.
Veel NSB'ers vluchtten aan het einde van de oorlog naar Duitsland, of waren in Duitse krijgsdienst. Zij werden opgepakt, vastgezet en berecht. Als zestienjarige werd Dick Woudenberg soldaat tijdens de laatste dagen van de oorlog.
Hoeveel mensen precies actief waren in het verzet tegen de Duitsers is moeilijk te bepalen. Over het algemeen wordt ervan uitgegaan dat zo'n 45.000 mensen in het georganiseerde verzet zaten, waarvan aan het eind van de oorlog nog zo'n 35.000 in leven waren.
In het kort
Tussen 1946 en 1969 zullen ongeveer 450 duizend Nederlands emigreren, ruim vier procent van het totaal aantal inwoners van 10 miljoen inwoners.
Stampende laarzen, bruut geweld, razzia's en deportaties, dat zijn de standaardbeelden die we al zestig jaar hebben van de 50.000 Duitse soldaten die Nederland bezet hielden.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt Nederland bezet door Duitsland: Nederland geeft zich een paar dagen na de Duitse inval over. De oorlog stopt hiermee en gaat over in een bezetting. en vervolging in de jaren 1940 - 1945 is omgekomen. Het totaal aantal Nederlanders dat is omgekomen ligt tussen de 225.000 en 280.000.
Na de bevrijding worden NSB'ers en collaborateurs massaal opgepakt. Dit gebeurt vaak door leden van de Binnenlandse Strijdkrachten. De NSB'ers worden vaak opgesloten in interneringskampen.
De 'gewone' Duitser keek tot ver in de jaren zeventig naar het Derde Rijk vanuit het perspectief van het eigen slachtofferschap. Het was niet zo dat Duitsers beschaamd zwegen over de oorlog. Integendeel, ze vertelden er veel en graag over, maar het verhaal dat ze vertelden ging uitsluitend over hun eígen leed.
In 1939 breekt de Tweede Wereldoorlog uit met de Duitse inval in Polen. Op 10 mei 1940 vallen Duitse troepen Nederland binnen. Binnen 5 dagen is de strijd afgelopen. De Nederlandse regering gaat in ballingschap en vestigt zich in Londen.
Dit archief beslaat vier strekkende kilometer en bevat naar schatting 540.000 dossiers van Nederlanders die tijdens de Tweede Wereldoorlog “fout” waren. De dossiers lagen vijftig jaar opgeslagen bij het ministerie van Justitie tot ze in het jaar 2000 werden overgeheveld naar het Nationaal Archief in Den Haag.
De Nationaal Socialistische Beweging (NSB) werd op 14 december 1931 opgericht door de Utrechtse waterstaatkundig ingenieur Anton Mussert.
De Jeugdstorm was formeel geen onderdeel van de NSB, maar was er in de praktijk wel nauw aan verbonden. Bijna alle jeugdstormers waren kinderen van NSB-leden. De activiteiten waren vooral sportbeoefening, het houden van marsen en het zingen van liederen.
Nederlandse mannen vechten mee aan Duitse zijde. Tussen de 4.000 en 6.000 Nederlanders komen om het leven in Duitse dienst. Na een enorm snelle opmars in de Sovjet Unie, komt het Duitse leger in de problemen.
De Schutzstaffel (Nederlands: beschermingsafdeling), beter bekend onder de afkorting SS, of ook wel de Duitse Zwarthemden, was een organisatie binnen de Duitse nazi-partij, de Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij (NSDAP).