Waarom is de aarde in tijdzones ingedeeld? In 1876 kreeg de Canadees Sandford Fleming het idee voor de tijdzones toen hij te laat kwam voor zijn trein. In die tijd bepaalde elke regio zelf zijn tijd – met grote verwarring tot gevolg. De oplossing van Fleming was de aarde in te delen in 24 tijdzones.
De aarde, met een omtrek van 360 graden, draait in 24 uur om haar as. Als je ze opdeelt in 24 verticale zones van elk 1 uur, is iedere tijdzone 15 graden breed. Als nulmeridiaan, het startpunt, werd geopteerd voor de meridiaan door het Greenwich, een stadsdeel van Londen.
Grootste tijdsverschil op de wereld
Tussen de Line-eilanden van Kiribati en het Amerikaans-Samoa zit hemelsbreed een afstand van 2300 kilometer, maar qua tijd zit er een verschil tussen van 25 uur.
Heel lang geleden wisten mensen hoe laat het was door te kijken naar de stand van de zon, dat was hun versie van een klok. Zo wisten de mensen vroeger wanneer ze wakker moesten worden en wanneer ze moesten slapen, ook wisten ze zo wanneer ze moesten eten. Later kwam er een soort klok, de zogenaamde zonnewijzer.
Het land met de meeste tijdzones is Frankrijk: door de vele overzeese gebieden zijn dat er in totaal 12 (gedurende de zomertijd 13). Rusland heeft de meeste opeenvolgende tijdzones, namelijk 11 (van UTC+2 tot en met UTC+12).
Het allereerste hulpmiddel om de tijd van de dag aan te duiden was de zonnewijzer, uitgevonden door de Oude Egyptenaren en Mesopotamiërs. De oudste zonnewijzers waren obelisken (3500 voor Christus) en schaduw klokken (1500 voor Christus). Deze werden vervaardigd door Egyptische en Babylonische astronomen.
De eerste klokken, die enkel in staat waren om uren aan te geven, werden in kloosters geplaatst zodat monniken op gezette tijden konden bidden. Er wordt verondersteld dat de klok in de kathedraal van Salisbury uit 1386 de oudste nog tikkende klok ter wereld is.
Er is niet een persoon die de tijd heeft bepaald. In de loop der jaren is het meten van tijd steeds verder ontwikkeld. Vroeger werd de stand van de sterrenhemel gebruikt als uitgangspunt voor de tijd. Overdag werden er zonnewijzers gebruikt en 's nachts bijvoorbeeld een zandloper.
Vandaag de dag hanteren ongeveer 70 landen ter wereld zomer- en wintertijd. Het enige industriële land dat geen zomer- en wintertijd hanteert is Japan.
Turkije handhaaft het hele jaar lang de zomertijd en verandert daarmee ook de factor van de tijdzone. Houd rekening met het tijdsverschil Turkije als je in de winterperiode naar of van Turkije vliegt. Het is in Turkije 2 uur later.
Als het bij ons nog oudejaarsochtend is, luiden Samoa, Tonga en de Line-eilanden het nieuwe jaar al in. Deze eilanden liggen beide onder Hawaï en vallen in tijdzone UTC+14. Zij zijn de eerste ter wereld waar het nieuwe jaar wordt gevierd.
Techniek. De eerste klokken waren (als deze zo genoemd kunnen worden) zonnewijzers waarbij de schaduw van de stift, die zich verplaatst als gevolg van de draaiing van de aarde, een maat voor de tijd aangaf. Via zandlopers en allerlei andere mechanismen werd uiteindelijk het mechanische slingeruurwerk uitgevonden.
Groot-Brittannië zit in de tijdzone van de Greenwich Mean Time (GMT). Het is hier altijd 1 uur vroeger dan in Nederland waar we onder de European Standard Time vallen. Net als in Nederland kent het Verenigd Koninkrijk een zomertijd waarbij de klok 1 uur vooruit gaat, de British Summer Time (BST).
Egypte kent geen zomertijd en wintertijd (meer). In 2011 werd de zomertijd afgeschaft in Egypte en sindsdien wordt de klok in Egypte niet meer verzet.
De analoge klok heeft twee wijzers; de grote wijzer en de kleine wijzer. De grote wijzer geeft de minuten aan. In het voorbeeld wijst de grote wijzer 5 minuten aan. Als de klok tikt, gaat de grote wijzer sneller dan de kleine wijzer.
Vroeger moesten mensen zonder klok of kalender de tijd zien te bepalen. Ze hadden hiervoor een aantal verschillende methodes bedacht. Enkele bekende methodes waren de zonnewijzer, de waterklok, een kaars, de maan en de sterren.
Alhoewel de koekoeksklokken volledig met de hand worden gemaakt in Duitsland en enkel bestaan uit de meest duurzame materialen uit het Zwarte Woud, hoeft dat niet te betekenen dat alle koekoeksklokken onbetaalbaar zijn. Zo is de goedkoopste koekoeksklok met mechanisch uurwerk al te verkrijgen voor €157,-.
De Egyptenaren hebben de 24 uur voor één etmaal bedacht, oorspronkelijk, zo rond 1300 vChr. In Egypte geldt per etmaal een verhouding van (ongeveer) 10 uur daglicht, 10 uur donker en 2 maal 2 uur schemer, samen 24. Ze hadden ook voor twaalf 'uren' kunnen kiezen, maar misschien was dat te onnauwkeurig voor ze.
De wereld werd verdeeld in tijdzones. De aarde draait in 24 uur om haar as. Dat geeft ons de 24 uur in een dag. Er zijn daardoor 24 tijdzones ontstaan, zodat het overal op de aarde 's ochtends licht wordt en 's avonds donker.
Australië kent 3 verschillende tijdzones. Het tijdsverschil tussen Nederland en Australië hangt dus af in welke tijdzone je bent. De tijdsverschillen met Nederland variëren van +6 tot +8 uur in onze zomertijd en van +7 tot +10 uur in onze wintertijd.
In Griekenland is het 1 uur later dan in Nederland en België. Griekenland kent net als ons een zomer- en wintertijd. Deze loopt gelijk aan de Benelux.