Bij de productie van de eurobankbiljetten werken de nationale centrale banken en de ECB samen. Eerst wordt berekend hoeveel bankbiljetten elk jaar nodig zijn.
De ECB en de centrale banken van de eurolanden hebben het wettelijk recht eurobankbiljetten uit te geven. In de praktijk zorgen alleen de nationale centrale banken voor het fysiek in omloop brengen en innemen van de eurobankbiljetten (en -munten).
De Nederlandse euro-bankbiljetten worden gedrukt door de drukkerij Johan Enschede uit Haarlem. De euro-munten worden geslagen bij de Nederlandse Munt in Utrecht. Zowel het drukken als slaan gebeurt met behulp van machines. De Nederlandse Bank bewaart en beheert vervolgens de munten en briefjes.
Kapitaal. Het kapitaal van de ECB is bijeengebracht door alle centrale banken van de Europese Unie. Tot december 2010 had de ECB een kapitaal van € 5,761 miljard. Hiervan is 70% bijgedragen door de centrale banken van het euro-gebied; de rest komt van niet-eurogebied centrale banken.
Voor die tijd had elk land zijn eigen munt, maar ook een eigen drukkerij die het drukken van waardepapieren voor zijn rekening nam. Al die nationale drukkerijen hebben sinds de invoering van de euro steeds delen van het werk mogen doen. Aan de biljetten kun je zien uit welk land ze komen en wie ze gedrukt heeft.
De gemiddelde Nederlander ziet bijna nooit zo'n paarse flap van 500 euro, maar in het criminele circuit is het een geliefd betaalmiddel. De briefjes zijn nog steeds een wettig betaalmiddel, maar worden sinds 2019 niet meer opnieuw gedrukt.
De centrale banken van Duitsland en Oostenrijk zullen vanaf vrijdag 26 april geen 500 eurobiljetten meer uitgeven. De andere zeventien Europese centrale banken haalden het paarse biljet in januari dit jaar al uit de omloop.
Inflatie 2024
'Dat is de middellange termijninflatie. Op dat getal richt de ECB haar beleid eigenlijk. Als die inflatie onder de twee procent blijft (de afgelopen vergadering hadden ze een inflatie van 1,9 procent voorspeld, red.), dan betekent het dat er geen grote renteverhoging zal komen', aldus Brzeski.
Geldschepping door de centrale bank
De centrale bank, meestal in handen van de overheid, verzorgt de uitgifte van het papiergeld (bankbiljetten) en creëert bancaire (liquiditeits-)reserves. [8]. Dit samen wordt aangeduid als de monetaire basis ofwel basisgeld (M0; zie box 1).
De president van de ECB is Christine Lagarde en de vicepresident is Luis de Guindos. Het belangrijkste besluitvormend orgaan is de Raad van Bestuur van de ECB, die bestaat uit de zes directieleden van de ECB plus de gouverneurs/presidenten van de centrale banken van de 19 landen van het eurogebied.
Het €500-biljet werd niet opgenomen in de Europa-serie en wordt vanaf 27 april 2019 niet meer in omloop gebracht. De eerste serie, waarvan de eerste biljetten in 2002 in omloop kwamen, wordt geleidelijk vervangen door de Europa-serie. Alle eurobiljetten zijn wettig betaalmiddel in het gehele eurogebied.
DNB en de andere centrale banken laten biljetten drukken, maar met de digitale geldpers groeit de geldhoeveelheid pas echt. Het werkt als volgt: De centrale banken in de eurozone kopen enorme hoeveelheden staatsobligaties van financiële instellingen, die daardoor meer geld in kas hebben om uit te lenen.
Bankbiljetten worden per land bij maar één fabriek of drukkerij gemaakt. In Nederland is dit 'Koninklijke Joh. Enschedé' in Haarlem en ze doen dit al sinds 1814. Voor de biljetten wordt eerst speciaal papier gemaakt van de pluizige zaden van de katoenplant.
Echter Denemarken heeft, na een eerste verworpen referendum om het Verdrag van Maastricht te ratificeren, een aantal clausules (opt-out) op het Verdrag van Maastricht bedongen, zodat de Denen de euro niet hoefden in te voeren als munteenheid. Het land blijft de kroon gebruiken als valuta.
Met een waarde van bijna 3 euro is de Koeweitse dinar in nominale termen de duurste munt ter wereld; als je ten minste bitcoin en andere alternatieve valuta's niet meerekent.
Munten worden gemaakt in metaalfabrieken. Daar worden de metalen gemengd, waarna de nieuwe euromunten uit een muntpers rollen. Daarna worden de voor- en achterkant van de munt met een stempel bewerkt. De snelste muntpers slaat wel 750 munten per minuut!
"Een bankbiljet (dat wil zeggen, het papier en de drukinkt) is en blijft (meestal) eigendom van de uitgevende bank.
Een bank trekt geld aan in de vorm van spaargeld van consumenten, bedrijven en overheden. Daarnaast lenen banken geld van elkaar of van beleggers. Over al het kapitaal dat ze aantrekt moet de bank rente betalen. Je krijgt bijvoorbeeld rente over je geld als je dit op een spaarrekening zet bij de bank.
5. Kunnen banken echt geld maken? Ja, banken zijn zogenaamde geldscheppende instellingen. Dit doen ze bijvoorbeeld door het verstrekken van een lening die leidt tot het ontstaan van een banktegoed.
Geld op je spaarrekening
Zo kunnen banken hun kosten dekken, rente aan jou uitkeren en winst maken. Banken hebben deze winst nodig om producten en diensten te verbeteren, maar ook om de zogenaamde kapitaalbuffers te versterken. Banken investeren trouwens niet ál het spaargeld.
De wet verplicht niemand om wettige betaalmiddelen te accepteren. Winkeliers mogen contant geld (biljetten en munten) of betalen met een pinpas of creditcard weigeren.
Bij De Nederlandsche Bank kunt u eurobankbiljetten en verzamelaarsmunten omwisselen. Bijvoorbeeld een biljet van 100 euro voor 5 biljetten van 20 euro. U leest hier meer over de mogelijkheden en voorwaarden.
In een Nederlandse winkel betalen met een biljet van honderd euro is niet of nauwelijks mogelijk. Winkeliers hebben de coupure in de ban gedaan, stelt MKB Nederland. “Negen van de tien winkels weigeren het. Ze zijn bang dat ze vals zijn”, zegt een woordvoerder van de ondernemersorganisatie.