Wie de woning verlaat om zelf ergens anders te gaan wonen, verliest het woonrecht, ook al ben je nog (mede-)eigenaar. Vergelijk het maar met de positie van een verhuurder: die mag ook niet zomaar zonder afspraak of zonder aan te bellen gebruik maken van zijn huissleutel en de verhuurde woning binnengaan!
Wist je dat jullie allebei evenveel recht hebben om in de woning te blijven. Jullie zullen zelf moeten bepalen wie er blijft wonen en wie er vertrekt. Lukt het jullie niet om een besluit te nemen, dan kun je naar de rechter stappen om de woning toegewezen te krijgen.
Kun je niet bij familie of vrienden terecht, wend je dan tot een vluchthuis of een opvangcentrum. Beschik je over weinig of geen inkomsten, dan kan je steeds financiële hulp aanvragen bij het OCMW. Ongeacht je financiële middelen kan je steeds een beroep doen op een advocaat, zelfs mogelijks gratis.
In het derde lid van artikel 178 van het Burgerlijk Wetboek is echter bepaald dat de rechter de verdeling telkens voor een periode van ten hoogste drie jaren kan uitsluiten. Dat betekent dat de rechter bijvoorbeeld kan beslissen dat de woning voorlopig niet hoeft te worden verkocht.
Gemeenschap van goederen
En heeft u geen huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden? Dan bent u allebei voor de helft eigenaar van de koopwoning. Ook als een van u het huis kocht vóór het huwelijk. U bent ook allebei verantwoordelijk voor het betalen van de hypotheek.
U kunt via de rechter vragen om een zogenaamde 'machtiging tegeldemaking' ex artikel 3:174 BW. Met deze machtiging kunt u zonder de medewerking van de ander, zelf de woning verkopen. Meestal wordt deze machtiging via een kort geding gevorderd, zodat u snel verder kunt.
Je mag niet zomaar je partner uit de woning zetten als de woning van jullie beiden is. Bij een echtscheiding moeten er afspraken gemaakt worden over de verdeling van de woning. Dit kan betekenen dat één van jullie beiden de woning overneemt of dat de woning verkocht wordt.
Is uitkopen van uw partner verplicht? Nee, het is niet verplicht uw ex-partner uit te kopen bij een scheiding. U kunt er immers voor kiezen uw woning in zijn geheel te verkopen. Het is zelfs mogelijk gezamenlijk eigenaar te blijven van het huis.
Als jij het huis wel wil verkopen, maar de andere eigenaar weigert, kan je dit ook voor de rechtbank beslechten. Deze situatie is echter anders dan bij een gezinswoning. Bij een gezinswoning kan de ene eigenaar de andere niet dwingen tot een verkoop. Bij een huis dat geen gezinswoning is geldt dit echter niet.
Vervangende toestemming van de rechter
Is het niet gelukt om tot afspraken te komen over de verdeling van de woning en werkt uw ex-partner niet mee? Dan kunt u een verzoek indienen voor vervangende toestemming tot bijvoorbeeld verkoop van de woning van de rechter. Ook hier heeft u een advocaat voor nodig.
Ja dat kan, maar enkel als uw ex daar mee akkoord is. In dat geval wordt er een huurcontract gemaakt, want als niet eigenaar wordt je dan wel huurder.
Uit huis zetten kan niet zomaar
En wil uw verhuurder u uit huis zetten? Dan moet dit via de rechter. De rechter beslist of uw huis ontruimd mag worden. Moet u voor de rechter verschijnen, schakel dan juridische hulp in.
Koophuis en iemand uitschrijven op het adres
Mocht er wel sprake zijn van een huwelijk, geregistreerd partnerschap of samenlevingscontract dan kan je de inwoner niet zomaar uit de woning zetten. Je zult dan verplicht zijn om het andere deel van de woning te kopen om de ander het huis uit te zetten.
Uitkopen van de ex-partner
De ex-partner die in de woning blijft wonen, betaald de andere een vergoeding voor zijn/haar deel van de woning. De berekening van de vergoeding gebeurt door middel van de woningwaarde minus de openstaande hypotheek. Het bedrag dat overblijft is voor de helft van beide ex-partners.
Ex-partner uitkopen bij scheiding
Uitkopen houdt in dat de vertrekkende partner recht heeft op de helft van de waarde van het koophuis. Wat de uiteindelijke waarde is, hangt af van de taxatiewaarde en de hypotheek. Ligt de taxatiewaarde hoger dan de bijbehorende hypotheek, dan is er sprake van een overwaarde.
Wie betaalt de hypotheek als je allebei in de woning blijft wonen? Dan blijf je samen de hypotheek betalen. Je kunt onderling afspraken maken voor de verdeling van de gezamenlijke kosten en dat je daarnaast ieder je eigen kosten voldoet zodat daar geen discussies over zijn. Een mediator kan je daarbij helpen.
Ja, een echtgenoot of geregistreerd partner heeft toestemming nodig van zijn of haar partner voor de verkoop van de echtelijke woning. Maar ook voor een woning die door alleen een partner wordt bewoond. Als je zonder toestemming toch het huis verkoopt, dan kan jouw partner die verkoop achteraf terugdraaien.
Beide partners hebben bij een scheiding recht op de helft van de waarde van het huis. Als je de woning verkoopt is dit een makkelijke verdeling. Maar als één van de partners in de woning blijft wonen, moet deze het huis kopen van de andere partner.
Iedere mede-eigenaar heeft een deel in het eigendomsrecht, hij mag zijn deel met hypotheek belasten maar bij beslag heeft de schuldeiser het recht om een verdeling te vorderen en tussen te komen. Voorbeeld: een nalatenschap die openvalt waardoor meerdere erfgenamen eigenaar worden van een goed.
Beide partijen betalen alle notariskosten idealiter samen, maar in realiteit moet de uitkopende partij dat bedrag vaak alleen ophoesten.
Als je het huis overneemt moet je ook extra registratierechten betalen: de verdeeltaks, in de volksmond ook wel miserietaks genoemd. Was je getrouwd of wettelijk samenwonend? Dan bedraagt deze taks 1% van de waarde van het huis. Voor feitelijk samenwonenden is dit 2,5%.
Rekenvoorbeeld partner uitkopen
Wil jij je ex-partner uitkopen en is er sprake van overwaarde? Dan zal je de helft daarvan aan je ex-partner moeten betalen. In dit rekenvoorbeeld leggen we je uit hoe dat werkt. Bij een overwaarde van € 150.000 heeft de vertrekkende partner recht op de helft hiervan.
Dienen u en uw partner een gezamenlijke aanvraag in, dan volstaat het om 6 maanden feitelijk gescheiden te leven. Dienen jullie een aanvraag in vóór de termijn van 6 maanden, dan herhalen jullie na een reflectieperiode een tweede maal voor de rechtbank jullie wil tot echtscheiding.
Vraag noodopvang bij de gemeente aan. Gebruik hiervoor het aanvraagformulier bijzondere bijstand van uw gemeente. Heeft u gemeente geen standaardformulier om een aanvraag te doen, schrijf zelf een schriftelijk verzoek voor “noodopvang door de gemeente” in verband met (dreigende) uithuiszetting.
Financiële hulp bij scheiding vanuit de overheid
In Nederland is er een voorziening voor mensen die een advocaat of mediator nodig hebben en een laag of geen inkomen hebben. Deze voorziening wordt ook wel 'gesubsidieerde rechtsbijstand, pro-deo hulp of een toevoeging' genoemd.