De uitvoerende macht wordt uitgeoefend door de koning en zijn regering van ministers en staatssecretarissen. De rechterlijke macht doet uitspraak over geschillen en wordt uitgeoefend door hoven en rechtbanken. Ze controleert ook de wettelijkheid van de daden van de uitvoerende macht.
De uitvoerende macht bestaat uit de regering. De regering geeft namelijk leiding aan de ministeries en hun ambtenaren, die zich bezighouden met de uitvoering van wetten. De uitvoerende macht moet rekening houden met de wetgevende macht. De uitvoerende macht mag alleen zaken uitvoeren die in de wet staan.
De Koning heeft, bij uitsluiting en zonder restrictie, de volle uitoefening der Regering en van alle de Magt, benoodigd om de uitvoering der Wetten van den Staat te verzekeren, en dezelve te doen eerbiedigen. De uitvoerende magt berust bij den Koning.
De uitvoerende macht, die voert dingen uit. Dit is bijvoorbeeld de politie, maar ook het leger.
De regering maakt wetten in samenwerking met de Eerste en Tweede Kamer (wetgevende macht). Een wet begint met een wetsvoorstel en is klaar na publicatie in het Staatsblad. Daartussen ligt een vast aantal stappen, die alle wetsvoorstellen moeten doorlopen.
Volgens Montesquieu moet de wetgevende macht in handen zijn van het volk, de uitvoerende macht in handen van de koning en de rechtsprekende macht in handen van rechters die niet door iemand worden beïnvloed, ook wel onafhankelijke rechters genoemd.
Koning Willem Alexander, koningin Maxima, prinses Amalia en prinses Beatrix krijgen jaarlijks een onbelaste uitkering. Zo ontvangt koning Willem-Alexander in 2022 ongeveer € 6,1 miljoen, waarvan ongeveer € 5,1 miljoen als tegemoetkoming voor personeels- en materiële kosten.
De minister-president en de overige ministers worden bij koninklijk besluit benoemd en ontslagen.
Macht heeft de koning niet. Voor het uitvaardigen van wetten en besluiten zijn de handtekening van zowel de koning als een minister nodig. De minister(s) zijn verantwoordelijk. De positie van de koning en de opvolging zijn geregeld in de Grondwet, vandaar dat in Nederland sprake is van een 'constitutionele monarchie'.
De regering, die bestaat uit 9 ministers, bepaalt samen met het parlement het beleid. Zij nemen beslissingen en vaardigen regels uit over de aangelegenheden waar Vlaanderen voor bevoegd is. De Vlaamse overheid is verantwoordelijk voor de uitvoering van dat beleid.
Tussen 1970 en 1993 evolueerde het land tot een efficiënte federale structuur. Dit gebeurde via vijf staatshervormingen (in 1970, 1980, 1988-89, 1993 en 2001). Daarom zegt het eerste artikel van de Belgische grondwet vandaag: "België is een federale staat, samengesteld uit de gemeenschappen en de gewesten".
De uitvoerende macht in een gemeente ligt bij de burgemeester die samen met de wethouders een college van B&W vormt. De burgemeester wordt benoemd door de regering. De wethouders worden benoemd door de gemeenteraad, het parlement van een gemeente, waarmee de wethouders de wetgevende macht delen.
Montesquieu stelt dat er in iedere samenleving drie machten zijn, namelijk de wetgevende macht, de uitvoerende macht en de rechtsprekende macht. Deze machten moeten verspreid zijn over de samenleving, zodat zij elkaar in evenwicht kunnen houden.
Regering controleren en wetten maken
Het parlement (ook wel Staten-Generaal) controleert het beleid van de regering (de Koning en de ministers). Ook heeft het parlement een wetgevende functie. Een wet gaat pas in als de Eerste en de Tweede Kamer het wetsvoorstel hebben aangenomen.
Koning Willem-Alexander krijgt volgend jaar 6.132.000 euro.
Het eerste deel (de 'A-component') is zijn inkomen. Daarvan kan hij boodschappen en andere noodzakelijke dingen kopen. Van het tweede deel (de 'B-component') kan hij zijn directe personeel betalen, maar ook zijn kosten om er goed uit te zien als koning.
Andorra is geen monarchie maar een diarchie en heeft dus twee vorsten. Dit zijn de bisschop van La Seu d'Urgell en de president van Frankrijk. Dit maakt de Franse president tot enige persoon die gekozen staatshoofd is van twee landen.
Nederland is een constitutionele monarchie. Dat betekent dat de positie van de Koning in de Grondwet staat, ook wel constitutie genoemd. In de Grondwet staat dat de Koning samen met de ministers de regering vormt. De Koning is het staatshoofd van het Koninkrijk der Nederlanden.
Het salaris van de minister-president is € 170.910 inclusief vakantiegeld en eindejaarsuitkering (2020). Daarnaast heeft de minister-president recht op een vaste onkostenvergoeding en een aantal andere tegemoetkomingen en voorzieningen. Dat is geregeld in artikel 10 van het Voorzieningenbesluit.
Koningin Elizabeth II krijgt jaarlijks namelijk 87 miljoen euro. Meer dan het dubbele van de totale kost van onze koninklijke familie. Wat zijn enkele van je vaardigheden?
Je krijgt geen salaris
Anno nu is een hofdame namelijk maar af en toe aanwezig (bijvoorbeeld bij een evenement), en het is dus makkelijk uit te voeren naast je eigen baan.
Het federale niveau
De Kamer van Volksvertegenwoordigers en de Senaat maken de wetgevende macht uit (die meer bepaald de wetten stemt) en de Koning en de Regering vormen de uitvoerende macht (die erover waakt dat de wetten toepasbaar zijn). Daarbij dekt de Federale Staat het gehele Belgische grondgebied.
De magistraten in de rechtbanken worden rechters genoemd, die in de hoven raadsheren. Zij worden benoemd door de koning, op voordracht van de Hoge Raad voor de Justitie.
Zowel nationaal als internationaal blijft België zich inzetten voor de democratie en de rechtsstaat.